Artificial Intelligence-programma ROBUST krijgt NWO-impuls van 25 miljoen euro

Het programma, dat via publiek-private samenwerkingen een impuls geeft aan fundamenteel onderzoek in kunstmatige intelligentie, heeft een totaalbudget van ruim 87 miljoen euro. ROBUST omvat 17 nieuwe labs door heel Nederland en zal 170 nieuwe promovendi aantrekken. De totale looptijd van het programma is 10 jaar.

ROBUST, een initiatief vanuit het Innovation Center for Artificial Intelligence (ICAI), wordt getrokken door de Universiteit van Amsterdam in samenwerking met 51 partners uit bedrijfsleven, overheid, en de kennissector – waaronder de Universiteit Maastricht. Het programma gaat het Nederlandse artificiële intelligentie (AI)-ecosysteem verder versterken met een nieuwe impuls voor fundamenteel AI-onderzoek. ROBUST richt zich in het bijzonder op het ontwikkelen van betrouwbare en uitlegbare AI-technologie voor maatschappelijk relevante vraagstukken in de zorg, logistiek, media, voeding, en energie. Het programma ontvangt een bijdrage van 25 miljoen euro vanuit NWO voor de komende 10 jaar.

De extra investering van 25 miljoen euro komt voort uit een NWO-call die tot stand is gekomen op initiatief van de Nederlandse AI Coalitie en heeft betrekking op het betrouwbaar en inzichtelijk maken van de werking van AI. NWO biedt vanuit de Lange Termijn Programma’s sterke publiek-private consortia de mogelijkheid om tienjarige financiering aan te vragen. Naast NWO dragen alle deelnemende bedrijven en kennisinstellingen bij aan ROBUST. Het totaalbudget voor ROBUST bedraagt ruim 87 miljoen euro, waarvan 7,5 miljoen van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Het ROBUST-programma is complementair aan het AiNed-programma, en zal de samenwerking vormgeven op disseminatie, consolidatie en valorisatie van resultaten, en het behouden van talent voor Nederland. Dit draagt bij aan de ambitie uit de Strategie Digitale Economie van het kabinet: om internationaal voorop te lopen bij de mensgerichte ontwikkeling en toepassing van de digitale sleuteltechnologie AI.

170 nieuwe promovendi

Onder de ROBUST-paraplu worden 17 nieuwe publiek-private labs opgestart die onderdeel worden van het Innovation Center for Artificial Intelligence (ICAI), dat daarmee doorgroeit naar 46 labs. Binnen ICAI staan talent- en kennisontwikkeling in AI-technologie centraal. In het komend jaar zal ROBUST maar liefst 85 promovendi aantrekken. Na 5 jaar volgt nogmaals een wervingsronde voor 85 promovendi.

Mensgerichte AI voor duurzame groei

“Wat ROBUST uniek maakt, is dat de nieuwe labs niet alleen zullen bijdragen aan economische en technologische doelen maar ook aan de duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties, gericht op het verminderen van armoede, ongelijkheid, onrecht en klimaatverandering”, zegt Maarten de Rijke, universiteitshoogleraar bij de Universiteit van Amsterdam en programmaleider van ROBUST. “Een belangrijke pijler binnen alle projecten is het optimaliseren van betrouwbare AI-systemen voor kwaliteiten als nauwkeurigheid, deugdelijkheid, herhaalbaarheid, veerkracht, uitlegbaarheid en veiligheid.”  

De nieuwe ROBUST-labs zullen ook bijdragen aan de duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties, gericht op het verminderen van armoede, ongelijkheid, onrecht en klimaatverandering.  

Maarten de Rijke, universiteitshoogleraar bij de Universiteit van Amsterdam en programmaleider van ROBUST

Twin-win-onderzoek

Net als de overige ICAI-labs zullen de ROBUST-labs het twin-win-principe in de praktijk brengen: hechte publiek-private onderzoekssamenwerkingen in AI-technologie, die leiden tot open publicaties en tot oplossingen die in de praktijk gevalideerd zijn. De Rijke: “We toetsen onze wetenschappelijke bevindingen binnen de context van bedrijven. Op die manier raakt het onderzoek eerder aan de praktijk en kunnen we inzichten veel beter onderbouwen. Hiermee valideren we niet alleen in labs, maar ook in de buitenwereld.”

Trustworthy AI for Media onderzoekslab bij de Universiteit Maastricht

De Universiteit Maastricht doet mee in het ROBUST-lab ‘Trustworthy AI for Media’ (betrouwbare kunstmatige intelligentie voor media), afgekort het TAIM-lab. Het TAIM-lab bestaat straks onder andere uit 5 promovendi die samenwerken om methoden, maatstaven en andere gereedschappen te ontwikkelen die diversiteit en inclusie in de media kunnen evalueren en bevorderen. Het TAIM-lab brengt twee van de sterkste onderzoeksgroepen op het gebied van personalisatie en aanbevelingssystemen (zogenaamde recommender systems) samen – de Universiteit Maastricht en de Universiteit van Amsterdam – met toonaangevend mediabedrijf RTL. Samen zullen ze betrouwbare en gepersonaliseerde media ontwikkelen.

Prof. Nava Tintarev (Universiteit Maastricht, Department of Advanced Computing Sciences/FSE) leidt het TAIM-lab en is daarnaast bij ROBUST betrokken als voorzitter van het comité voor sociale wetenschappen en geesteswetenschappen. Tintarev: “Door het mixen van talent dat werkt aan algoritmes met talent dat werkt aan de maatschappelijke inbedding en opname van techniek, verbeteren we de ontwikkelprocessen van onze algoritmes en vergroten we de kans op impact en het bijdragen aan de duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties.  Daarom is 20% van de promotieplekken van ROBUST bestemd voor promovendi in de sociale wetenschappen en geesteswetenschappen. Daarnaast omvat ROBUST 20 senior wetenschappers met een achtergrond in die disciplines.”

Dit soort interdisciplinaire samenwerking vindt ook plaats binnen het TAIM-lab: namens de Universiteit Maastricht nemen zowel de Faculty of Science and Engineering (FSE) en de Faculteit der Cultuur- en Maatschappijwetenschappen (FASoS) deel.

Nava Tintarev

Prof. Nava Tintarev, hoogleraar Explainable Artificial Intelligence bij de Universiteit Maastricht en voorzitter van het ROBUST-comité voor sociale wetenschappen en geesteswetenschappen

Startups, MKB, en beleidsmakers

Maarten de Rijke: “AI is een systeemtechnologie die aan alle aspecten van de maatschappij raakt. Daarom is het van belang om de ontwikkeling en inzet van AI-technologie tot een breed gedragen verantwoordelijkheid te maken. ROBUST werkt samen met regionale maatschappelijke partners door heel Nederland, in het bijzonder met start-ups en het MKB.”

Doel is om niet alleen kennis en innovaties met de partners binnen ROBUST te ontwikkelen, maar om deze ook breder beschikbaar te maken voor andere partijen in het Nederlandse ecosysteem. Daarnaast zullen inzichten en implicaties voor beleid gedeeld worden met landelijke en Europese beleidsmakers.