ITEM nieuws artikel

Brief van de Eerste Kamer: grensoverschrijdende effectbeoordeling door ITEM als instrument om grensproblemen te helpen voorkomen

In een brief aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Wouter Koolmees, benadrukt de Vaste Commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) van de Eerste Kamer het belang van de rol van de Nederlandse regering bij het oplossen van specifieke grensoverschrijdende vraagstukken in plaats van het vinden van een oplossing over te laten aan de EU, een standpunt dat door het kabinet is bevestigd. In de brief verwijst de Vaste commissie SZW van de Eerste Kamer naar de grenseffectenrapportage van het Institute for Transnational and Euregional cross border cooperation and Mobility (ITEM) als instrument om grensproblemen te voorkomen. De Vaste commissie SZW van de Eerste Kamer doet ook specifieke verzoeken om uitvoering te geven aan twee aanbevelingen van de Commissie Grenswerkers in Europa, die onder leiding staat van ITEM's Prof. Marjon Weerepas.

 

Gebrek aan fiscale coördinatie

In haar brief aan de minister pleit de Vaste commissie SZW van de Eerste Kamer voor een betere en coherente coördinatie tussen de belastingregels in de bilaterale belastingverdragen en de sociale zekerheidsbijdragen, met name wat betreft de Europese Verordening (EG) nr. 883/2004. Zij brachten twee specifieke problemen aan het licht waarmee grensarbeiders te maken hebben door een gebrek aan fiscale coördinatie:

  • de ongewenste fiscale omschakeling in het geval van ouderschapsverlof en ziekteverlof tijdens het dienstverband van grensarbeiders in relatie tot Duitsland en
  • de bepaling inzake het (hoog)leraarschap in het dubbele belastingverdrag met België

In beide gevallen heeft ITEM onderzoek gedaan en beleidsaanbevelingen geleverd. De hooglerarenbepaling vormde tevens een punt in de inaugurele rede van prof. Marjon Weerepas.

Hooglerarenbepaling

Door de hooglerarenbepaling in het dubbele belastingverdrag tussen Nederland en België is een Belgische (hoog)leraar, die in Nederland werkt, belastingplichtig in België, maar sociaal verzekerd en verplicht tot het betalen van sociale premies in Nederland. Dit leidt tot grote verschillen in inkomen en bureaucratie. Een eerdere aanbeveling van de Commssie Grenswerkers (zie aanbeveling 17) wordt door de Vaste commissie SZW van de Eerste Kamer in haar brief herhaald: wijzig het belastingverdrag door middel van een aanvullend protocol bij het bestaande belastingverdrag. Dit is een snelle en eenvoudige oplossing. De staatssecretaris van Financiën, Menno Snel, heeft tot nu toe aangedrongen op een wijziging via de algemene, lopende, verdragswijziging. Dat kan echter nog lang duren.

Wet normalisatie rechtspositie ambtenaren (Wnra)

De leden van de Vaste commissie SZW van de Eerste Kamer wijzen in hun brief op de grenseffectenrapportage als instrument ter voorkoming van grensproblemen. Ook wijzen zij op een dossier dat in de komende ITEM-grenseffectrapportage aan de orde komt, namelijk de Wet normalisatie rechtspositie ambtenaren (Wnra). Deze wet treedt in werking op 1 januari 2020, waardoor veel ambtenaren hun juridische status als ambtenaar verliezen. Dit heeft gevolgen voor de fiscale en sociale zekerheidspositie van ambtenaren die grensoverschrijdend werken, alsmede voor hun werkgevers. De Vaste commissie SZW van de Eerste Kamer vraagt zich af of de overheid oplossingen kan bieden voor de gevolgen van de Wnra voor grensarbeiders.

Aanbeveling van de Commissie: een werkgroep van deskundigen.

In haar brief verzoekt de Vaste commissie SZW van de Eerste Kamer, gezien de bovengenoemde problemen, om de organisatie van een groep met deskundigen op het gebied van belastingen en sociale zekerheid. In dit verzoek wordt ook een van de aanbevelingen van de Commissie Grenswerkers herhaald, waarin wordt aangedrongen op het aanstellen van een werkgroep die zich met de coördinatieproblemen bezighoudt.

Zoals door de Eerste Kamer wordt geconstateerd reageert minister Koolmees hierbij in eerder correspondentie “uiterst terughoudend” met dat de verordening een Europese aangelegenheid en belastingverdragen een OESO-aangelegenheid vormen en daarmee buiten de nationale wetgevers liggen. De Vaste commissie SZW van de Eerste Kamer reageert hierop in haar brief met het verzoek aan het kabinet om, hoewel het kabinet ook verwijst naar het zoeken naar oplossingen in bilaterale verdragen, gevolg te geven aan deze aanbeveling van de Commissie Grenswerkers.

Wat is de grenseffectenrapportage?

De Vaste commissie SZW van de Eerste Kamer verwijst naar de grenseffectenrapportage als instrument om grensproblemen te helpen voorkomen. Dus, wat is de grenseffectenrapportage? Sinds 2016 wordt de jaarlijkse grenseffectenrapportage gepubliceerd door het Institute for Transnational and Euregional cross border cooperation and Mobility (ITEM). Deze beoordeling analyseert belangrijke ex ante en ex post wetgevings- en beleidsdossiers van de Europese Unie, nationale regeringen (Nederland, België, Duitsland, Luxemburg, Duitsland en Nederland) en regionale autoriteiten (d.w.z. Noordrijn-Westfalen, Nedersaksen, Vlaanderen, Wallonië, Duitstalige Gemeenschap) die een positieve of negatieve invloed hebben op grensarbeiders.

Lees ook

  • Wat betekent het om te wonen, werken, ondernemen en leven in een stad en regio met een internationale universiteit. Wat merk je ervan en wat heb je er eigenlijk aan? We vroegen het aan Marcell Ignéczi. Hij kwam naar Zuid-Limburg om te studeren aan het Department for Knowledge Engineering van de...

  • Als patiënt in een ziekenhuis zie je dagelijks veel verschillende gezichten aan je bed: een verpleegkundige die je bloeddruk meet, een arts of verpleegkundig specialist die jou informeert over het zorgplan en een voedingsdeskundige die jou voorziet van het juiste eten en drinken. Hoewel al deze...

  • Het Children’s Rights Research team werkte aan een rapport dat laat zien hoe de Verenigde Naties de rechten van deze groep kinderen kan opnemen in haar monitoring- en rapportagecycli.