Laboratorium veiligheid

In het researchgebouw UNS50 zijn meer dan 200 laboratoria gehuisvest. Ieder laboratorium heeft zijn eigen specifieke toepassing, processen en technieken met bijbehorende gevaarlijke stoffen, gerelateerd aan de wetenschappelijke onderzoeksrichting van de (sub)vakgroep. Hierdoor heeft ieder laboratorium zijn eigen specifieke gevaren en bijkomende risico’s. Daarnaast zijn er centrale laboratorium voorzieningen in het gebouw waar onderzoekers gebruik van kunnen maken: de zogenaamde centrale onderzoeksvoorzieningen (COV’s) zoals het VAS-lab (Voorziening Afwegen hoog toxische Stoffen) en het RNL (RadioNuclidenLaboratoria).

Het submenu Laboratorium Veiligheid verwijst naar voorzorgsmaatregelen die zorgen voor het waarborgen van veiligheid van medewerkers en studenten binnen bovengenoemde dynamische researchomgeving. Belangrijk hierin zijn de algemene veiligheidsinstructies voor laboratoria. Maar ook specifieke thematische procedures en werkinstructies betreffende risicovolle werkzaamheden en de mogelijke blootstelling aan fysische factoren (zoals Lasers, gebruik van zuurkasten). Daarnaast is kennis van- en een juiste omgang in het bestellen van-, de opslag-, het gebruik van- en de afvoer van chemicaliën belangrijk voor laboratoriummedewerkers. Kernpunten ten aanzien van chemicaliën zijn het bestel- en registratiesysteem ‘SOFOS 360’, het werken met vluchtige stoffen en met CMR-stoffen en het gebruik van het VAS-lab. Uiteindelijk leidt werken in een laboratorium tot de productie van laboratoriumafval. Aan de hand van duidelijke regels en richtlijnen wordt beschreven hoe diverse soorten chemisch- en laboratoriumafval duidelijk gescheiden en afgevoerd moeten worden. Daarnaast wordt van de medewerkers verwacht dat ze “met gezond verstand” handelen. De eerste contactpersonen in het preventiebeleid van de UM Randwyck is de Armico welke een centrale rol speelt op het gebied van arbeidsomstandigheden. 

Mocht er ondanks alle voorzorgsmaatregelen zich toch een calamiteit/incident voordoen, waarbij er één of meerdere gevaarlijke stoffen bij zijn betrokken, dan is een adequate procedure ‘chemische Spill’ belangrijk voor een snelle, veilige en juiste afhandeling van deze Spill.


Armico
De Arbo en Milieu Contactpersoon armico van een afdeling/vakgroep speelt een centrale rol ten aanzien van ergonomie, lab veiligheid, preventie en milieu.


Algemene procedures en werkinstructies
Veilig werken in laboratoria van FHML/FPN
Introductie nieuwe medewerkers laboratorium
Persoonlijke BeschermingsMiddelen (PBM)
Veilig werken in een zuurkast
Veilig werken met Corrosieve en Irriterende stoffen
Veilig werken met OBEOW stoffen 
Veilig werken met vloeibare stikstof
Veilig werken met lasers
Droogijs

Chemicaliën

• Chemicaliën beheer
• Chemicaliën registratie in SOFOS360
  Voor een goede behandeling, opslag en afvoer van gevaarlijke stoffen heeft de UM de beschikking over een gevaarlijke stoffen documentatie- en registratiesysteem. Dit systeem, SOFOS360 (https://musofos.itis.software/), biedt de mogelijkheid van een actuele registratie van gevaarlijke stoffen. Het systeem biedt de mogelijkheid van documentatie van de eigenschappen van de stof, voorraad administratie en opslag voorschriften. Het applicatiebeheer van SOFOS36 is ondergebracht bij HSB.
• Opslag chemicaliën
• Etikettering chemicaliën
• Afvalprocedure, afvoer van chemicaliën
• Afwegen van hoog risico vaste stoffen op VAS-lab
  Het VAS-lab (Voorziening Afwegen hoog risico Stoffen) is een centrale voorziening voor het veilig en gecontroleerd werken met hoog toxische stoffen. Met hoog toxische stoffen bedoelen we: carcinogene, mutagene, reprotoxische (CMR), zeer giftige en bij inhalatie sensibiliserend stoffen.

• Toegang tot brandveiligheidskast (BVK)

   

Binnen de UM zijn er enkele stoffen met extra wetgeving en/of zeer hoog risico op gezondheidsschade die buiten de standaard procedures vallen. Hierbij is te denken aan o.a. Piranhazuur, Waterstoffluoride (HF), Di-isocyanaten. Voor het werken met deze stoffen dient men voortijdig contact op te nemen met HSB.


Chemische Spill
Werken met gevaarlijke stoffen levert onder andere het risico op van morsen of spills. Om hier op een verantwoorde wijze mee om te gaan, rekening houdende met de veiligheid van medewerkers en omgeving is een korte instructie opgesteld.


Gasflessen 
Voor het bestellen en plaatsen van gasflessen binnen de UM gelden deze regels.


Opiumwet middelen 
In het kader van de Opiumwet moet de Universiteit Maastricht (UM) ontheffinghouder zijn om opiumwetmiddelen en andere verdovende middelen te kunnen gebruiken t.b.v. medisch onderzoek, analytisch- chemisch onderzoek en andere wetenschappelijke doelen. Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) is de ontheffingverlener van de hierboven genoemde stoffen die zijn opgenomen in de zogenoemde Lijst 1 en Lijst 2 stoffenlijst, hierna genoemd opiaten. Het hebben van een duidelijke procedure is één van de voorwaarde voor het krijgen van een ontheffing.
In de opiumwetmiddelen-procedure FHML/FSE en FPN is de werkwijze over de omgang met opiaten vastgelegd. Per faculteit is een opium mandataris benoemd welke uitvoering geeft aan de opiumwetmiddelen-procedure. Als er gebruik gemaakt wordt van opiaten binnen de vakgroep/afdeling is hiervoor beheerder- opiumwetmiddelen benoemd. Indien men opiumwetmiddelen wil gaan toepassen binnen FHML/FPN/FSE dient men contact op te nemen met de opium mandataris van de faculteit. Deze beoordeeld of de UM de juiste ontheffing heeft m.b.t. het opiaat.


Laboratorium afval
Werken op het laboratorium levert diverse afvalstromen op. Klik hier voor meer informatie.