In een ander land een global health-programma opzetten klinkt misschien makkelijk, maar ieder programma heeft een andere, specifieke inhoud, zegt Krumeich. “Denk bijvoorbeeld aan de bijzondere eisen met betrekking tot milieu en gezondheid. Klimaatverandering heeft in Europa niet dezelfde invloed op de gezondheid als in Iran. Je kunt een cursus over klimaatverandering en gezondheid aanbieden in zowel Europa als Iran, maar de oplossingen, uitdagingen en mogelijkheden zullen in elk land verschillend zijn. Het idee is om te kijken naar welke grotere thema’s belangrijk zijn. Hoe moet je de specifieke problemen in de focuslanden in de regio oplossen?”

Veel problemen

De Iraanse regio kent een hoop problemen, zegt Takian: “We wonen in een regio waar geen tekort is aan rampen. Laten we eens een lijst maken van de verschillende moeilijkheden hier. Bovenaan staat dat we nog steeds in landen wonen waar de vrede onder druk staat. En vrede is nou juist een van de pilaren onder duurzame ontwikkeling. Duurzaam Ontwikkelingsdoel 16 luidt: vrede, justitie en sterke publieke diensten. Een van de problemen in deze regio, ook in mijn moederland, is dat instituties onvoldoende ontwikkeld zijn. Het verschilt per land, maar overal is de burgermaatschappij in meer of mindere mate onderontwikkeld; hetzelfde geldt voor de betrokkenheid van burgers bij het maken van beleid en bij governance. Ten tweede wordt de regio geteisterd door rampen, die zowel door de mens worden veroorzaakt, als natuurlijke rampen zoals overstromingen en aardbevingen. Er zijn wereldwijd 70 miljoen vluchtelingen en de helft bevindt zich in deze regio. Het derde grote probleem is klimaatverandering. We hebben in deze regio te maken met enkele specifieke verschijnselen die je in andere delen van de wereld niet ziet. In Iran hebben we bijvoorbeeld stofstormen die op verschillende manieren de gezondheid van mensen beïnvloeden. Dit komt het vaakst voor in het zeer dichtbevolkte zuidwesten van ons land, bij de grens met Irak. Beide landen hebben hier onder te lijden en we moeten samenwerken om dit probleem aan te pakken. Op de lijst staan ten slotte ook de problemen rond culturele tolerantie met betrekking tot global health, die, zeker in dit deel van de wereld, meer aandacht vereisen. Nog een voorbeeld: 95 procent van de poliogevallen komen voor in Pakistan, Irans oosterbuur. Mijn land is al 20 jaar poliovrij, maar we zijn nog steeds bang dat het in die regio terug zal keren, misschien deels omdat mensen heen en weer reizen, ondanks een uitgebreid vaccinatieprogramma in de Iraanse grensgebieden. Ik hoop dat we al deze én andere issues in het curriculum kunnen opnemen.”

Het centre of excellence zal Train de Trainer (TdT)-trainingen verzorgen, onderzoek doen en een global health-trainingsprogramma opzetten met methodes die gebaseerd zijn op simulaties, gamification en case studies. Het programma zal ook echt ‘wereldwijd’ van opzet zijn. De staf zal niet noodzakelijkerwijs permanent zijn en de medewerkers komen uit de regio (waaronder Pakistan, Libanon, Tunesië en Afghanistan) en uit Europa (de partners in het project). Op de vraag of dit centre of excellence uniek is in de wereld van global health, antwoordt Krumeich: “Tot dusver is de focus van centres of excellence nogal beperkt. Wat uniek is bij ons centrum is de oprechte intentie om van elkaar te leren. We willen dit samen opbouwen, zonder ons iets aan te trekken van ouderwetse opvattingen over capaciteitsopbouw, waarbij Europese partners anderen trainen en helpen. Zo gaan we het in dit partnerschap niet doen. We vergeten soms wel eens dat er buiten Europa al heel lang tradities en instituties bestaan, waarmee we kunnen samenwerken op een manier die goed is voor allebei. Het is echt belangrijk om een regionaal centrum te hebben dat ook openstaat voor samenwerking met Europese partners, en in een later stadium misschien ook Noord-Amerikaanse en Afrikaanse partners. We hebben nu al genoeg partners in de hele wereld. Het is belangrijk om dit centrum te zien als de basis voor verdere samenwerking.”

Sancties

In mei 2018, toen de Verenigde Staten zich eenzijdig terugtrokken uit de nucleaire overeenkomst met Iran en opnieuw politieke sancties instelden, werd het voor Iran weer moeilijker om relaties in stand te houden. Hoe lukte het Krumeich en Takian, wier afdelingen het project trekken, en de andere partners om dit samenwerkingsverband tot stand te brengen en te behouden? Krumeich: “De samenwerking is jaren geleden tot stand gekomen, toen de situatie in Iran beter was. Omdat we al een hele sterke band hadden, lukte het ons om die te behouden. Ik moet ook de voorzitter van het College van Bestuur en de rector van de Universiteit Maastricht noemen, die besloten om het contract te tekenen, ondanks alle politieke en economische druk, en ondanks de huidige geopolitieke ontwikkelingen. In tijden dat formele kanalen voor samenwerking min of meer gesloten zijn, is het heel belangrijk om de informele kanalen open te houden. Dit soort samenwerking achter de schermen zorgt ervoor dat de wereld ook in zware tijden door blijft draaien.” Takian: “Ik wil mijn waardering uitspreken voor de wijsheid en de steun die de UM, de TUMS en het ministerie van Volksgezondheid en Medisch Onderwijs in Iran – om er maar enkelen te noemen - hebben laten zien. We kregen steun van vele kanten.” Zowel Krumeich als Takian zijn vooral zeer erkentelijk voor de rol van dr. Remco van de Pas van de UM en prof. Reza Majdzadeh van de TUMS; zonder hun enthousiasme en berokkenheid zou de samenwerking onmogelijk zijn geweest.

Voor UM-ers die zich afvragen of het mogelijk is om Probleemgestuurd Onderwijs (PGO) toe te passen bij de nieuwe masteropleiding of niet (omdat het te veel zou verschillen van het huidige systeem), is het antwoord misschien verrassend. Iran blijkt in de gezondheidszorg voorop te lopen met PGO. Ze simuleren het niet, maar brengen het in de praktijk, zegt Takian: “Iran heeft een uniek zorgsysteem, waarin volksgezondheid, zorgonderwijs en de zorgpraktijk de afgelopen drie decennia zijn versmolten. We hebben 67 medische universiteiten in 31 provincies, die onderwijs geven, onderzoek doen en diensten leveren variërend van primaire zorg zoals vaccinaties tot zeer geavanceerde tweede- en derdelijnszorg. Bij onze universiteit zijn wij verantwoordelijk voor de brede volksgezondheid en global health-diensten, die we verplicht zijn om aan de bevolking aan te bieden. Hierdoor doen onze studenten, docenten en onderzoekers enorm veel praktijkervaring op, waar ze de rest van hun leven van zullen profiteren.”