Zorg goed voor jezelf!

SSC - UM Psychologen

Je studententijd mag dan wel de mooiste tijd van je leven zijn, maar het is niet altijd even leuk. Projecten, stages, scripties, examens en een Instawaardig sociaal leven: alles bij elkaar een druk programma vol met deadlines en resultaten die je moet halen. Constante, overmatige stress kan leiden tot mentale en psychosomatische aandoeningen zoals burn-out. Maar maak je geen zorgen (of doe dat eigenlijk maar wel…), want een team van UM-psychologen van het SSC kan hulp  bieden.

De term 'burn-out' werd in de jaren 70 bedacht door de Amerikaanse psycholoog Herbert Freudenberger. Aanvankelijk werd ermee verwezen naar de schadelijke gevolgen van aanhoudende, zware stress en onrealistische verwachtingen, vooral in dienstverlenende beroepen. Maar tot op de dag van vandaag zijn deskundigen het niet eens over een duidelijke definitie, die precies aangeeft wat burn-out nu werkelijk is. In tegenstelling tot depressie, een aandoening die wel algemeen geaccepteerd en goed bestudeerd is, kan de diagnose burn-out strikt genomen niet worden gesteld. Sommigen beweren nog steeds dat depressie, angststoornissen of lichamelijke ziekten de onderliggende oorzaken zijn van "burn-out" symptomen.

Lastige diagnose
Daarom is het zo belangrijk om samen met een arts naar andere mogelijke oorzaken te kijken in plaats van zelf een diagnose te stellen. Er bestaan verschillende vragenlijsten, zoals de Utrechtse Burnout Schaal (UBOS-S), de Nederlandse versie van de “Maslach Burnout Inventory", waarmee je alvast zelf alvast een test kunt doen. Maar zonder een algemeen geaccepteerde definitie van burn-out, is het lastig om een burn-out te onderscheiden van andere ziekten. Daardoor is het onmogelijk om aan te geven hoeveel mensen er precies aan lijden, maar een ding is zeker: burn-out is steeds vaker de reden voor ziekteverlof.

Florian Raith

De eerste symptomen en signalen

Met burn-out wordt een breed scala aan symptomen in verband gebracht. Allemaal veroorzaakt door overmatige, permanente stress, die te maken kan hebben met je werk of je sociale omgeving (bijvoorbeeld de zorg voor een familielid).

De tekenen van een burn-out kunnen grofweg onder drie noemers worden ondergebracht:

  • uitputting: je leeg voelen en emotioneel uitgeput, niet in staat om het hoofd boven water te houden, moe zijn en weinig energie hebben. Je krijgt lichamelijke symptomen zoals spierpijn en maag- of darmproblemen.
  • vervreemding: je ervaart je werk als steeds stressvoller en frustrerender, je wordt cynisch over het lot van andere mensen, neemt emotioneel afstand, je kan je nergens meer druk om maken en voelt je onverschillig.
  • verminderde prestaties: je wordt zeer negatief over bepaalde taken, hebt moeite om je te concentreren of lijdt aan geheugenverlies, je wordt lusteloos zijn en verliest je creativiteit.

Stress is onvermijdelijk en zeker niet pathologisch - zolang het de kwaliteit van leven niet aantast. Let goed op vroege waarschuwingssignalen, zoals het vermijden van sociaal contact of niet meer kunnen genieten van je favoriete activiteiten. Andere tekenen zijn overmatige onzekerheid, angst en vermoeidheid die maar niet ophoudt ondanks voldoende rust. "Bij deze klachten moeten de alarmbellen gaan rinkelen: neem dan even de tijd om te kijken hoe je eraan toe bent en of je actie moet ondernemen", legt UM-psycholoog Liesbeth Mouha uit.

Het SSC is er om te helpen

Het team van zes psychologen van het UM Student Services Centre (SSC) staat klaar om hulp te bieden, ook in de vroege stadia van burn-out, wanneer langdurige stress op een ongezonde manier vat begint te krijgen op jouw dagelijks leven. "Studenten moeten niet aarzelen om een ​​afspraak met ons te maken. Als mensen er slecht aan toe zijn, hebben ze juist de neiging om niet om hulp te vragen - maar hoe eerder je actie onderneemt, hoe beter - en maak je geen zorgen: we zijn allemaal heel aardig!"

Het is geen probleem als je niet precies weet wat er met je aan de hand is. Het eerste consult, bestaande uit een online vragenlijst en een individuele afspraak, geeft je al een beter beeld van het probleem en wat je eraan kunt doen. Eén enkel gesprek is soms al voldoende om je weer op de rit te krijgen; in andere gevallen zijn er meerdere follow-up sessies nodig, die allemaal volledig gratis zijn. Soms wordt er verwezen naar de huisarts, die medicatie of therapie kan voorschrijven. Je kunt natuurlijk ook altijd rechtstreeks contact opnemen met je huisarts. De Nederlandse ziekteverzekering dekt minimaal de geestelijke gezondheidszorg in de eerste lijn.

Je vindt de UM psychologen in het Studenten Service Centre.

SSC huisstijl
Workshop: Study smart

Kijk naar wat je nodig hebt

Afgezien van individuele gesprekken, verzorgen de UM-psychologen ook lezingen, workshops en groepstrainingen. Daarin worden onderwerpen behandeld zoals stress management, time management, perfectionisme, faalangst, back-on-track, enzovoort. "We proberen nu meer aandacht te besteden aan preventie - dat is ook het doel van de Well-being Movement. Hun preventieprogramma is gericht op het aanleren van een aantal vaardigheden die helpen bij het aanpakken van mogelijke oorzaken, zoals conflicten of constante tijdsdruk, permanent overwerkt zijn of juist onderbelasting. "Wat het vaakst voorkomt zijn te hoge eisen stellen aan jezelf en alsmaar blijven doorgaan."

  • Ken je grenzen en ga er niet overheen
  • Zorg voor voldoende slaap en voldoende tijd voor jezelf
  • Wees niet te hard voor jezelf
  • Let goed op de eerste waarschuwingssignalen

Als je merkt dat je de verkeerde kant opgaat, neem dan contact op met de UM-psychologen van het SSC.

 

Lees ook