Hoe kan het beste met historisch onrecht omgegaan worden?
Dat is de centrale vraag in de afscheidsrede van professor mr. Jaap Spier op vrijdag 4 maart in Maastricht.
In zijn rede geeft Professor Spier aan dat in toenemende mate pogingen ondernomen worden om historisch onrecht te vertalen in schadevergoedings- en andere verplichtingen. Dat geldt voor de slavernij, kolonialisme, het plunderen van de natuurlijke rijkdommen van andere staten, geroofde kunst, oorlogen en uitstoot van broeikasgassen in het verre verleden. Hij vraagt zich af hoe we moeten omgaan met historisch onrecht. In zijn ogen is het noodzakelijk om hierop een bredere visie te ontwikkelen en niet ieder geval afzonderlijk te beoordelen.
Spier: “Het is helaas onmogelijk om alles wat in het verleden is misgegaan op te lossen. Dat is te betreuren, maar dat moeten we als een gegeven aanvaarden. Wat we wel kunnen doen, is zorgen dat we niet weer steeds dezelfde fouten maken. Concreet: we moeten voorkomen dat onze handelingen schade berokkenen voor velen of voor toekomstige generaties. Daarbij moet vooral worden gedacht aan alle duurzaamheidsthema’s.
Professor Spier benadrukt dat gemaakte keuzes voor het verleden vér strekkende gevolgen kunnen hebben. Niet alleen voor in het meer recente verleden begaan onrecht maar ook bij zaken die nu mis gaan en waarvoor in de nabije toekomst een oplossing voor moet worden gezocht.
Denk hierbij aan overbevissing, lozing van plastic in de oceanen en de nog steeds veel te hoge uitstoot van broeikasgassen. Verkeerde keuzes en politiek onhandige manoeuvres zullen gevolgen hebben die vele malen groter zijn dan de financiële crisis. Vluchtelingenstromen van een heel andere dimensie zullen op gang komen, aldus Spier.
Professor mr. Jaap Spier neemt afscheid als honorair hoogleraar Aansprakelijkheidsverzekering in Vergelijkend Perspectief aan de Universiteit Maastricht en is advocaat-generaal bij de Hoge Raad. Hij is een van de initiatiefnemers van de Oslo principles.
Lees ook
-
Twijfels over vaccineren blijven een belangrijke uitdaging voor de wereldgezondheid. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) noemt vaccinatie-aversie zelfs als een van de tien grootste bedreigingen. Maar wat is vaccinatie-aversie en welke invloed heeft het op onze samenleving? Hoe kunnen we ermee omgaan, met name in de zorgverlening? Promovendus Veja Widdershoven doet onderzoek naar deze vragen én doet een voorstel hoe we vaccinatie-aversie kunnen benaderen.
-
In aanloop naar de Europese verkiezingen zijn er zorgen over de staat van democratie en rechtsstaat in Europa. In Nederland is het een zorg die rond de formatietafel hangt. Polen leek lange tijd dezelfde kant op te gaan als Hongarije, maar sinds de verkiezingen van afgelopen oktober lijkt daar het tij gekeerd. De belangrijkste les die we van Polen kunnen leren? Democratie wordt niet gemaakt in het stemhokje, maar op straat.
-
Al met al zullen maar weinig mensen bij het lezen over de boerenprotesten gedacht hebben ‘dit is goed nieuws voor de EU.’ En toch zouden de boerenprotesten dat best eens kunnen zijn.