Onderzoek naar vermindering van aantal tabaksverkooppunten van start
Zien roken doet roken. Daarom wil de overheid het aantal verkooppunten van tabak verminderen, en daarmee tabak minder zichtbaar maken in de maatschappij. Supermarkten mogen vanaf 2024 geen tabak meer verkopen. Daarna wordt de verkoop verder afgebouwd, totdat het alleen nog is toegestaan in gespecialiseerde tabakswinkels. De nieuwe wetgeving is een uitwerking van het Nationaal Preventieakkoord uit 2018, waarin staat dat de overheid het aantal verkooppunten van tabak gaat verminderen. Deze week start een vier jaar durend grootschalig onderzoek naar de implementatie en effecten van de nieuwe wetgeving. Het onderzoek wordt gefinancierd door KWF Kankerbestrijding en uitgevoerd door een consortium met een unieke combinatie van gezondheidswetenschappers, economen en onderzoeksjournalisten.
Verkooppunten
Het doel van het onderzoek is het evalueren van de implementatie van nieuwe wetgeving om het aantal en het soort tabaksverkooppunten in Nederland te verminderen, met name het verbod op tabaksverkoop in supermarkten. De onderzoekers kijken naar de effecten van de wetgeving op het aantal verkooppunten van tabak, het percentage rokers, de vatbaarheid voor roken onder niet-rokende jongeren en effecten op impulsaankopen van tabak onder rokende volwassenen. Daarnaast onderzoeken ze hoe deze effecten verschillen voor personen die in kwetsbare versus niet-kwetsbare buurten wonen. “We zijn heel blij dat we met steun van KWF Kankerbestrijding deze uitgebreide beleidsevaluatie kunnen doen”, zegt projectleider prof. dr. Gera Nagelhout van de Universiteit Maastricht. “Door samen te werken met gezondheidswetenschappers, economen en onderzoeksjournalisten kunnen we een heel compleet beeld geven van de implementatie en effecten van het beleid.”
Roken
Een consortium van Onderzoeksinstituut IVO, de Universiteit Maastricht, SEO Economisch Onderzoek en The Investigative Desk voert het onderzoek uit. De onderzoekers maken deels gebruik van bestaande data, zoals gegevens over winkellocaties en de prevalentie van roken door de tijd heen. Daarnaast vult een groep van 250 niet-rokende jongeren tijdens het onderzoek jaarlijks vragenlijsten in. Het onderzoek volgt ook een groep van 1200 rokende volwassenen, waarvan de helft uit kwetsbare wijken komt en de andere helft uit niet-kwetsbare wijken. Kantar Public verzamelt deze data. Het cijfermatige onderzoek wordt aangevuld met interviews en discussiesessies met niet-rokende jongeren en rokende volwassenen.
Tabak
Onderzoeksjournalisten van The Investigative Desk onderzoeken welke strategieën de tabaksindustrie gebruikt om de wetgeving en de tabaksverkooppunten te beïnvloeden. Zij maken gebruik van bijvoorbeeld documenten uit WOB-verzoeken, gelekte documenten, interviews met insiders en observaties van verkooppunten. Hun eerste onderzoeksjournalistieke producties worden al dit jaar verwacht.
Lees ook
-
NWO beloont drie Maastrichtse onderzoeksvoorstellen
Subsidieverstrekker NWO heeft besloten dat binnen het onderzoeksprogramma ENW Open competitie XS in totaal 28 projecten financiering krijgen. Drie van die projecten kennen een UM-wetenschapper als hoofdaanvrager.
-
Maastrichtse onderzoeksinstituten M4I en MERLN partner binnen nieuwe nationale samenwerking
Onderzoeksinstituten M4I en MERLN, beide onderdeel van Universiteit Maastricht (UM), zijn vanaf 1 januari 2025 partner binnen een gloednieuw nationaal samenwerkingsverband. Het Nijmeegse laser- en magnetenlab HFML-FELIX gaat per die datum verder als NWO-Instituut binnen de Stichting Nederlandse...
-
Eerste synthetische menselijke tweeling-embryo
Wetenschappers van het MERLN-instituut van Universiteit Maastricht en van het Maastricht UMC+ zijn erin geslaagd om een embryostructuur van een menselijke eeneiige tweeling te kweken uit louter stamcellen, zonder een eicel of spermacel te gebruiken. Dankzij deze kweek zien wetenschappers nu voor het...
