ITEM-speerpunt is opgepakt: aanvulling op het Nederlandse kwalificatiebeleid ten aanzien van Duitse sociale verzekeringen

Het Nederlandse ministerie van Financiën heeft de richtlijn omtrent het fiscale kwalificatiebeleid van buitenlandse socialezekerheidsregelingen geactualiseerd. Onder meer de aanvulling betreffende bepaalde Duitse sociale verzekeringen is volgens expertisecentrum ITEM een positieve ontwikkeling, welke in lijn ligt met haar visie en inspanningen omtrent grensoverschrijdende pensioenregelgeving. De fiscale behandeling van onder meer vrije beroepen en beroepsmilitairen komt hierbij aan bod.

Mede naar aanleiding van een praktijkcasus heeft expertisecentrum ITEM de afgelopen jaren aandacht gevraagd voor een verdere vervollediging van het Nederlandse beleid inzake de fiscale kwalificatie van buitenlandse sociale verzekeringen. Meer concreet heeft ITEM een voorzet gegeven voor de wijze waarop een tweetal Duitse sociale verzekeringen, de sociale zekerheidspremies ten behoeve van berufsständische Versorgungseinrichtungen en de Soldatenversorgung, fiscaal gezien zouden moeten worden behandeld.

Het fiscale kwalificatiebeleid – neergelegd in een beleidsbesluit van 24 maart 2014, DGB2014/144M en een mededeling – is gericht op het bieden van praktische handreikingen waarmee gekomen kan worden tot een omrekening voor de vaststelling van het Nederlandse fiscale loon.

Het fiscale kwalificatiebeleid is onder meer relevant als een buitenlandse werknemer voor zijn loon belastingplichtig is in Nederland en in het buitenland sociaal verzekerd blijft.

De oorspronkelijke versie van het beleidsbesluit bevat al de Nederlandse zienswijze ten aanzien van de omrekening van de premies die worden betaald ten behoeve van de Rentenversicherung​, het Duitse wettelijk pensioen voor werknemers. Het Duitse wettelijk pensioensysteem kent echter ook afzonderlijke pensioenstelsels voor agrariërs (Alterssicherung​ der Landwirte​), ambtenaren (Beamtenversorgung), vrije beroepen (berufsständische​ Versorgungseinrichtungen​) en beroepsmilitairen (Soldatenversorgung​).

Casus: Pensioenpremies gedetacheerd Duitse beroepsmilitair
De fiscale behandeling van de premies ten behoeve van het pensioenstelsel Soldatenversorgung was het onderwerp in een procedure bij Hof ’s-Hertogenbosch. In deze uitspraak van 10 november 2017, heeft het gerechtshof – hierbij teruggrijpend op het beleidsbesluit van 24 maart 2014 – aangegeven dat de premies voor Soldatenversorgung ​op dezelfde wijze moeten worden behandeld als de premies ten behoeve van de Rentenversicherung​.
(Bron: Rechtspraak.nl: ECLI:NL:GHSHE:2017:4841)

Aandacht in Tweede Kamer
In het Algemeen Overleg in de Tweede Kamer van 5 maart 2020 inzake de belasting- en socialezekerheidspositie van grensarbeiders heeft de staatssecretaris van Financiën de toezegging gedaan dat nader aandacht zou worden besteed aan de nog niet gekwalificeerde Duitse wettelijke pensioenstelsels. Vooruitlopend op de aanpassing van het huidige beleid, is medio september 2020, naar aanleiding van voornoemd Algemeen Overleg in een Kamerbrie​f al de beoordeling gepubliceerd van de hiervoor genoemde vier Duitse pensioenstelsels. De uitkomst van de beoordeling is dat de werknemerspremies ten behoeve van de Soldatenversorgung​ en Beamtenversorgung ​aftrekbaar zijn en de werkgeverspremies vrijgesteld. Ten aanzien van de berufsständische Versorgungseinrichtungen wordt onderscheid gemaakt tussen de situatie dat sprake is van een verplichte deelname en een vrijwillige voortzetting, in het eerste geval zijn de werknemerspremies aftrekbaar en de werkgeverspremies vrijgesteld. In het geval sprake is van een vrijwillige voortzetting zijn de werknemerspremies niet aftrekbaar en zijn de werkgeverspremies niet vrijgesteld. Een soortgelijke beoordeling is opgenomen ten aanzien van de Alterssicherung der Landwirte​.

Inmiddels is er een nieuwe mededeling gepubliceerd bij het document 'Fiscale kwalificatie buitenlandse socialezekerheidsstelsels'. Naast de hiervoor besproken standpunten inzake voornoemde Duitse pensioenstelsels zijn in de mededeling van 26 november 2020, DGB 178296 ook enkele andere aanvullingen opgenomen. Onder meer inzake de kwalificatie van de sociale zekerheidsstelsels van Frankrijk, Polen en Cyprus.

  werknemerspremies aftrekbaar? werkgeverspremies vrijgesteld?
Soldatenversorgung    
Beamtenversorgung    
Alterssicherung der Landwirte    
Berufsständischen Versorgungseinrichtungen
Indien verplicht verzekerd:
Indien vrijwillige voortzetting:
   
 
 
 
 

Bron: Ministerie van Financiën (2020)

Proefschrift Dr. Bastiaan Didden
In het proefschrift ‘Grensoverschrijdende kwalificatieproblematiek: tussen sociale zekerheid en aanvullend pensioen’ van Dr. Bastiaan Didden (voormalig ITEM promovendus) is nader ingegaan op de wijze waarop buitenlandse wettelijke pensioenstelsels worden gekwalificeerd. Ook ten aanzien van de andere kwalificatieproblemen, zoals de erkenning van een buitenlandse aanvullende pensioenregeling en het onderscheid tussen een belasting en een sociale zekerheidsbijdrage, hebben zich sinds de promotieplechtigheid op 8 november 2019 nog diverse (andere) relevante ontwikkelingen voorgedaan. Zo kan bijvoorbeeld worden gewezen op de Notitie Fiscaal Verdragsbeleid 2020, waarin onder meer ook oog is voor de discoördinatie tussen sociale zekerheid en fiscaliteit.

Lees ook