Wordt Nederland ooit proefdiervrij?

Nederland proefdiervrij in 2025; die ambitie, geformuleerd door het vorige kabinet, is bij heel wat mensen blijven hangen. Wetenschappers betwijfelen de haalbaarheid van die ambitie (zie ook elders op deze website). Maar hoe staat het er inmiddels eigenlijk mee?

De ambitie onder het vorige kabinet

Het vorige Nederlandse kabinet, Rutte II, sprak in 2016 de ambitie uit om Nederland in 2025 ‘grotendeels proefdiervrij’ te maken. Nederland zou internationaal koploper moeten worden, net zoals het dat in 1997 al was geweest met het verbod op dierproeven voor cosmetische producten. In 2004 volgde Europese Unie dat voorbeeld.

Het advies over de haalbaarheid

Het Nationaal Comité advies dierproevenbeleid (NCad), opgericht in 2014 in navolging van een Europese richtlijn, adviseerde het kabinet over deze ambitie en over het (verbeteren van het) welzijn van proefdieren in brede zin. Het NCad zag op een aantal terreinen mogelijkheden om voor 2025 ‘fors in te zetten op proefdiervrije innovaties’. Voor het wettelijk voorgeschreven preklinisch onderzoek (dus onderzoek naar de werking en veiligheid van nieuwe geneesmiddelen) zag het minder snel mogelijkheden voor afbouw.

De ambitie onder het huidige kabinet

Het huidige kabinet, Rutte III, heeft de streefdatum van 2025 losgelaten voor het grotendeels proefdiervrij maken van onderzoek. De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Carola Schouten, is verantwoordelijk. In haar laatste brief over dit onderwerp aan de Tweede Kamer, op 11 december 2018, schrijft de minister: “Het is mijn inzet (…) om er alles aan te doen om proefdiervrije innovatie in de hoogste versnelling te krijgen. (…) Ik zet mij daar, samen met de partners van het versnellingsprogramma Transitie Proefdiervrije Innovatie (TPI), onverminderd voor in. Deze inzet heb ik in mijn brief van 1 juni jl. verwoord met de samen met de partners geformuleerde ambitie: “Nederland als voorloper in de internationale transitie met proefdiervrije innovatie.” (…) Het jaartal 2025 wordt in de ambitie minder strikt gedefinieerd. (…) Door het jaartal en daarmee ook weerstand weg te nemen, kunnen stappen worden gezet. Maar dit betekent niet dat de ambitie naar proefdiervrije innovatie losgelaten of verminderd is.”