Open Science
Universiteiten en onderzoeksinstituten werken wereldwijd aan het realiseren van ‘Open Science; ook de Universiteit Maastricht (UM). De UM onderschrijft de principes van Open Science en biedt haar wetenschappers ondersteuning om deze grondbeginselen in de praktijk te brengen en wetenschap ‘zo open als mogelijk, zo gesloten als nodig’ te maken. Zo versterken we de banden met onze omgeving, van regionaal tot internationaal niveau en van burgers tot professionals. Open Science kan eraan bijdragen dat wetenschap beter gezien wordt, in de breedste zin van het woord.
Contact
Mariëlle Prevoo (Open Science Librarian)
marielle.prevoo@maastrichtuniversity.nl
Interesse in Open Science? Neem deel aan de Open Science Community Maastricht!
Open Science in Maastricht
Wat is Open Science precies?
Open Science is een nieuwe benadering van wetenschappelijk onderzoek. Het doel is samenwerking te versterken, zowel tussen onderzoekers onderling, als tussen andere partijen en wetenschappers. Het onderzoek wordt transparanter, controleerbaar, sneller, efficiënter, reproduceerbaar en duurzamer met Open Science. En het idee is dat maatschappelijke organisaties, patiëntenorganisaties, bedrijven en andere organisaties kunnen profiteren van laagdrempelige toegang tot wetenschappelijk onderzoek.
In het Open Science beleid van de UM zijn de volgende thema’s belangrijke speerpunten:
- FAIR datagebruik: onderzoeksdata moeten indien mogelijk vindbaar (Findable), toegankelijk (Accessible), combineerbaar (Interoperable) en herbruikbaar (Reusable) zijn. In 2023 wil de UM volledig FAIR zijn.
- Open Access: een brede internationale academische beweging die streeft naar vrije online toegang tot wetenschappelijke informatie, zoals publicaties en data. Niet de lezer, maar de auteur betaalt in dit model. In 2020 wil de UM dat alle publicaties ‘open access’ hebben.
- Anders erkennen en waarderen van wetenschappers: momenteel worden wetenschappers veelal afgerekend op hun aantal wetenschappelijke publicaties en de onderzoeksbeurzen die ze verwerven. Open Science staat ook voor erkenning en waardering van andere zaken, zoals onderwijsactiviteiten, leiderschapskwaliteiten en maatschappelijke impact (lees hier meer over dit onderwerp). Een verandering in het systeem van erkennen en waarderen is belangrijk om de overgang naar Open Science te bewerkstelligen.
- Public engagement: het betrekken van de maatschappij bij het opstellen van onderzoeksvragen, het uitvoeren van onderzoek en het communiceren over de resultaten. Specifieke voorbeelden hiervan zijn citizen science, waarbij burgers actief deelnemen aan het verzamelen van data voor wetenschappelijk onderzoek (bv. de Nationale Tuinvogeltelling); en crowdsourcing, waarbij burgers actief zijn in het verwerken van onderzoeksdata (bv. via Zooniverse).
- Open Educational Resources (OER)
- FAIR software: het toegankelijk maken van software code, zodat deze ook door andere onderzoekers gebruikt kan worden of verder ontwikkeld kan worden.
- Preregistratie
Open als het kan, gesloten als het moet
Nederlandse universiteiten en andere partijen steunen het Nationaal Plan Open Science, dat op verzoek van de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap is opgesteld. Het plan moet helpen het ambitieuze Nederlandse Open Science-beleid te realiseren.
Download ook de UM Open Science policy (in het Engels)
Wat kunnen onderzoekers doen?
Open Science is vooral een kwestie van doen. Het kan in alle onderzoeksfasen worden toegepast (bv. open preregistratie in de voorbereidende fase, citizen science toepassen bij dataverzameling, open access publiceren na afronding van onderzoek). Onderzoekers die op weg geholpen willen worden, kunnen via onderstaande portals facultaire contactpersonen vinden die de weg kunnen wijzen.
De Research Data Management portal ondersteunt UM-onderzoekers bij het FAIR maken van hun data. Over Open Access publiceren is informatie te vinden op de Open Access-pagina van de Universiteitsbibliotheek. Het Maastricht Platform for Community-Engaged Research (MPCER) is gericht op het betrekken van de maatschappij bij onderzoek.
Voor algemene vragen of opmerkingen over Open Science, kun je contact opnemen met onze Open Science Librarian: Mariëlle Prevoo.
Wetenschappers willen niet alleen collega’s bereiken met hun onderzoek, maar bijvoorbeeld ook beleidsmakers of belangenorganisaties. Daarom is Open Science zo belangrijk. Als Rector Magnificus van deze universiteit steun ik deze beweging dan ook volledig, net als de wetenschappers die zich ervoor inzetten. 
Prof. dr. Rianne Letschert
News
-
Maastricht University is proud to announce that two UM projects were awarded the YERUN Open Science Award 2022.
-
International Open Access Week 2021 vindt plaats van 25-31 oktober. Dit jaar geven we extra aandacht aan nieuwe ontwikkelingen, diensten en tips. We lanceren een nieuwe OA Journal Browser, een preprint gids en we organiseren drop-in sessies. Maar er is meer. Lees verder en ontdek zeven manieren om de Open Access Week 2021 samen met ons te vieren.
-
Gids met beschikbare Open Access APC regelingen en kortingen voor UM en MUMC+ auteurs. In deze gids een overzicht van de beschikbare kortingen en hoe je daar gebruik van maakt.
-
10 selectiecriteria om rekening mee te houden bij het selecteren van het juiste tijdschrift voor je artikel. Gebruik onze 10-stappengids om tijdschriften te vinden voor het indienen van je manuscript.
-
De Open Initiatives Trophies zijn een erkenning voor teams of individuen die zich hebben ingespannen om Open Science te promoten bij hun collega's en in hun lokale gemeenschappen in Nederland. Als een van de ‘runner ups’ ontving Egon Willighagen - universitair docent bij NUTRIM - een trofee en 250 euro.
-
The Dutch Research Council (NWO) has introduced a new funding instrument to stimulate Open Science. Eligible initiatives are in the broad field of Open Science; ways to publish more open access, to unlock and share data, or to bring about a cultural change within the organization to Open Science.
-
De Vereniging van Universiteiten in Nederland (VSNU), de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU), de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en Elsevier een nationale samenwerking zijn aangegaan. Universiteit Maastricht en MUMC+ nemen deel in deze overeenkomst die loopt tot 2025.
-
Rector Magnificus prof. dr. Rianne Letschert ondertekende vandaag, vrijdag 25 oktober, de San Francisco Declaration on Research Assessment (DORA).
-
De pilot Web of Laws probeert tools te ontwikkelen die snel de relevante uitspraken filtert voor juristen. Met FAIR datagebruik en open science als belangrijke ankerpunten.
