Onduidelijk of je met je diploma in een ander EU-land aan de slag kan

Diploma erkenning is voorwaarde voor vrij verkeer

In een ideale Europese Unie zou iedereen moeten kunnen werken en studeren in een lidstaat naar keuze. Dit is in de praktijk toch lastig, blijkt uit onderzoek van jurist Lavinia Kortese, onderzoeker bij het Institute for Transnational and Euregional cross border cooperation and Mobility (ITEM). En dat geldt niet alleen voor expats en studenten die emigreren naar een andere lidstaat, maar ook, en misschien vooral, bewoners van grensregio’s. Als zij vlak over de grens aan de slag willen, lopen ze tegen allerlei hobbels aan. Lavinia dook in het doolhof aan regels en heeft aanbevelingen geschreven die de mobiliteit in de EU ten goede komen.
 

Stel dat ik in een ander EU land zou willen gaan werken, tegen welke obstakels zou ik dan aan kunnen lopen?

‘Vaak zijn er algemene regels, maar blijken er in specifieke gevallen toch knelpunten te ontstaan. Het heeft me soms verbaasd op wat voor kleine dingen het mis kan lopen. Zo heb ik een casus onderzocht van Nederlandse kinderopvangmedewerkers die in Duitsland wilden gaan werken. Ze hadden geschikte papieren, maar moesten om in Duitsland aan de slag te kunnen gaan toch een extra stage doen. Die stage had weinig te maken met het werk dat zij uiteindelijk wilden doen en was dus eigenlijk onnodig. Inmiddels heeft een verandering van beleid de noodzaak tot een extra stage weggenomen. Dit is van belang gezien de vraag naar personeel. Als er tekorten zijn in een sector zoals de kinderopvang, wil je mensen natuurlijk zo snel mogelijk kunnen inzetten.’

Hoe komt het dat er zo veel verschillen zitten tussen diploma’s in verschillende landen?

‘Lidstaten mogen zelf bepalen hoe hun onderwijssystemen en beroepen er uitzien en dus bestaat er in principe niet één Europees diploma dat overal hetzelfde is. Dat komt omdat ieder land zijn eigen cultuur heeft qua onderwijs en werk. Je moet op zoek gaan naar wegen om appels en peren, verschillende onderwijssystemen en beroepen dus, vergelijkbaar te maken.’
 

Welke oplossingen heb je gevonden?

‘Er zijn zo veel verschillende afspraken gemaakt over diploma erkenning door verschillende partijen dat je door de bomen het bos niet meer ziet. Er bestond nog geen duidelijk overzicht van. Daardoor is het lastig om te achterhalen bij welke autoriteit je terecht kunt om te achterhalen of je met een bepaald diploma in een ander land aan de slag kan. Dus überhaupt het maken van een overzicht was wel nodig en dat heb ik met dit onderzoek gedaan.’

‘Uit mijn onderzoek blijkt dat er maatregelen moeten worden genomen om te werken aan een Europees systeem voor erkenning. Tegelijkertijd moeten er op maat gemaakte oplossingen bedacht worden. Want iedere opleiding en ieder beroep is per land anders gestructureerd. In mijn onderzoek heb ik vier case-studies onderzocht om specifieke aanbevelingen te kunnen doen: kinderchirurgen, kinderopvangmedewerkers, ic-verpleegkundingen en psychologen. Bij kinderchirurgen verschillen de opleidingen per land heel erg, terwijl het in de kinderopvang gaat om kleine procedurele verschillen. Dus er moeten ook per beroep betere afspraken worden gemaakt.’

 

Lavinia Kortese
Dr. Lavinia Kortese

Wat hoop je bij te dragen met je onderzoek?

‘Ik hoop dat ik beleidsmedewerkers, juristen en eerstelijnsmedewerkers die burgers adviseren, duidelijk maak hoe de verschillende Europese afspraken in elkaar zitten en wat er beter kan. We zien bij ITEM geregeld vragen binnen komen over grensoverschrijdende mobiliteit. Hoe kunnen we Europese mobiliteit verbeteren en de situatie beter maken voor mensen die dagelijks met grenzen te maken hebben? Het principe mobiliteit - bewegen over grenzen - moet de grondslag zijn bij Europese afspraken, en wat betreft het erkennen van kwalificaties kan dat nog veel beter.'

Lavinia Kortese promoveerde op 28 mei 2020 aan de Universiteit Maastricht met het proefschrift The Recognition of Qualifications in the EU: Blurring the Lines of Competences between the International Market and Education

 

Door Eliza Marx

Lavinia Kortese
Lavinia tijdens haar online verdediging

Lees ook