Wat zijn de grote mijlpalen geweest voor jou?

Het grootste moment is dat we duurzaamheid echt onder de aandacht hebben gebracht UM-breed, dat steeds meer mensen eraan willen bijdragen en dat er ook budget voor is vrijgemaakt. Het hedendaagse nieuws is daar natuurlijk ook van invloed op geweest.

Sustainable UM 2030 heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van de UM-brede minor Sustainability. Denk je dat de minor een goede aanvulling is op deze voorbereiding voor studenten?

Zeker, zeker. Het meest waardevolle aan de UM-brede minor Duurzaamheid is dat er een team van verschillende disciplines aan heeft gewerkt. Alle faculteiten hebben over verschillende disciplines heen, het programma van de minor geformuleerd. En er zit ook nog een projectopdracht in, dus studenten kunnen ook nog echt aan iets werken. Elke student zou die minor moeten volgen, het zou zelfs interessant zijn voor medewerkers.

Waar veel mensen niet bij stilstaan is dat duurzaamheid erg complex is. Wat is volgens jou de grootste uitdaging in duurzaamheid?

Geduld, dingen uitproberen en uiteindelijk keuzes durven maken. Het belangrijkste voor dergelijke complexe vraagstukken is om steeds de dialoog aan te gaan met verschillende partijen. Het is van belang om bij de start de verschillende standpunten en inzichten met elkaar te delen om samen tot gedragen oplossingsrichtingen te komen. Echter, dat vergt ook bestuurlijk nogal wat. Als je kijkt naar waar studenten voor opgeleid worden, dan is het goed dat ze tegenwoordig geleerd krijgen om de verschillende invalshoeken bij elkaar te brengen en dat er uiteindelijk keuzes gemaakt moeten worden. Het kan soms een langdurig en moeilijk proces zijn.

Vaak worden er te snel keuzes gemaakt die achteraf niet zo duurzaam waren.

Als iets biologisch is, wil dat niet meteen zeggen dat het duurzaam is. Je moet naar de hele keten kijken. Waar komt het vandaan? Welke weg heeft het afgelegd? Aan de UM kijken ze bij inkoop daar nu ook naar. Als contractmanager bijvoorbeeld moet je die kennis stap voor stap opbouwen, die heb je niet meteen.  

Hoe kunnen we mensen aansporen om duurzamer te zijn?

We zijn gewoontedieren. We moeten uit onze comfortzone gebracht worden. We blijven in hetzelfde denkstramien en in dezelfde omgeving functioneren. Veel wetenschappers in duurzame ontwikkeling zeggen daarom ook dat systeemtheorie erg belangrijk is. Er moet een systeemverandering op gang komen en die heb je niet van vandaag op morgen.

Is deze systeemverandering nog de grootste uitdaging voor de UM?

Natuurlijk, want je hebt met veel verschillende afdelingen, faculteiten én de omgeving te maken. 

Maak jij je weleens zorgen om onze planeet en waar het heen gaat?

We kunnen niet meer om duurzaamheid heen. Voor onze kinderen en kleinkinderen willen we een betere wereld. Ik ben bang dat het ook niet beter wordt op de korte termijn. Naast een andere aanpak is er ook nog veel innovatie nodig. Het is al vijf over twaalf en de omslag gaat nog te traag. Denk aan het uitbannen van de fossiele industrie, omdat we er nog sterk van afhankelijk zijn, heeft het omzetten hiervan ook tijd nodig. Gelukkig worden er wel stappen gezet.

Eigenlijk is iedereen nu zelf aan zet. Het moet niet alleen van één programma of één team afhangen, maar het is een probleem dat gezamenlijk aangepakt moet worden. Iedereen moet nu zijn verantwoording nemen.

Collega’s kennen je als een echter natuurliefhebber. Is deze liefde er altijd geweest?

Ja, ik voel me verbonden met de natuur. ’s Ochtends als ik opsta kijk ik als eerste naar buiten. De natuur geeft me een gevoel van blijheid en vrijheid. Elke dag fiets ik naar mijn werk en in mijn vrije tijd doe ik veel hardlopen. Ik kook en eet graag van wat de natuur ons brengt. Ik houd van tuinieren, maar een moestuintje heb ik helaas niet. Ik zet daarentegen weleens vaker een groenteplantje tussen de bloemen of op het terras.

Wij wensen Anja veel succes bij ITEM. Ze heeft Sustainable UM 2030 verlaten, maar één ding is zeker: “Duurzaamheid zit in mijn hart. Daar zal ik altijd aan blijven bijdragen.”

Door: Sustainable UM2030, Sandy Langenhuizen