Promotie Mw. Maartje J. van der Aa, MSc.

Trefwoorden: kosten van ziekte, zorg, arbeidsongeschiktheid, sociale verzekering, solidariteit, hervorming, opinies

"Financial risks of illness: a shared responsibility? Solidarity and deservingness in health insurance and disability insurance in the Netherlands"

Ziek zijn kost geld, maar wie betaalt? Al eeuwenlang worden ziektekosten en ziektegerelateerde uitkeringen gefinancierd door alle inwoners. Sinds de 19^e eeuw is dit formeel geregeld in sociale verzekeringen. Vanaf de jaren ’80 zijn deze in Nederland echter sterk hervormd. Dit onderzoek laat zien dat deze hervormingen uiteenlopende effecten hebben gehad op de solidariteit. Waar de solidariteit op specifieke punten is ingeperkt in de verzekeringen die ziektegerelateerd inkomensverlies opvangen en in de langdurige zorg, is deze in de curatieve zorg juist behouden of zelfs versterkt.

Met betrekking tot de meningen over het verdelen van de collectieve middelen uit deze ziektegerelateerde sociale verzekeringen bleek dat er meer voorwaardelijk wordt gedacht over de toekenning van een uitkering bij ziekte dan over het vergoeden van zorgkosten. Dit duidt weer op een status aparte van de sociale zorgverzekering ten opzichte van de verzekering die ziektegerelateerd inkomensverlies opvangt. Ook bleek echter dat de meningen nogal verschillen als het gaat om het al dan niet toekennen van steun uit sociale verzekeringen. In de (beleids)praktijk is het daarom aan te raden om de gemiddelde publieke opinie niet op te vatten als ‘de mening’ van ‘de Nederlander’.