Na het Oekraïne-referendum in Nederland en het Brexit-referendum in het Verenigd Koninkrijk, blijkt in ieder geval hoe lastig het is om over veelsoortige kwesties een referendum te houden en de uitkomst te interpreteren. In beide gevallen stemden kiezers om een veelheid van redenen.

Het CETA handelsverdrag tussen EU en Canada is, aldus het aanvankelijke oordeel van de Commissie, een verdrag dat binnen de exclusieve bevoegdheden van de EU valt (handel!), en door de EU kan worden gesloten na instemming door het Europees Parlement en de Raad van Ministers.

De Rechtbank Rotterdam veroordeelde Jos van Rey en stelde vast dat passieve corruptie bewezen was maar legde daarvoor geen staf op. Dat bevreemdt mij vanuit constitutioneel perspectief van een open democratie waarin de verkozenen en publieke functionarissen zoals wethouders niet geacht mogen worden puur eigen belang of eigen voordeel na te streven.

Zelfs de Nederlandse televisie besteedde er ruim aandacht aan: de State of the Union van Jean-Claude Juncker de president van de Europese Commissie op 14 september 2016.

Het wordt vaak gezegd dat rechtbanken tijdens rechterlijke toetsingen of constitutionele conflicten binnen mogen treden in het politieke domein en plaats mogen nemen op de stoel van het parlement of de politiek als een vertegenwoordiger van het volk en de entiteit waar overheden verantwoordelijkheid aan af moeten leggen... Deze blog is alleen in het Engels beschikbaar.

Is het Wilders-proces een politiek proces zoals de advocaat van Wilders, Geert-Jan Knoops, betoogt? Is het een onmogelijke taak voor de rechter omdat, zoals hij zei, het in wezen gaat over het partijprogramma van de PVV? En dus het politieke besluitvormingsproces raakt?

Het lastige met het Brexit referendum en de gebeurtenissen nadien in het VK is dat het instrument van een referendum in al zijn eenvoud en simplisme in wezen ook ondemocratische gevolgen kan hebben. Inderdaad stemde de meerderheid voor ‘leave’.

Eerder dit jaar werd logistiek bedrijf Princen Transmission uit Weert door de rechtbank ‘s-Hertogenbosch failliet verklaard. Voorafgaand aan dit faillissement werd gebruik gemaakt van de pre-pack, een rechtens aanvaarde praktijk die door acht van de elf Nederlandse rechtbanken wordt toegepast. In geval van een pre-pack wordt op verzoek van de onderneming, die in ernstige financiële problemen verkeert, door de rechtbank een beoogd curator en beoogd rechter-commissaris aangewezen. De beoogd curator onderzoekt of de betreffende onderneming geschikt is voor een doorstart en indien ja, in welke vorm. Verder zal hij alvast een waardering van de onderneming laten opstellen, de boekhouding bestuderen en vervolgens een geschikte overnamekandidaat zoeken. Nadat de nodige voorbereidingen voor een doorstart zijn getroffen, zal het faillissement worden aangevraagd, waarbij de beoogd curator in de regel wordt aangesteld als curator in faillissement.

Hoe moeten we nu schrijven over de situatie van vorige week, toen de Canadezen huiswaarts gingen nadat de Walen CETA hadden getorpedeerd?

Afgelopen woensdag deed de afdeling bestuursrechtspraak een opmerkelijke uitspraak   over schending van het discriminatie door toezichthouders van de arbeidsinspectie. Deze toezichthouders bezochten een bouwplaats waar zes personen aan het werk waren om de naleving daar van de wet arbeid vreemdelingen te controleren. De inspecteurs vroegen uitsluitend naar de identiteitsdocumenten van de personen met donker haar en een getinte huidskleur en schreven dat ook op in het proces-verbaal. De afdeling bestuursrechtspraak stelt kortweg en terecht vast dat hier sprake is van het maken van een ongeoorloofd onderscheid op basis van uiterlijke kenmerken. Discriminatie dus. Het discriminatieverbod in artikel 1 van de Grondwet is zo fundamenteel en ernstig geschonden dat de verklaringen die de betrokken vreemdelingen hadden afgelegd van het bewijs werden uitgesloten. Ze werden immers verkregen op een manier die ‘zozeer indruist tegen hetgeen van een behoorlijk handelende overheid mag worden verwacht, dat het gebruik van die verklaringen voor het bewijs ontoelaatbaar moet worden geacht.’ Er was geen sprake van ander bewijs dus het boetebesluit werd alsnog vernietigd. Opmerkelijk genoeg was de rechtbank Amsterdam in zijn eerdere uitspraak niet tot dat oordeel gekomen. Bij mijn weten is dit de eerste uitspraak van de afdeling bestuursrechtspraak met zo’n beslissing.