De MMM, meer dan de som der delen
De Universiteit Maastricht heeft haar eigen internationale wiskundewedstrijd: de Mathematische Modelleercompetitie Maastricht (MMM). Het evenement voor middelbare scholieren bestaat al sinds 1995.
Op de ochtend van de 25e MMM leunt co-organisator Gijs Schoenmakers nonchalant op de inschrijfbalie. “Om je een idee te geven hoe lang we dit al doen: ik garandeer je dat Hans [Peters] over een paar minuten een grapje maakt. De eerste opgave is dat de scholieren hun toegewezen kamer moeten vinden, zegt hij dan.” Hij grijnst. Bovendien hij heeft gelijk.
40 teams x 5 scholieren x 25 jaar = 5.000 deelnemers
Het gesprek in de lobby is tekenend voor de rest van de dag. De MMM blijkt inderdaad een geoliede machine te zijn. De formule is de afgelopen jaren dan ook nauwelijks veranderd: teams van maximaal vijf scholieren – voornamelijk afkomstig uit Duitsland, België en Nederland – zwoegen op zaterdagmiddag op wiskundige problemen. Hun docenten kunnen ondertussen lezingen van UM-onderzoekers bezoeken.
Volg enkele deelnemers tijdens de 25e MMM op 26 januari 2019
30 studenten + 4 studenten = 1 gedeeld probleem
Tegenwoordig bestaat de MMM vooral nog vanwege de liefde voor wiskunde. De wiskundig onderlegde bachelorstudies van de twee organiserende departementen – Kwantitatieve Economie en Data Science and Knowledge Engineering – floreren. Beide trekken ze jaarlijks studentenaantallen in de driedubbele cijfers.
Dit was echter niet altijd het geval. De wiskundewedstrijd had oorspronkelijk als doel om studenten te werven. Professors Ralf Peeters (DKE) en Hans Peters (QE) zijn vanaf het prille begin betrokken bij de MMM. “Onze twee studieprogramma’s startten rond dezelfde tijd”, zegt Hans. “De belangstelling was niet bepaald overweldigend. Ik denk dat wij minder dan dertig studenten hadden, dat eerste jaar.” Ralf: “Ik kwam hier in ’94. Aan het eind van dat jaar zag ik de eerste studenten. Het waren er vier! Het was wel duidelijk dat we iets aan onze zichtbaarheid moesten doen.”
2,5 uur / 5 opgaven = paniek
Hoewel de reden om de competitie te organiseren veranderd is, legt de MMM nog steeds jaarlijks vijf wiskundeproblemen voor aan deelnemende scholieren. “Soms lijken die heel moeilijk,” zegt Jean Derks. “Maar de opgaven kunnen heel gemakkelijk op te lossen zijn, als je er op een andere manier naar kijkt. Ga even rustig achterover zitten, adem uit en kijk wat er precies aan de hand is. Pas niet meteen paniekerig de standaardmethoden toe.” Co-organisator Hans Peters is het daar roerend mee eens. “Als we de oplossingen uitleggen, denken leerlingen vaak: oh, dat was niet zo moeilijk. In die zin zijn ze niet heel pittig, maar ja, als je daar 2,5 uur zit…”
Alle organisatoren kijken uit naar het uitleggen van de antwoorden, traditiegetrouw aan het eind van de dag. Ralf Peeters: “Het leukste moment is, iedere keer, het moment dat je de oplossingen vertelt en het enorme geroezemoes door de zaal hoort gaan. Dan komt de herkenning: waarom hebben we dat zo moeilijk gedaan? Of andere groepen schreeuwen: yes! Yes! Als we de score onthullen is het daarna gruwelen en enthousiasme tegelijkertijd.”
Oplossing onbekend
In de lange geschiedenis van de competitie deden zich echter ook eenmalige, opmerkelijke gebeurtenissen voor. Gijs Schoenmakers herinnert zich bijvoorbeeld hoe hij deelnemers in 2010 een opgave liet maken waarvan de organisatie ook niet zeker wist of ze ‘m op hadden gelost. “De vraag was om een zo goed mogelijke oplossing te vinden. Ik was heel benieuwd waar ze mee zouden komen, maar niemand verbeterde ons antwoord.” Toekomstige deelnemers hoeven zich echter geen zorgen te maken: “Dat was de enige keer dat er een onopgeloste opgave bij zat.” Karin van den Boorn herinnert zich twee andere momenten. “Er zijn een hoop docenten die ieder jaar weer deelnemen. Toen zo iemand voor de laatste keer kwam, wilde diegene graag een foto met ons maken als herinnering. Weer een ander jaar deden zo veel groepjes mee – rond de 80 – dat we twee verschillende gebouwen nodig hadden. Daarna hebben we een maximum van 40 groepjes ingesteld.”
25 eerdere edities + x toekomstige evenementen = …
Uiteraard waren er ook bijzondere elementen aanwezig bij de feestelijke 25e editie van de MMM. De Tuna de Maastricht speelde bij binnenkomst vrolijke muziek, bijvoorbeeld, en de organisatie regelde voor de gelegenheid 25-jaar-MMM-cupcakes en maakte een jubileumboekje.
De kern van de competitie lijkt echter niet te gaan veranderen. Luttele uren nadat de 25e editie was afgelopen, kondigde de MMM-website de voorlopige datum voor de competitie van volgend jaar al aan. Als je plezier beleeft aan het oplossen van de opgaven op deze pagina, overweeg dan om 25 januari 2020 alvast in je agenda te markeren.
Door: Dieudonnée van de Willige (tekst), Jean Derks (foto's)
Alsof de MMM nog niet uitdagend genoeg is, is de hele competitie ook nog in het Engels. De vragen en oplossingen zijn dat dus ook.
Problem #3 of the 2019 MMM: Line Dancing
Professor K makes a euphoric dance after making another scientific breakthrough. The dance consists of 25 equally sized steps, 14 to the left and 11 to the right. So, indeed professor K is performing a line dance. Obviously, at the end of his little dance Professor K is three steps to the left of his starting position.
a. How many different possibilities are there for professor K’s dance?
b. How many of those dances start with a step to the right?
c. It turns out that, once he started his little dance, the professor never visited his starting position anymore. How many different possibilities are there now for professor K’s dance?
Problem #4 of the 2019 MMM: Cards in space
Lando bets his spaceship against Han in a party of the most famous card game in the universe. We shuffle 24 cards, numbered from 1 to 24, then we deal half of the cards to Lando and half of the cards to Han. One at a time, they play one of their cards on the table, with the number visible. The winner is the first player who plays a card such that the sum of the cards on the table is divisible by 25. If Lando starts, and if each player plays optimally, what is the probability that Han wins (and then becomes the new owner of the Millenium Falcon)?
Meer vragen en oplossingen, evenals resultaten en foto’s van afgelopen jaren, contactgegevens en andere informatie, is te vinden op de website van de Mathematische Modelleercompetitie Maastricht.
Lees ook
-
De Dag van de Leraar is een speciale dag om waardering voor leraren en onderwijspersoneel te uiten. Als onderwijsinstelling besteedt de UM op deze dag extra aandacht aan haar onderwijspersoneel, haar educatieve programma's en onderwijsinnovatie.
-
Sid Penders helpt kinderopvangorganisaties in Zuid-Limburg om gezonde praktijken te implementeren. Als alumnus van Gezondheidswetenschappen/Global Health en PhD-kandidaat monitort en evalueert Sid een lerend netwerk van kinderopvangorganisaties. De aangesloten organisaties bundelen hun krachten en leren van elkaar op het gebied van gezonde praktijken en gezond beleid. Deze best practices worden geïmplementeerd in kinderopvangorganisaties om de kwaliteit van de zorg voor kinderen in hun eerste ontwikkelingsjaren te verbeteren.