ZonMw-subsidie voor pilotonderzoek naar samen beslissen bij diabetes
ZonMw heeft een subsidie toegekend waarmee een nieuw programma voor samen beslissen bij diabetes voor het eerst in de praktijk wordt gebracht. Promovenda Anna Tichler start dit onderzoek met haar team in november 2023 en de studie duurt anderhalf jaar. Na afronding van deze studie worden de peilen gericht op het onderzoeken van de effectiviteit van het programma.
Uniek programma voor samen beslissen bij diabetes
Voor patiënten met diabetes type 2 zijn er steeds meer behandelmogelijkheden: medicatie, leefstijlinterventies of combinaties van beiden. Om weloverwogen beslissingen te kunnen nemen over de best passende behandeling, is het belangrijk dat patiënten bewust zijn van de verschillende mogelijkheden die zij hebben, wat hun voor- en nadelen zijn en hoe deze aansluiten bij wat zij belangrijk vinden. Hoewel 1 miljoen Nederlanders diabetes type 2 hebben, bestond er nog geen keuzehulp voor mensen met deze aandoening. Afgelopen februari 2023 introduceerde promovenda Anna Tichler de eerste wetenschappelijk ontwikkelde keuzehulp voor diabetes type 2. Dit deed ze samen met haar team bestaande uit Arianne Elissen, Dorijn Hertroijs, Dirk Ruwaard – allen verbonden aan AWDZ Limburg – en Martijn Brouwers (MUMC+). De keuzehulp is ontwikkeld in nauwe samenwerking met patiënten, zorgprofessionals en keuzehulpverlener PatientPlus. De keuzehulp is (dit jaar) gratis toegankelijk en is hier te vinden. Over het wetenschappelijke onderzoek dat ten grondslag ligt aan de keuzehulp, verscheen dit wetenschappelijke artikel en Huisarts en Wetenschap schreef er dit artikel over.
Uit internationaal onderzoek blijkt dat de inzet van een dergelijk hulpmiddel soms moeilijk is omdat patiënten niet goed zijn voorbereid op samen beslissen. Bovendien ontbreekt het professionals vaak aan vertrouwen, duidelijkheid en kennis over hoe ze een keuzehulp moeten gebruiken en hoe ze daadwerkelijk samen met de patiënt kunnen beslissen. De keuzehulp wordt door Anna en collega’s daarom niet individueel geïntroduceerd, maar als onderdeel van een programma, inclusief een voorbereidend consult voor patiënten en een training voor professionals.
Onderzoek naar kosteneffectiviteit uitdagend
Inzicht in de (kosten)effectiviteit van samen beslissen bij de behandeling van diabetes type 2 is belangrijk om te zorgen dat dit programma ook echt gebruikt gaat worden in de praktijk. Omdat dit programma echter uit verschillende onderdelen bestaat, zich richt op een diverse groep patiënten en allerlei korte- en lange termijneffecten kan hebben, is een onderzoek naar kosteneffectiviteit nog niet zo simpel. Het Medical Research Council (MRC) Framework adviseert daarom een pilotfase vóór een grootschalig onderzoek naar het programma. Het pilotonderzoek geeft mogelijkheden om bijvoorbeeld de werving van onderzoeksdeelnemers te verbeteren. Na de pilotfase zullen de effecten van het programma uitgebreid onderzocht worden, bijvoorbeeld op de kwaliteit van de besluitvorming, de therapietrouw, de gezondheid van patiënten en de kosten. Ook een procesevaluatie is dan nodig, om te achterhalen hoe het programma in de praktijk wordt gebracht en al dan niet de genoemde effecten bereikt.
Meer weten over dit onderzoek of de keuzehulp? Neem contact op met Anna Tichler via: a.tichler@maastrichtuniversity.nl