Aestuarium wint zoetwater en prijzen
Wat als bacteriën het antwoord zijn op de wereldwijde zoetwatercrisis? Een startup die begon als initiatief van studenten van de Universiteit Maastricht bewijst dat het kan: Aestuarium haalt met bacteriën zout uit zeewater. Hun doel? Een revolutie in waterzuivering, met 80% minder energieverbruik.
Water is op onze planeet een synoniem voor zeewater. Maar 3% van de watervoorraad is zoet en de meerderheid van dat water zit opgesloten in sneeuw en ijs rond de polen. De 8 miljard mensen en hun vee en voedingsgewassen zijn daarom afhankelijk van 1% van al het water op aarde. Zeewater zou een welkome aanvulling zijn op het steeds schaarsere drinkwater, maar er zit veel te veel zout in. Zo bevat een emmer zeewater 2 koffiemokken zout.
Hoe ernstig het tekort aan vers water kan zijn, ervoer Maastricht Science Programme-alumnus Anirudh Rajesh toen hij in de Indiase stad Chennai woonde. De stad ligt aan zee en kampt desondanks ‘s zomers met een enorm watertekort. “We hebben dan één uur water per dag dat niet drinkbaar is”, zegt hij. Tegenwoordig is Anirudh CEO van het op Chemelot gevestigde bedrijf Aestuarium dat met bacteriën zout uit zeewater haalt.
Bacteriën aan het werk
Het ontzouten van zeewater is een kostbare aangelegenheid die veel energie vergt. Meestal gebeurt dit door het verdampen van het water of door osmose, een manier om zout uit water te filteren. In 2022 bedacht een groep studenten van de Maastrichtse Faculty of Science and Engineering dat dit goedkoper en milieuvriendelijker kan.
Met hulp van hun begeleider Erik Steen Redeker ontdekten ze dat onderzoekers in het verleden al bacteriën gebruikten om 20% van het zout uit zeewater te halen, maar er zit dan nog steeds ruim anderhalve kop zout in die emmer water. Dat moet dus beter.
In het laboratorium van het Maastricht Science Programme (MSP) leerden de studenten bacteriën om meer zout op te nemen en vast te houden in hun cellen. “Met genetische manipulatie voegen we eiwitten toe die zout uit de omgeving kunnen opnemen. Met licht zorgen we ervoor dat de bacterie het zout vasthoudt en pas als wij het willen weer uitscheidt.”
50% minder zout, 80% minder energie
Inmiddels lukt het de jonge onderzoekers om bijna de helft van al het zout uit het water te halen. “Alles eruit halen zal niet lukken, ons doel is daarom om het water voor te behandelen om er dan met traditionele technieken zoet water van te maken. We sparen zo 80% van de benodigde energie.”
Brug naar ondernemen
Vier van de leden van het oorspronkelijke studententeam, aangevuld met twee alumni van het Maastricht Science Programme en de SBE-master Financial Economics startten in 2023 het onafhankelijke bedrijf Aestuarium. “We kregen daarbij hulp van Roy Broersma van het Center for Entrepeneurship and Innovation. Het centrum was voor ons een enorm belangrijke brug tussen de wetenschappelijke kant en de ondernemerskant.”
Toekomst
Dankzij de vele prijzen die het bedrijf won (zie kader) en enkele subsidies werken Anirudh, zijn team en maar liefst 10 stagiairs aan een 50 liter/dag prototype. “Een duizend en 10 duizend l/dag scale up zitten in de planning. Daarna willen we de stap maken naar een full scale demo fabriek.” Als de bacteriën van Aestuarium hun best doen en het team zowel wetenschappelijk als bedrijfskundig zijn beste beentje voor zet, dan drinken mensen in Chennai en andere droge gebieden in de toekomst wellicht schoon water dat zijn oorsprong vond in een idee van studenten van de Universiteit Maastricht.
