ITEM Onderzoek

ITEM Grenseffectenrapportage

 
Projectomschrijving Ga naar Grenseffectenrapportage 2020 2019 2018 2017 2016

Met de jaarlijkse Grenseffectenrapportage geeft ITEM meer inzicht in de effecten van Europese en nationale wetgevings- en beleidsinitiatieven op grensoverschrijdende regio's. ITEM geeft met haar Grenseffectenrapportagemeer inzicht in de effecten van Europese en nationale wetgevings- en beleidsinitiatieven. Het rapport is een waardevol instrument voor beleidsmakers op regionaal, nationaal en Europees niveau bij het nemen van beslissingen over grens(overschrijdende)regio's. Deze effectbeoordelingen helpen met name om bestaande of toekomstige grensoverschrijdende effecten in kaart te brengen en dragen zo bij aan het politieke debat. Bovendien maken de resultaten van de afzonderlijke dossiers het mogelijk om wetgevingsvoorstellen tijdig aan te passen, zolang ze nog in behandeling zijn.

De Grenseffectenrapportage en de aparte dossiers zijn beschikbaar op het 
ITEM Cross-border Portal.

Projectomschrijving

Wanneer: Jaarlijks (januari t/m september)
Onderwerp: arbeidsmobiliteit
Titel: 'Grenseffectenrapportage'

Wat zijn de effecten van nationaal en EU beleid en wetgeving op grensregio’s?

Worden grensarbeiders getroffen door recent doorgevoerd of binnenkort te verwachten nationaal of EU beleid/wetgeving?

Een van de belangrijkste doelstellingen van het Institute for Transnational and Euregional cross border cooperation and mobility / ITEM is om jaarlijks een grenseffecten beoordelingsrapportage op te stellen en uit te voeren. Er is momenteel een gebrek aan informatie aangaande de (verwachte) effecten van nationaal en EU beleid en wetgeving op grensregio’s. De jaarlijkse grenseffecten beoordeling van ITEM zal de effecten aan het licht brengen.

Het doel van de grenseffectenbeoordeling van ITEM is het bestuderen van belangrijke ex ante en ex post wetgevings- en beleidsgerelateerde dossiers van de Europese Unie, nationale (Nederland, België, Duitsland, Luxemburg) en regionale autoriteiten (i.e. Nordrhein-Westfalen, Niedersachsen, Vlaanderen, Wallonië, Duitstalige Gemeenschap) die grensarbeiders, grensoverschrijdende samenwerking en regionale socio-economische ontwikkeling (positief of negatief) treffen. 

De beoordeling biedt aanvullende inzichten in nationale en EU initiatieven en streeft ernaar om een waardevol instrument en hulpmiddel voor beleidsmakers te zijn bij het nemen van beslissingen aangaande grensregio’s.

Elk jaar wordt er een selectie gemaakt van de belangrijkste onderwerpen die het meest geschikt zijn voor onderzoek en nauwkeurige analyse, op basis van input van belanghebbenden.

Projectleider:

Martin Unfried (Ontgrenzer)

november 2018 - ITEM publiceert Grenseffectenrapportage voor 2018
maart 2018 - Bekendmaking dossiers ITEM Grenseffectenrapportage 2018
november 2017 - Het belang van grenseffectentoetsing wederom bekrachtigd
november 2017 - Een frisse wind waait door de grensgebieden
april 2017 - De ITEM Grenseffectenrapportage: Basis voor Actie
januari 2017 - Onderzoek ITEM grenseffectenrapportage 2017 - oproep
oktober 2016 - ITEM maakt effecten voor grensregio’s bekend in eerste Grenseffectenrapportage
oktober 2016 - Grensoverschrijdend werken; op papier lijkt het geregeld maar de praktijk is weerbarstig
mei 2016 - ITEM onderzoekt effecten voor grensregio’s
februari 2016 - ITEM start met grenseffectenrapportage 2016

Top

Grenseffectenrapportage 2020
Fase 1 -  Stakeholder raadpleging - december 2019/januari 2020

De raadpleging van stakeholders door middel van een enquête is de belangrijke eerste stap in de jaarlijkse ITEM Grenseffectenrapportage. ITEM stelt naar aanleiding van de totale lijst van dossiersuggesties een shortlist van dossiers op die vervolgens door ITEM wetenschappers en experts onderzocht worden.

Lees meer:

december 2019 - Enquête – ITEM Grenseffectenrapportage 2020 

Top

Grenseffectenrapportage 2019

Samenvatting

Dossiers

Dossier 1: De kwalificerende buitenlandse belastingplicht (KBB, ‘90%-regeling’): een ex post effectenbeoordeling
De grenseffectenbeoordeling van de kwalificerend buitenlandse belastingplicht (KBB), de zogenaamde "90%-regel", levert dit jaar (ook) geen bewijs voor een effect op de aantallen en stromen van grensarbeiders naar Nederland voor de periode 2012-2017. Dit Dossier geeft een illustratief overzicht van de diverse populatie van grensarbeiders in Nederland en de evolutie ervan in relatie tot arbeids- en woonmobiliteit.
Dossier 2: Grensoverschrijdende effecten van de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (Wnra)
De nieuwe Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (Wnra), die vanaf januari 2020 van kracht wordt, zal ernstige gevolgen hebben voor bepaalde groepen grensarbeiders die in twee (of meer) landen werken. Dit Dossier geeft een ex ante beoordeling van de effecten van de wet op hun socialezekerheids- en pensioensituatie – bijvoorbeeld voor universitair personeel dat in een ander land dan het land van tewerkstelling woont en regelmatig werkzaamheden in het thuiskantoor verricht. De analyse legt tevens de nadruk op de behoefte aan meer informatie van de wetgever.
Dossier 3: Ex ante evaluatie van het voorgestelde European Cross-Border Mechanism (ECBM)
Dit Dossier bevat een ex-ante beoordeling vooraf van het voorgestelde Europees grensoverschrijdend mechanisme (ECBM). Zoals geïnitieerd door de Europese Commissie, beoogt de ECBM grensoverschrijdende samenwerking bij projecten en diensten te vergemakkelijken door conflicten tussen nationale wettelijke bepalingen in grensoverschrijdende regio's op te lossen. Deze grondige analyse beoordeelt de voordelen en mogelijke nadelen van het voorstel in relatie tot concrete voorbeelden langs de Duits-Nederlandse en Nederlands-Vlaamse grensgebieden.
Dossier 4: 'Governance' onder de Nieuwe Interreg Verordening 2021-2027
De 'Governance'-doelstelling onder de nieuwe Interreg-verordening voor 2021-2027 beoogt ten minste 15% van de begroting voor de versterking van de institutionele capaciteit. Dit Dossier geeft een ex-ante beoordeling van wat 'Governance' betekent voor verschillende stakeholders in programmagebieden in de Benelux. Een belangrijke discussie gaat over de vraag of de nieuwe doelstelling kan en moet worden gerealiseerd door middel van projecten of dat er innovatieve benaderingen van samenwerking nodig zijn om programma's om te vormen tot een meer strategische 'framework building' voor grensoverschrijdende samenwerking.
Dossier 5: Grensoverschrijdende monitoring: een stevige uitdaging 
Het verzamelen van gegevens voor grensoverschrijdende monitoring is de afgelopen jaren een veelbesproken onderwerp geweest. Als een verkennende studie, problematiseert dit Dossier hoe de gegevensverzameling op nationaal niveau is gericht en vaak eindigt aan de grens. In plaats van concrete effecten te beoordelen, wordt de groeiende markt voor grensoverschrijdende gegevens kritisch onder de loep genomen. De beschikbare mogelijkheden voor geavanceerde gegevensverwerking erkennend, wordt gepleit voor meer (ondersteuning en coördinatie van) transnationale samenwerking om grensoverschrijdende gegevens breed en openbaar toegankelijk te maken.
Dossier 6: Grensoverschrijdende effecten van de Europese Nitraatrichtlijn en de mestquota tussen NL/DE
Dit Dossier biedt een ex post evaluatie van de EU-nitraatrichtlijn, waarin quota voor het gebruik van nitraten en mest zijn vastgesteld. Het bespreekt de effecten van de richtlijn op de huidige praktijken in de grensoverschrijdende mesthandel en mogelijke fraude aan de Nederlands-Duitse grens. Beide landen hebben problemen bij de implementatie laten zien. Uit de (beperkte) beschikbare gegevens kon geen duidelijk effect van de EU-normen op duurzame ontwikkeling worden afgeleid. Aangezien verbeteringen in de kwaliteit van de bodem/water in de loop van de tijd nauwelijks zichtbaar waren, vertonen de zogenaamde Duitse "probleemzones" juist een buitensporige stijging van de nitraatgehaltes in de buurt van de NL-grens.
Infographic

Lees meer:
April 2019 - Bekendmaking dossiers ITEM Grenseffectenrapportage 2019

Top