De Brexit Soap - wie A zegt moet A blijven zeggen
Kennelijk heeft May nog niet van de slogan van A naar Beter gehoord, want haar plan B is eigenlijk plan A nogmaals herhaald. En met een kleine bonus voor EU onderdanen die een verblijfsvergunning willen aanvragen voor na de Brexit, als ze geen kosten hoeven te betalen. De regering moet natuurlijk ook in een onmogelijke spagaat, waar voor geen enkel Brexitplan een meerderheid is.
Uitstel?
Dat behoeft instemming van het parlement, want de Brexit-datum staat in de European Union (Withdrawal) Act 2018, dus is voor verandering daarvan een meerderheid nodig. En aangezien zoals gezegd eigenlijk nergens een meerderheid voor is... Ook is er instemming van de EU nodig en die komt er waarschijnlijk pas als de EU overtuigd is dat uitstel ergens goed voor is. Uitstel zou bovendien haar eigen Brexiteers op de kast hebben gejaagd. Bekend komen te staan als partijleider die de eigen partij heeft doen splitsen is evenmin een fijn vooruitzicht.
Een referendum?
Ook daarvoor is een meerderheid nodig, en wel twee maal: een keer om de uittredingsdatum uit te stellen en een keer om een referendumwet te maken. Dat gaat enige tijd duren en het zou de Conservatieve Brexiteers niet mild hebben gestemd.
Verzachting van de Brexit?
Niet waarschijnlijk, omdat May ook daarmee afstevent op een splitsing in haar partij. Maar door plan A te herhalen verspeelt ze misschien wel de kans dat de conservative hard Brexiteers zouden kunnen gaan instemmen met de withdrawal agreement als er zicht op zou kunnen zijn dat een referendum, of een uitstel, of een verzachting van de voorwaarden, bij voorbeeld deelname aan de douane-unie zodat de grens tussen Ierland en Noord-Ierland open kan blijven, waarschijnlijk kan gaan worden. Dus de tactiek van May had kunnen zijn om aan te sturen op een meerderheid met steun van een deel van Labour. Dat zou voor Labour een gevaarlijke tactiek kunnen zijn omdat ze daarmee May niet alleen aan een meerderheid zouden kunnen helpen met als neveneffect/beloning dat de Conservatieven zich uiteindelijk toch gaan verenigen.
Een aanpassing van de Good Friday Agreement is er gelukkig niet van gekomen. Dat lijkt mij niet eenzijdig te kunnen; voor wijziging bevat die overeenkomst een procedure en die laat eenzijdige aanpassing van de afspraak over open grenzen niet toe. Theresa May heeft wel steun nodig van de DUP, maar om die nu te kopen via een riskante operatie als aantasting van het Noord-Ierse akkoord dat aan de basis stand van de huidige vrede...
Oplossingen
Dus ligt de oplossing in het proberen om de EU over te halen de backstop aan te passen, een einddatum te geven, of anderszins, met als drukmiddelen dat de EU toch ook niet echt staat te juichen bij het vooruitzicht van een harde Brexit. Dat leidt niet alleen tot economische schade, maar dan loopt de EU ook de bijdrage mis die het VK als onderdeel van de zachte Brexit aan de EU zou betalen.
De stemming zal zijn op 29 januari, of misschien zelfs nog later in begin februari waarbij er ook enkele voorstellen in stemming gaan komen over uitstel, een referendum, of misschien zelfs een alternatief van Corbyn. Het wordt in ieder geval een interessant schaakspel. Daarbij kunnen splitsingen van partijen op het spel staan. Kan er zo maar een harde Brexit komen, omdat er voor andere plannen geen meerderheid is. En zweven uitstel en referendum boven de markt en kunnen er ook nodig eens toe leiden dat de hard conservatieve Brexiteers zich verenigen met de koers van May, om te voorkomen dat de Brexit op het spel wordt gezet. Alles beter dan geen of een uitgestelde Brexit zouden ze kunnen denken.
Nog twee maanden
Opportunisme, machiavellisme, tactiek en strategie, en het risico op onverwachte en onvoorspelbare gebeurtenissen kunnen de uitkomst bepalen, ook een uitkomst waar straks een meerderheid spijt van heeft. Maar zoals het nu gaat, komt een harde Brexit steeds dichterbij, tenzij de EU en May een (echte of een virtuele) uitweg vinden voor de backstop. Nog twee maanden.
Meer blogs op Law Blogs Maastricht |
A.W. Heringa
Author and editor of numerous books and articles on Dutch Constitutional law, the European Convention on Human Rights, the European Social Charter, comparative constitutional law, US constitutional law, Human Rights and legal education. Author of blogs on the Montesquieu Institute website.
Also read
-
Gisteren werden onze Bestuurskamer, gerestyled naar een ontwerp van Margarita Gaier, en de Alumniwand feestelijk geopend. Binnenkort zullen onze onderwijsgroepskamers van een naam worden voorzien: iedereen wordt gevraagd om mee te helpen bij de keuze van de namen.
-
Dat is de titel van de laatste State of the Union op 12 september van Jean-Claude Juncker.
-
De kogel is door de kerk, Nederland gaat meedoen met het Europees Openbaar Ministerie (EOM). Het kabinet zei het volgende in het regeerakkoord; “Deelname aan het Europees Openbaar Ministerie vergemakkelijkt de samenwerking om fraude met EU-geld te bestrijden”.