Net als overheid, bedrijfsleven en de financiële wereld, krijgen ook onderwijsinstellingen meer en meer vragen over hun rol in het transitieproces. Onder andere in het kader van de samenwerking met de fossiele industrie. De UM is overtuigd van de nood waarin ons klimaat verkeert en erkent dat er daadkrachtig gehandeld moet worden om verdere schade te beperken. Tegelijkertijd zien we ook de complexiteit van de situatie en de dilemma’s waar we als maatschappij voor staan: acuut stoppen met bijvoorbeeld het gebruik van fossiele brandstoffen zou onder andere onze volledige voedsel- en gezondheidssystemen doen instorten. Afbouw is een proces van jaren, zelfs decennia.

Dialoog

De UM gelooft dat de transitie van deze systemen staat of valt met interdisciplinaire kennisontwikkeling en transdisciplinaire samenwerking. Het komende jaar committeren wij ons aan een UM-brede dialoog waarin we op alle niveaus onze samenwerkingsverbanden en onze eigen activiteiten onder de loep nemen. Daarbij gaan we, onder leiding van ons Sustainable UM 2030-team en in samenspraak met andere interne duurzaamheidsverantwoordelijken, het gesprek aan met onderwijs- en onderzoekspartners, leveranciers, medewerkers en studenten, én betrokken burgers.

Drievoudig doel

Aangescherpte samenwerkingsregels
Allereerst gaan we onze samenwerkingspartners minder vrijblijvend aansporen actief deel te nemen aan het transitieproces. Dat doen we met aangescherpte samenwerkingsregels:

• Samenwerking met partijen die de transitie tegenwerken wordt niet langer gesteund. We zullen intern onderzoeken om welke partijen het precies gaat.
• We blijven openstaan voor samenwerking met partijen die actief werken aan de transitie, maar nog onderdeel zijn van het fossiele systeem, vooral als er geen alternatieven beschikbaar zijn. In deze gevallen moet er een duidelijk plan liggen dat aantoont hoe de samenwerking de transitie helpt versnellen.
• We stimuleren de samenwerking met partijen die wezenlijke alternatieven voor fossiele activiteiten ontwikkelen en zoeken deze actief op.

Discussie toetsen
Naast deze scherpere regels willen we met onze wetenschappelijke inzichten de maatschappelijke discussie toetsen. Als kritische bondgenoot kunnen we met onze kennis gefundeerd afwegen welke stappen in het proces en welke geluiden vanuit de samenleving realistische oplossingsrichtingen bieden. Op die manier hopen we meer focus in de discussie te kunnen brengen, en het transitieproces te versnellen.

Eigen verduurzaming
Tot slot werken we hard aan het verder verduurzamen van onze eigen bedrijfsvoering en hopen we daarmee als rolmodel te fungeren.

Vervolgstappen

De transitie naar een fossielvrije, klimaatneutrale samenleving is een van de voornaamste doelen van de UM. Op basis van de bevindingen in het komende jaar zal het College van Bestuur in de loop van 2024 in samenwerking met Sustainable UM 2030 én de UM-gemeenschap vervolgstappen en concrete doelen uitwerken.