Nieuw inzicht in rol hersenen bij psychiatrische aandoeningen

Het is al jaren bekend dat sommige delen van het brein bij bepaalde psychiatrische aandoeningen kleine afwijkingen laten zien. Het was echter lange tijd niet duidelijk of deze veranderingen in de hersenen komen door de ziekte zelf, door medicatie of door rookgedrag. In een recente studie hebben wetenschappers van de Universiteit Maastricht en Amsterdam UMC veel nieuwe verbanden ontdekt. Bijvoorbeeld dat schizofrenie op zichzelf niet leidt tot veranderingen in de hersenen, maar dat het dunner worden van de hersenschors juist het risico op schizofrenie vergroot. De resultaten zijn vandaag gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Mental Health.

Hersenveranderingen

Voor deze studie hebben de onderzoekers genetische informatie van miljoenen mensen gebruikt. Dankzij een krachtige statistische methode, Mendeliaanse Randomisatie, konden ze nauwkeurig kijken naar de oorzaken van hersenveranderingen en hun relatie met psychiatrische aandoeningen en gedrag. Zo ontdekten ze veel nieuwe verbanden. Bijvoorbeeld dat schizofrenie op zichzelf niet leidt tot veranderingen in de hersenen, maar dat het dunner worden van de hersenschors juist het risico op schizofrenie vergroot. 

"Doordat we nu een beter begrip hebben van de samenhang tussen breinveranderingen, gedrag en psychiatrische aandoeningen, kunnen we hopelijk preventie en vroege interventie in de geestelijke gezondheidszorg bevorderen”, aldus hoofdonderzoeker Jurjen Luykx.
 

Psychiatrische aandoeningen

Het was lange tijd onduidelijk of hersenveranderingen een rol spelen bij het ontstaan van psychiatrische aandoeningen of dat ze er juist een gevolg van zijn. De resultaten van deze studie helpen wetenschappers nu beter begrijpen hoe hersenveranderingen, gedrag en psychiatrische aandoeningen met elkaar verbonden zijn. Dat kan uiteindelijk helpen bij betere behandelingen van psychiatrische klachten en misschien zelfs bij het voorkomen ervan. 

Ten aanzien van roken en alcoholgebruik vonden de onderzoekers verbanden in beide richtingen; verdunning van de hersenschors bleek zowel rookgedrag in de hand te werken als veroorzaakt te worden door regelmatig roken. “Onze resultaten bieden hiermee ook handelingsperspectief”, zegt onderzoeker Luykx. “Meer aandacht voor het belang van niet-roken in de maatschappij kan hopelijk bijdragen aan minder breinschade in de bevolking. Zo’n gezonder brein verkleint vervolgens weer de kans op psychiatrische aandoeningen.”

Lees ook

  • NWO beloont drie Maastrichtse onderzoeksvoorstellen

    Subsidieverstrekker NWO heeft besloten dat binnen het onderzoeksprogramma ENW Open competitie XS in totaal 28 projecten financiering krijgen. Drie van die projecten kennen een UM-wetenschapper als hoofdaanvrager.

    NWO logo on grey background
  • Eerste synthetische menselijke tweeling-embryo

    Wetenschappers van het MERLN-instituut van Universiteit Maastricht en van het Maastricht UMC+ zijn erin geslaagd om een embryostructuur van een menselijke eeneiige tweeling te kweken uit louter stamcellen, zonder een eicel of spermacel te gebruiken. Dankzij deze kweek zien wetenschappers nu voor het...

    BENG Header