“Malaria and  Anaemie. The impact on maternal and perinatal outcomes.”

“Due diligence . Een beschouwing over het due diligence onderzoek volgens het Nederlands recht”

Het boek bevat een overzichtstudie van het fenomeen due diligence (“gepaste voorzichtigheid”of “verschuldigde oplettendheid”). Een due diligence onderzoek wordt uitgevoerd bij het tot stand brengen van zakelijke transacties, zoals fusies en overnames en kapitaalmarkttransacties. Het is van “buitenaf” niet te zien of er aansprakelijkheden aan boord worden genomen (“lijken in de kast”). Een  due diligence onderzoek wordt uitgevoerd om teleurstellingen achteraf te vermijden.

Dit proefschrift beschrijft wat er allemaal bij due diligence komt kijken. Een van de hoofdconclusies is dat op beide partijen bij een transactie een onderzoeks- én een mededelingsverplichting rust.

“Articular cartilage lesions; Advances in conservative and surgical  interventions”

Een kraakbeendefect in het gewricht herstelt niet spontaan, en leidt uiteindelijk tot klachten en slijtage. De initiële behandeling is conservatief, en kan bestaan uit het toedienen van hyaluronzuur in het gewricht.

Dit proefschrift toont aan dat hyaluronzuur een preventief effect heeft op het omliggende kraakbeen. Als conservatieve behandeling faalt, is operatief ingrijpen een optie. Eén van de nieuwe kraakbeenhersteltechnieken is de zogenaamde scaffold tissue-engineering; het implanteren van een poreus dragermateriaal, zonder of met cellen, in het kraakbeendefect. Het herstel na implantatie van verschillende dragermaterialen werd vergeleken, en het risico op ontsteking werd bepaald.

Collectebusfonds dat deel van de drukkosten gesponsord heeft: het Anna Fonds

SenterNovem heeft experimenten gefinancierd.

Trefwoorden:

kraakbeen, tissue-engineering

“Natural Ah receptor agonists in the human diet : beneficial food components or unperceived risk factors?”

Dioxines activeren het Ah-receptor signaaleiwit en dit veroorzaakt de giftigheid van deze milieuvervuilers. Ook sommige natuurlijke stoffen in groenten en fruit activeren deze Ah-receptor.

Voor dit proefschrift is onderzocht of deze natuurlijke Ah-receptor activatoren (NAhRA’s) vergelijkbare effecten kunnen hebben als dioxines. In gekweekte darmcellen komt de invloed op een belangrijke stap in de productie van eiwitten (genexpressie) overeen. Daarnaast kunnen NAhRA’s zowel positieve als negatieve effecten op DNA-schade hebben.

Na het eten van producten met veel NAhRA’s, blijken Ah-receptor activeringseffecten niet duidelijk aantoonbaar. Waarschijnlijk speelt een rol dat NAhRA’s snel worden afgebroken, en dioxines niet. Maar veelvuldige consumptie van hoge doses NahRA’s via voedingssupplementen is mogelijk niet zonder risico.

Trefwoorden:

natuurlijke Ah-receptor activatoren (NAhRA’s); DNA-schade; voedingssupplementen

“Psychophysiology and the detection of deception: Promises and perils”

Het gebruik van de traditionele leugendetector is omstreden. Een solide wetenschappelijke verankering ontbreekt, en de foutenmarge is aanzienlijk. Toch kan het registreren van lichamelijke reacties zinvol zijn binnen de politionele opsporing. Niet als leugen, maar als geheugendetector. Dat kan met behulp van metingen van hersenactiviteit, maar ook aan de hand van reacties van het autonome zenuwstelsel, zoals de transpiratie in de handpalmen. Langs deze weg kan bijvoorbeeld de aanwezigheid van daderkennis aangetoond worden. Deze methode is wetenschappelijk verankerd, en kan een bruikbare aanvulling op het arsenaal aan politionele opsporingsmiddelen vormen.

Trefwoorden:

leugendetector, geheugendetector, daderkennis, politionele opsporing

“De anatomie van de eed”

“De novo apoA-I production: regulation and nutritional effects”

Het risico op hart- en vaatziekten kan verlaagd worden door het “goede cholesterol” (HDL) in ons bloed te verhogen. 
HDL wordt direct gevormd door het eiwit apoA-I.

De conclusie in dit proefschrift is dat het verzadigd vetzuur laurinezuur (o.a. aanwezig in kokosolie en zuivelproducten) mogelijk een voedingscomponent is om de productie van het eiwit apoA-I te verhogen. Verder kan het eiwit C/EBPβ een belangrijke factor zijn in de regulatie van apoA-I in lever- en dunne darmcellen. Tot slot wordt in het proefschrift geconcludeerd dat policosanolen, stoffen in o.a. rietsuiker, geen gunstig effect hebben op de stofwisseling van cholesterol.

Het proefschrift is gedrukt met financiële ondersteuning door de Nederlandse Hartstichting en het Fonds voor het hart.

Trefwoorden:

hart- en vaatziekten, HDL, apoA-I; C/EBPβ; policosanolen

“Venous Graft Remodeling. Novel Mechanisms and Pharmaco-modulation Strategies”

“Children with cryptogenic localization related epilepsy: Clinical outcome.”

Kinderen met cryptogeen lokalisatie gebonden epilepsie (CLRE) hebben epileptische aanvallen waarvoor geen oorzaak kan worden gevonden; ongeveer eenderde van de kinderen met epilepsie heeft deze vorm van epilepsie. 
Epilepsie heeft invloed op de ontwikkeling van de neuropsychologische functies: de schoolse ontwikkelingen en het gedrag. Van een groep kinderen met CLRE werd de neurologische en neuropsychologische ontwikkeling bestudeerd.

De groep is zeer gemêleerd, maar CLRE kan ook niet worden vergeleken met andere typen epilepsie. Daarom verdient CLRE meer aandacht van onderzoekers.

Vanwege de mogelijke effecten op de verdere ontwikkeling dient ieder kind en diens ouders op een multidisciplinaire wijze begeleidt te worden. 

“Children with cryptogenic localization related epilepsy: Neuropsychological outcome.”

Kinderen met cryptogeen lokalisatiegebonden epilepsie (CLRE) hebben epilepsie waarvan de oorzaak onduidelijk is. Hun aanvallen beginnen op één punt in de hersenen.
Tot op heden was er heel weinig bekend over het beloop van CLRE. Uit dit onderzoek blijkt dat er een behoorlijke kans is dat kinderen met CLRE een redelijke aanvalscontrole (vermindering, danwel uitblijven van aanvallen) bereiken. Dit kan wel een tijd duren. In die tijd kunnen het cognitief functioneren, het gedrag en de prestaties op school negatief beïnvloed worden, wat vervolgens een grote (negatieve) invloed kan hebben op de verdere ontwikkeling van het kind.

Om dit te voorkomen, is het heel belangrijk dat het kind zo snel mogelijk na de start van de epilepsie multidisciplinair onderzocht, begeleid en gevolgd wordt. 

Trefwoorden:

epilepsie, CLRE, neuropsychologisch beloop, kinderen

“Protein supplementation as a dietary strategy to improve glycemic control in type 2 diabetes”

In dit proefschrift wordt aangetoond dat veel patiënten met type 2 diabetes (“ouderdomssuikerziekte”) die onder standaard behandeling staan van een arts, nog steeds ongemerkt kunnen leiden aan gevaarlijk hoge bloedglucoseconcentraties. De gecombineerde inname van koolhydraten met een eiwitmengsel (eiwithydrolysaat/aminozuur) leidt niet alleen voor een verhoogde insulineproductie maar ook voor een stijging van de spieraanmaak bij mensen met type 2 diabetes.

Mensen die al langere tijd type 2 diabetes hebben, maken door de consumptie van extra eiwit meer insuline aan waardoor de bloedglucoseconcentraties na een maaltijd verminderd worden wat positieve effecten kan hebben in de bestrijding van diabetes gerelateerde complicaties

Trefwoorden:

eiwitconsumptie; type 2 diabetes; hyperglycemie; spierweefselaanmaak.

“The Politics of European Union Health Policy-making”

EU gezondheidsbeleid is paradoxaal. Harmonisatie van wetgeving op dit terrein is uitgesloten, omdat financiering en organisatie van zorgsystemen nationale competenties zijn waarin ‘Brussel’ geen rol speelt.

Dit onderzoek laat zien dat de regels van het vrije verkeer soms worden ge(mis?)bruikt als rechtsbasis voor Europese wetsvoorstellen op het terrein van gezondheidsbeleid. Het gevaar is aanwezig dat volksgezondheid of gezondheidszorg daarbij op de tweede plaats komen en economische afwegingen op nummer één. Dit wordt mede bepaald door de vraag welk Directoraat-generaal (Bedrijven of Gezondheid) van de Europese Commissie verantwoordelijk is, de rol van lobbyisten en de strategische inzet van het subsidiariteitsbeginsel (wat door een lager bestuursorgaan kan worden gedaan mag niet door een hoger orgaan verricht worden). 

Trefwoorden:

EU besluitvorming; Gezondheidsbeleid

“Top Management Team Impact on Organizations: Determinants from inside and outside the boardroom”

Top Management Teams (TMT’s, in het Nederlands vaak aangeduid als ‘Raad van Bestuur’) worden geacht van belang te zijn voor hun organisaties.

Deze dissertatie, op het kruispunt van de vakgebieden management en psychologie, gaat in op de vraag hoe TMT’s een dergelijke impact kunnen hebben.

De resultaten geven aan dat de determinanten van TMT impact zich zowel binnen de directiekamer bevinden, in de interne processen en situaties, als buiten de directiekamer, op het raakvlak van TMT en middenkader. De bevindingen hebben gevolgen voor uitvoerende topmanagers, opleiders, consultants en team coaches die de impact van een TMT op de resultaten van hun organisatie willen verhogen.

Trefwoord:

impact TMT’s

“Suum cuique?-enkele opmerkingen over de rechtsmachtverdeling tussen bestuursrechter en burgerlijke rechter”

“Essays on Law and Economics of State Aid”

Het concurrentiebeleid van de Europese Gemeenschap heeft in het afgelopen decennium uitgebreide hervormingen ondergaan. Concurrentieregels zijn gemoderniseerd en vereenvoudigd en het handhavingstelsel is gedecentraliseerd. Het belangrijkste aspect van de modernisering was de invoering van een strengere economische analyse, zowel op het gebied van antitrust als van overheidssteun. Het stelsel van de Gemeenschap voor het controleren van overheidssteun was doeltreffend bij het beperken van de neiging van Lidstaten om hun bedrijven te subsidiëren om strategische of politieke redenen. Het heeft substantiële verstoringen voorkomen in de grensoverschrijdende concurrentie. Maar het systeem is niet perfect. Te veel steun is toegestaan en het toekennen van illegale steun wordt niet sterk genoeg bestraft.

Trefwoorden:

overheidssteun; antitrust; concurrentie; Europese Gemeenschap

“Psychopathic traits in Dutch adolescent offender and community samples: relationships with gender, age, institutional misbehavior, substance use and interpersonal style”

Psychopathie is een persoonlijkheidsstoornis die wordt gekenmerkt door interpersoonlijke- (egocentriciteit, manipulatie), affectieve- (oppervlakkige emoties, gebrek aan empathie) en gedragskenmerken (impulsiviteit, onverantwoordelijk gedrag), die een risicofactor zijn voor crimineel en gewelddadig gedrag. Psychopathische trekken manifesteren zich vaak al in de jeugd en alleen bij een  zo vroeg mogelijke identificatie is vroegtijdige interventie mogelijk.

In dit proefschrift staat de Psychopathie Checklist: Jeugd Versie (PCL:JV) centraal, een instrument voor het diagnosticeren van psychopathische trekken bij adolescenten.

Uit het onderzoek blijkt dat dit instrument betrouwbaar te gebruiken is door getrainde professionals. De PCL:JV is een sterke voorspeller van grensoverschrijdend gedrag in een justitiële jeugdinrichting, in het bijzonder van lichamelijk geweld. Er werden ook interessante verschillen gevonden in de manifestatie van psychopathische trekken bij meisjes en jongens.

“Confronting smokers with previously undetected airflow limitation for smoking cessation”

COPD (oftewel chronische bronchitis en longemfyseem) is een veelvoorkomende en ernstige longziekte die voornamelijk door roken veroorzaakt wordt. Vooral voor rokers met COPD is het van levensbelang om te stoppen met roken.

Het doel van deze studie was te onderzoeken of meer mensen stoppen als zij vroegtijdig opgespoord en geconfronteerd worden met COPD. Ruim 300 rokers deden mee aan het experiment.

De confronterende aanpak bleek op lange termijn niet beter te zijn dan een standaardbehandeling; slechts 11% was na 12 maanden nog steeds rookvrij. De hoge terugval geeft aan hoeveel moeite rokers hebben om van hun verslaving af te komen.

Trefwoorden:

stoppen met roken, COPD (chronic obstructive pulmonary disease)

“Preferenties … referenties”

“Psychological Predictors and Treatment Outcome in Chronic Pain”

Dit proefschrift zet een eerste stap naar het identificeren van specifieke psychologische factoren die van invloed kunnen zijn op het behandelingsresultaat bij chronische pijnpatiënten. Uit literatuuronderzoek blijkt dat depressie, catastroferen (overdreven negatieve gedachten over pijn) en het geen controle hebben over de pijn, een negatieve invloed hebben op de behandeling.

De resultaten van dit onderzoek onderschrijven deze bevindingen gedeeltelijk. Depressie is een belangrijke voorspeller voor de effectiviteit van een medische behandeling (zonder multidisciplinaire benadering of psychologische behandeling) bij chronische pijnpatiënten, waarbij depressieve patiënten minder resultaat van de behandeling hebben op het gebied van pijnvermindering en verbetering van kwaliteit van leven. Deze resultaten zijn een belangrijke stap in het proces van optimaliseren van de behandeling bij chronische pijnpatiënten. 

Trefwoorden:

chronische pijn en psychologische voorspellers
 

“Effects of Experimental Febrile Seizures on the Developing Brain”

Koortsstuipen zijn een soort epileptische aanvallen die worden uitgelokt door hoge koorts bij jonge kinderen. De koortsstuipen zelf zijn meestal onschuldig, maar de kans op het ontwikkelen van epilepsie neemt bij een aantal kinderen die koortsstuipen hebben gehad toe.

De resultaten zoals beschreven in het proefschrift tonen aan dat koortsstuipen in een diermodel de hersenontwikkeling verstoren. De aanmaak van nieuwe zenuwcellen is ontregeld en lang na de koortsstuipen zijn er nog veranderingen in de hersenstructuur meetbaar met behulp van een hersenscan (MRI). Ook treden er subtiele gedragsveranderingen op.

Deze resultaten suggereren dat de verstoorde hersenontwikkeling als gevolg van koortsstuipen een rol speelt in het ontstaan van epilepsie.

Trefwoorden:

koortsstuipen; epilepsie

“Genetics of mood disorders: from pharmacogenetics to disease genetics”

Stemmingsstoornissen zijn de meest voorkomende ernstige psychiatrische stoornissen bij volwassenen. Deze stoornissen worden beïnvloed door zowel genetische factoren als omgevingsfactoren.

Deze dissertatie houdt zich bezig met pharmacogenetica (de studie van genvarianten die de respons op geneesmiddelen beïnvloeden) om het verband tussen genvarianten en de reactie op antidepressiva te onderzoeken. Naast een analyse van onlangs gerapporteerde genvarianten op antidepressivarespons, bevat de dissertatie ook de eerste meta-analyse ooit van het belangrijkste gen voor antidepressivumrespons (HTTLPR).

De kennis van genetische invloed op stemmingsstoornissen and geneesmiddelenrespons kan worden gebruikt om profielen op te stellen van individuen, gekenmerkt door specifieke risico’s. Deze kennis zal het mogelijk maken de omgeving eventueel te reguleren om de negatieve impact van het individuele genetische profiel te minimaliseren. Dit zou ook kunnen leiden tot een gepersonifieerd medicijn maar tevens tot een diepere kennis van genetische invloeden op mensen.

Trefwoorden:

stemmingsstoornissen, pharmacogenetica

“High blood pressure and target-organ damage of the brain”

“Medicines for diseases of the Developing World: Innovation And Economic Policy”

Dit proefschrift gaat dieper in op de moeizame relatie tussen de publieke en de private sector bij het bestrijden van armoedeproblemen in derdewereldlanden. Bedrijven verwachten om profijt te kunnen halen uit hun investeringen, terwijl armere landen deze nieuwe producten niet kunnen kopen.

Dit proefschrift presenteert een analytisch kader voor nieuwe financieringsmethodes voor R&D. Het gaat in op de positieve en negatieve effecten van ‘push-pull’ mechanismen. Het geeft nieuwe inzichten in de relatie tussen enerzijds bedrijfsinvesteringen en technische, marktgerelateerde en financiële risico’s, en anderzijds economische stimuli inclusief octrooien die regeringen kunnen aanwenden om de ontwikkeling van nieuwe medicijnen tegen veronachtzaamde ziektes te steunen, en daardoor de internationale welvaart te bevorderen van de meest kwetsbare populaties in de wereld.

Trefwoorden:

armoedebestrijding, financieringsmethodes

“Corneal desiccation in rigid gas permeable contact lens wear”

Er is weinig onderzoek gedaan naar droge ogen bij dragers van vormstabiele lenzen (vroeger harde lenzen genoemd). 

De resultaten van dit proefschrift laten zien dat het knippergedrag bij dragers van vormstabiele lenzen minder optimaal is dan bij niet-lensdragers (minder volledige knipperslagen), en het minst optimaal bij mensen met droge ogen. Tevens werd gevonden dat het traanvolume op het oog minder was bij dragers van vormstabiele lenzen dan bij niet-lensdragers.

Conclusie is dat het beste gestreefd kan worden naar het beperken van het effect van de contactlens op zowel de traanfilm als de oogleden. Hiervoor is gedetailleerde informatie over de vorm van het hoornvlies benodigd. Een relatief nieuwe techniek, corneatopografie, kan helpen deze vorm beter in kaart te brengen, en kan een bijdrage leveren aan de productie van betere lenzen.

Trefwoorden:

contactlenzen, droge ogen

“Corporate Governance and Sustainability in Global Property Markets”

Vastgoed heeft zich de afgelopen decennia ontwikkeld van een alternatieve investering naar de derde investeringscategorie, naast aandelen en obligaties. Institutionele investeerders verruilen directe investeringen in vastgoed echter steeds meer voor indirecte investeringen in vastgoedfondsen. Hiermee wordt het belang van toezicht – of corporate governance – groter. Echter, waar dit toezicht zich traditioneel gezien voornamelijk richtte op het beperken van het belangenconflict tussen aandeelhouders en het management, hebben institutionele investeerders ook in toenemende mate aandacht voor de maatschappelijke verantwoordelijkheid van bedrijven.

Dit proefschrift draagt bij aan het verder inzichtelijk maken van vastgoed als volwaardige investeringscategorie, aan de hand van drie empirische studies naar de effectiviteit van toezichtmechanismen bij beursgenoteerde vastgoedfondsen.

Verder wordt in de laatste twee hoofdstukken van dit proefschrift het eerste academische bewijs geleverd voor het financiële rendement van duurzaamheid in commercieel vastgoed.

“Efficiency of Dutch hospitals”

“From seeking health to finding healths”

Groter is niet altijd beter. Samenwerking en schaalvergroting in de wetenschap wordt gezien als een manier om ambitieuze doelen te verwezenlijken. Vandaar dat in de voedingswetenschappen grote teams samenwerken aan genoomanalyses om bij te dragen aan gezonde voeding en aan de volksgezondheid. De vraag is of die doelstelling uiteindelijk gehaald wordt. Voedingsonderzoek genereert namelijk zelf normen voor gezondheid. Dit onderzoek maakt duidelijk dat in grootschalig onderzoek verschillende normen voor gezondheid ontstaan. Grootschalig voedingsonderzoek produceert veel feiten over de effecten van afzonderlijke stoffen op ons lichaam, maar over de vraag wat gezond is, verschillen de meningen nog meer dan voorheen.

Kortom, grootschalig onderzoek kan effectief zijn voor het produceren van kennis, maar in het begrijpen van wat gezondheid is, is het minder effectief. 

Medegefinancierd door: NWO

Trefwoorden:

onderzoek, voeding, gezondheid

“Design of a competence-based assessment system for air traffic control training”

Het proefschrift beschrijft het ontwerp, de eigenschappen en de evaluatie van een innovatief beoordelingssysteem dat sinds 2003 in gebruik is bij Luchtverkeersleiding Nederland voor het opleiden van luchtverkeersleiders in simulators en op de werkplek. Doordat de vereiste competenties voor luchtverkeersleiders zijn beschreven is er een gezamenlijk beeld ontstaan van wat opleiders in elke opleidingsfase van leerlingen mogen verwachten. Dit heeft de beoordelingen objectiever gemaakt. Opleiders kunnen beter benoemen wat er wel en niet goed gaat en hierop bijsturen. Op basis van de competenties kan al in de selectie worden voorspeld welke leerlingen het complexe vak van luchtverkeersleider zouden kunnen leren.

Trefwoorden:

Luchtverkeersleiding, Beoordelingssysteem

“Accounting for Trends”

Managers en investeerders wensen toekomstgerichte informatie in de (externe) verslaggeving van ondernemingen. De inzet van momentum accounting maakt waardecreatie zichtbaar met een nieuwe financiële ratio die werkt als een snelheidsmeter op het corporate dashboard. Het blijkt mogelijk om met momentum accounting modellen vrij nauwkeurige uitspraken te doen over de ontwikkeling van het eigen vermogen in de toekomst van ondernemingen genoteerd aan de Dow en de AEX.

De Dow Jones index wordt in deze studie correct voorspeld met spectramap analyses. De ontwikkeling van het eigen vermogen van ondernemingen kan worden gevolgd en voorspeld aan de hand van in deze studie ontwikkelde modellen.

Trefwoorden:

momentum accounting, spectramap, toekomstgerichte informatie, AEX, Dow Jones index

“Cancer Rehabilitation”

Uit een cohortstudie van kankerpatiënten met fysieke en psychosociale klachten na hun medische behandeling, bleek dat een groepsrevalidatieprogramma met fysieke training en psychosociale themabijeenkomsten positieve effecten had op hun kwaliteit van leven.

Op basis van verbetersuggesties van deze patiënten werden twee nieuwe groepsprogramma’s ontwikkeld, een fysiek trainingsprogramma en een programma dat bestaat uit deze fysieke training en psychosociale training. Direct na revalidatie rapporteerden zowel de deelnemers van de fysieke als de deelnemers van de gecombineerde training meer verbetering in kwaliteit van leven dan de mensen die geen revalidatie volgden. Negen maanden na revalidatie golden deze verbeteringen nog steeds.

Omdat er geen verschil in effectiviteit tussen fysieke training en gecombineerde training was en fysieke training minder tijd en geld kost, kan deze worden opgenomen in de standaard oncologische zorg. 

Trefwoorden: kanker, revalidatie.

“Over de kwaliteit van detentie”

“D-optimal designs for prospective cohort studies”

Veel onderzoekers verrichten een onderzoek waarbij de personen herhaaldelijk gedurende langere tijd worden gemeten. Het doel hiervan is bijvoorbeeld om de verandering in de levenskwaliteit in de loop van de tijd te bestuderen na een ernstig verkeersongeval of om te onderzoeken hoe patiënten herstellen in de loop van de tijd na een medische behandeling. Een dergelijk onderzoek kan duur zijn vanwege het grote aantal deelnemende personen en het aantal metingen voor iedere deelnemer. Daarom is zorgvuldige planning vereist om de kosten zo laag mogelijk te houden en toch betrouwbare resultaten te verkrijgen.

Deze dissertatie behandelt de planning van een onderzoek waarin deelnemers herhaaldelijk worden gemeten en geeft oplossingen voor het optimale aantal deelnemergroepen, het optimale aantal metingen per deelnemer, en wanneer de deelnemer zou moeten worden gemeten. Een computerprogramma is ontworpen om onderzoekers te helpen bij het aanpakken van deze doelstellingen.

Dit project is ondersteund door het ‘Care and Public Health Research Institute’ (Caphri), Universiteit Maastricht.

Trefwoorden:

Optimal designs, cohortstudies

“Reflex or Reflect ? Implicit and explicit cognitive processes and early intervention in adolescent alcohol use”

Van oudsher zijn interventie programma’s erop gericht jongeren te wijzen op de nadelen van alcoholgebruik. Echter, het is naïef om te denken dat jongeren drinken, omdat ze geen goede rationele afweging van de voor- en nadelen kunnen maken.

Dit proefschrift laat zien dat het drinkgedrag van jongeren beïnvloed wordt door zowel doelbewuste rationele overwegingen als meer automatische associaties met alcohol (bijvoorbeeld alcohol – vrolijk). Bovendien is gebleken dat vooral adolescenten met een lagere executieve controle hun drinkgedrag in grote mate laten bepalen door deze automatische processen, terwijl adolescenten met een hogere executieve controle voornamelijk doelbewust drinken.

Bij de ontwikkeling van nieuwe interventies zou er meer rekening gehouden moeten worden met de invloed van deze automatische processen. 

Kernwoorden:

jongeren, alcoholgebruik, preventie

“Marketing x Financiering = Product met Hoog Rendement en Laag Risico Profiel”

“New developments in diagnosis and treatment of deep vein thrombosis”

Dit proefschrift beschrijft naast studies naar de behandeling van trombose tevens diagnostische studies. Met een klinische beslisregel en een point of care D-dimeer test  kunnen huisartsen bij patienten bij wie een trombosebeen wordt vermoed zelf de diagnose veilig, efficient en kosten-effectief uitsluiten in 50% van de gevallen. Dit zijn de conclusies van het AMUSE-onderzoek dat gezamenlijk werd uitgevoerd door de universiteiten van Amsterdam, Maastricht en Utrecht. Deze diagnostische strategie is opgenomen in de nieuwe huisartsenrichtlijn ‘diepe veneuze trombose’.

Het onderzoek werd gefinancierd door ZonMW

trefwoord:

trombose diagnostiek en behandeling.

“Visual outcome and patient satisfaction after corneal and Refractive surgery”

In dit proefschrift worden twee chirurgische ingrepen onderzocht die de sterkteafwijking van het oog corrigeren: de ooglaser behandelingen, die lage tot matige bijziendheid corrigeren en kunstlens implantatietechnieken, die matige tot hogere bijziendheid corrigeren. De patiënttevredenheid en de subjectieve kwaliteit van zien na de behandelingen was hoog. Statistische analyse wees uit dat ook de objectieve gezichtsscherpte hoog bleef.

Het proefschrift onderstreept verder het belang van uitgebreide voorlichting en van het standaardiseren van diverse onderzoeken bij het selecteren van geschikte kandidaten, zoals het meten van de pupilgrootte, optische storingen en het aantal levende cellen van het binnenste laagje van het hoornvlies.

Een van de conclusies van het onderzoek is, dat wanneer men strenge selectiecriteria hanteert, de meerderheid van de behandelde mensen zeer tevreden is over het resultaat van de ingreep.

Trefwoorden:

bijziendheid, oogcorrecties

“Fracture prediction in primary care: more than bone alone”

Mede door de vergrijzing van onze bevolking vormen botbreuken een toenemend gezondheidsprobleem. De kosten en sterfte gerelateerd aan botbreuken stijgen aanzienlijk.

Het is dus van medisch en maatschappelijk belang dat botbreuken voorspeld kunnen worden. Met behulp van de drie voorspellers (1) een eerdere botbreuk, (2) osteoporose en (3) leeftijd, kan het 10-jaarsrisico op botbreuken bij postmenopauzale vrouwen van 50 jaar en ouder bepaald worden.

De belangrijkste voorspeller is het recent hebben doorgemaakt van een botbreuk. Zonder preventieve behandeling hebben postmenopauzale vrouwen 1 van de 4 volgende botbreuken binnen 1 jaar en 1 van de 2 volgende botbreuken binnen 5 jaar na een eerste botbreuk.

Trefwoorden:

botbreuken, risico voorspellen

“An Inevitable Reference, an Inimitable Model: American Legal Culture and Globalization”

“Die Gesellschaft mit beschränkter haftung in Europa; Eine rechtsvergleichende Studie zum Recht der GmbH in Deutschland, den Niederlanden und Frankreich“

In de nasleep van de zeer belangrijke beslissingen van het Europese Gerechtshof (EJC) inzake Centros, Überseering en Inspire Art, waarmee de vrijheid werd ingevoerd om het toepasselijke vennootschapsrecht te kiezen door de keuze voor een bedrijfszetel die onafhankelijk is van de werkelijke zetel, is in de EU een regulatorische wedloop in het vennootschapsrecht gestart, die hervormingen in het vennootschapsrecht met zich meebrengt in een aantal EU Lidstaten, waaronder Frankrijk, Duitsland en Nederland.

De dissertatie van Glozbach vergelijkt en onderzoekt de toepasselijke en hervormde systemen van vennootschapsrecht in Frankrijk, Duitsland en Nederland waarbij hij ook rekening houdt met de voortschrijdende Europese wetgeving op dat terrein van het recht. 

“Alcohol consumption as a risk factor for colorectal cancer; An epidemiological study on genetic susceptibility and molecular endpoints”

Binnen de Nederlandse Cohort Studie naar voeding en kanker (NLCS) zijn verschillende aspecten van de relatie tussen alcoholinname en dikke darmkanker onderzocht.

Het blijkt dat een dagelijkse inname van tenminste drie alcoholische dranken leidt tot een verhoogd risico op dikke darmkanker, waarbij niet het type alcoholische drank bepalend leek voor de risicoverhoging maar de totale hoeveelheid geconsumeerde alcohol.

De resultaten van de moleculaire studies suggereren dat de manier waarop alcohol tot dikke darmkanker kan leiden via een meer algemener mechanisme verloopt dan via het veroorzaken van afwijkingen in genen. Ook is onderzocht of de mate van alcoholafbraak in het lichaam (die genetisch bepaald is) een effect heeft op de relatie tussen alcoholinname en dikke darmkanker. Echter, hieruit kwam geen eenduidig resultaat.

De onderzoeksresultaten ondersteunen de huidige richtlijnen voor veilig alcoholgebruik, zoals aanbevolen door de Gezondheidsraad

Trefwoorden:

Alcoholconsumptie, Darmkanker.

“A qualitative study on the effect of lymphatic filariasis on women: experiences, needs, and implications for lymphedema management programs”

“Economic Evaluation of Change in Clinical  Practice: Methods for Informing Decisions  about Guidelines and Implementation Strategies”

Implementatie van klinische richtlijnen om de zorg voor patiënten te verbeteren, vereist economische evaluatie. Deze evaluaties wegen de kosten af tegen de winst in gezondheid.

In dit proefschrift zijn evaluatiemethoden ontwikkeld om te bepalen of er in implementatieactiviteiten moet worden geïnvesteerd en wat de maximale investeringsruimte is. Met behulp van deze methoden kan bovendien worden vastgesteld of verder onderzoek naar zorgverbetering, bijvoorbeeld door de ingebruikname van richtlijnadviezen voor medisch handelen, waardevol is.

Als belangrijkste conclusie geldt daarbij dat het beter is om integraal in plaats van afzonderlijk te beslissen over investeringen in implementatie, onderzoek en patiëntenzorg.

“The principle of numerus clausus in European Property Law”

In dit onderzoek gaat het om de verschillen en overeenkomsten in het goederenrecht in Nederland, Duitsland, Frankrijk en Engeland. Het goederenrecht betreft rechten die bijvoorbeeld een particulier of een bank tegenover iedereen heeft, zoals bijvoorbeeld eigendom en het recht van hypotheek. Centraal staat het numerus clausus beginsel, dat het creëren van deze rechten beperkt. Men is niet vrij om zo maar nieuwe rechten tegenover iedereen te maken.

Deze studie toont aan dat de landen van de Europese Unie dit beginsel allemaal kennen. Ook worden voorstellen gedaan hoe Europese regelgeving op dit terrein er uit zou kunnen zien. Van deze voorstellen zouden onder anderen burgers kunnen profiteren die een huis in een andere lidstaat willen verkrijgen, maar ook bedrijven en banken die grensoverschrijdend opereren.

“Nitrogen metabolism and hepatocellular injury during liver resection”

Na een operatie waarbij een deel van de lever wordt verwijderd vanwege (kwaadaardige) tumoren moet de leverfunctie per gram leverweefsel toenemen om de totale leverfunctie te handhaven. Bij onvoldoende resterende celmassa kan leverfalen onstaan. Een goede voorspeller van het aanpassingsvermogen ontbreekt.

Dit proefschrift laat zien dat de totale hoeveelheid stikstof in het bloed een maat kan zijn voor de functionele capaciteit van de lever. Tevens wordt gedemonstreerd dat zuurstofgebrek van de lever tijdens de operatie geen extra celverlies veroorzaakt als de tijdsduur ervan beperkt wordt. Mogelijk houdt dit verband met de opname van anti-oxidanten en de productie van stress-eiwitten.

Trefwoorden:

leverresectie, aminozuren, celschade, glutamine, arginine

“Tracing Bipolar Disorder to its Developmental Origin in the General Population”

Een bipolaire stoornis (vroeger: manisch-depressieve stoornis) wordt gekenmerkt door het herhaald optreden van episoden met zeer sombere (‘depressieve’) en pathologisch uitgelaten (‘manische’ of ‘hypomane’) stemming.

Dit onderzoek laat zien dat maar liefst 7,6% van de jongeren wel eens manische/hypomane episoden heeft doorgemaakt (waarvan het merendeel niet bekend bij de hulpverlening), terwijl bij 37,9% sprake is van ‘subklinische symptomen’; lichte expressie van abnormale euforie. De stoornis begint meestal voor het 22e levensjaar. Jongeren met subklinische symptomen hebben een groter risico op het krijgen van de stoornis, vooral als ze al langer symptomen hebben. Manie tijdens de adolescentie lijkt dus vaak een “normaal” en voorbijgaand ontwikkelingsfenomeen; patiënt word je pas als je in de manie blijft steken. 

“Pattern Recognition of Brain Signals”

“PREVention of Asthma in genetically Susceptible Children (PREVASC)?”

“Disgust in specific phobias; a dirt road to anxiety disorders”

In dit proefschrift is de rol van walging bij verschillende fobische angsten (met name spin- en bloedfobie) onderzocht. Mensen die snel walgen van allerlei dingen, blijken een grotere kans te hebben om een spin- of bloedangst te ontwikkelen. Bij bloedangst bleek daarnaast de ‘angst voor walging’ een rol te spelen. Omdat walging gepaard gaat met lichamelijke reacties die de mens kunnen beschermen tegen ziektes, is overmatig vermijdingsgedrag mogelijk een manier om (al dan niet ingebeelde) besmetting te voorkomen. De verwachting dat er akelige consequenties zullen volgen bij een confrontatie met een fobische stimulus (spinnen, bloed) blijkt bij fobici niet alleen gerelateerd te zijn aan fysiek letsel maar ook aan besmetting. Hartslagvertraging en bloeddrukdaling bleek overigens geen onderdeel van de fysiologische walgrespons. De heersende opvatting dat het kenmerkende flauwvallen bij het zien van bloed een gevolg zou zijn van de walgreactie, is dus onjuist.

“Assessing Induced Technology: Sombart’s Understanding of Technical Change in the History of Economics”

“Pro-active Medical Information Retrieval”

Centraal in dit onderzoek staat de vraag of het mogelijk is om artsen automatisch te voorzien van relevante, patiënt-gerelateerde literatuur.

In dit kader is het computersysteem Medical Information Retrieval Agent (MIRA) ontwikkeld dat, op grond van elektronische patiëntgegevens, zelfstandig medische vragen formuleert. Vervolgens gebruikt het systeem deze vragen als uitgangspunt voor het doorzoeken van medische literatuur.

Uit evaluatie van MIRA blijkt dat de automatisch geformuleerde vragen in de meeste gevallen inderdaad relevant zijn voor artsen. Dit geldt in beperktere mate ook voor de literatuur die op grond van de vragen gevonden wordt. Door artsen automatisch op de hoogte te houden van recente medische ontwikkelingen zou MIRA bij kunnen dragen aan een verbetering van de medische zorg.
Gefinancierd door NWO in het kader van het ToKeN-project MIA.

Trefwoorden:

information retrieval, medische literatuur

“Risk Management from a Microeconomic Perspective”

Risicomanagement is van cruciaal belang gezien de enorme financiële risico’s waaraan onze economie is blootgesteld. Een onvoldoende risico-inschatting speelde ook een cruciale rol in de actuele ‘subprime’ hypotheekcrisis.

In deze dissertatie onderzoeken we hoe risico op de juiste manier kan worden beoordeeld. Stel voor dat een hoofdkantoor risicolimieten stelt voor bepaalde onderdelen. Wij analyseren hoe de voordelen van risicospreiding kunnen worden toebedeeld door toepassing van de speltheorie. We tonen aan dat het hoofdkantoor risico altijd op een stabiele wijze kan toewijzen en wij laten zien dat naarmate er minder onzekerheid is rond de hele onderneming, het hoofdkantoor meer beslist en bepaalt.

Trefwoorden:

risicometingen, micro-economische theorie

“In Search of the Perfect Citizen ? The intersection between integration, immigration and nationality in the EU”

“Economic aspects of treatment for Borderline Personality Disorder; theory versus practice”

Een borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) is een ernstige psychiatrische aandoening, waarvoor tot voor kort niet echt een goede behandeling voorhanden leek. Recent werd aangetoond dat twee nieuwe ambulante psychotherapieën, de zogenaamde Schematherapie en Transference Focused Psychotherapy (TFP), effectief zijn in het terugdringen van borderline-symptomen.

Dit proefschrift borduurt voort op het eerdere onderzoek, door de kosten die optreden bij beide therapieën, te koppelen aan de effecten. Niet alleen de kosten van de psychotherapie en bijvoorbeeld ziekenhuisopnames en medicijnen worden meegerekend, maar ook niet-medische kosten zoals mantelzorg en productiviteitsverlies bij betaald of onbetaald werk. Het blijkt dat de niet-medische kosten veel hoger zijn dan de kosten binnen het medisch circuit. Hoewel de kwaliteit van leven aanmerkelijk verbeterde bij beide therapieën, was daarin geen verschil tussen de groepen.

De belangrijkste conclusie is dat Schematherapie, in vergelijking met TFP, met grote waarschijnlijkheid de meest kosten-effectieve behandelstrategie is.

Trefwoorden:

borderline, kosten-effectiviteit therapie
 

“Sequential Auctions and Alternating Price Competition”

Een centraal thema binnen de economie is het functioneren van markten. Het vakgebied industriële organisatie bestudeert het strategische gedrag van bedrijven, de structuur van markten, en de interactie tussen beide. Dit proefschrift bevat onderzoek op het gebied van industriële organisatie.

In het eerste deel van dit proefschrift worden opeenvolgende aanbestedingsveilingen bestudeerd. Bieders profiteren van schaalvoordelen indien ze meerdere veilingen winnen en er wordt aangetoond dat dit enkele negatieve gevolgen met zich meebrengt. Bieders lijden mogelijk verliezen en hun gemiddelde winst daalt naarmate de synergiemogelijkheden toenemen.

Het tweede deel van dit proefschrift bestudeert prijscompetitie tussen bedrijven in een oligopolie. De bedrijven kunnen door rigiditeiten hun prijzen om beurten aanpassen. Er wordt, onder andere, aangetoond dat prijzen zich countercyclisch bewegen

“The use of price and non-price performance measures in debt and compensation contracts”

Prestatiemaatstaven worden gebruikt om een onderneming en/of bijbehorend management te evalueren.

Dit proefschrift toont onder andere het belang aan van de jaarlijkse bonusuitkering, die wel degelijk van waarde is voor zowel management als aandeelhouders. Bovendien laten de resultaten zien dat een gedetailleerde beschrijving van het beloningsysteem van de CEO van waarde is voor zowel bestaande als potentiële investeerders. De Nederlandse corporate governance code (code Tabaksblat) spoort in Nederland beursgenoteerde vennootschappen aan, deze informatie in de toelichting op de jaarrekening voor te leggen. Het proefschrift illustreert het belang van de codebepalingen en de handhaving van het bezoldigingshoofdstuk van de code Tabaksblat.

Trefwoorden:

code Tabaksblat, prestatiemaatstaven, management

“Analysis of gene expression in the Leishmania Life Cicle:Leishmania ( Viannia) braziliensis and Leishmania (Viannia) peruviana model”

“Criteria for Assessment of Patient Competence. A conceptual Analysis from the Legal, Psychological and Ethical Perspectives”

Met het oog op hun zelfbeschikking hebben patiënten het –in Nederland wettelijk vastgelegde– recht om te beslissen of zij een door hun hulpverlener voorgestelde behandeling wel of niet willen ondergaan. Voorwaarde voor de geldigheid van zo’n beslissing is dat de patiënt wilsbekwaam is ter zake. Er bestaat grote belangstelling voor concrete criteria met behulp waarvan wilsbekwaamheid beoordeeld zou kunnen worden van patiënten bij wie daarover twijfel bestaat.

Het onderzoek van Welie laat zien dat het niet mogelijk is om goede criteria op te stellen die zowel algemeen geldig als concreet zijn en dat een beoordeling van wilsbekwaamheid vaak meer nadelen dan voordelen heeft. Wanneer een beoordeling echt noodzakelijk is, beveelt Welie de zogenaamde “recognisable reasons”-benadering aan.

Trefwoorden:

wilsbekwaamheid, criteria, zelfbeschikking

“Looking beyond the fracture. Prevention in fracture care”

Osteoporose, ofwel botontkalking, verhoogt het risico op een botbreuk. Meerdere andere risicofactoren spelen echter ook een grote rol, zoals aandoeningen die bijdragen aan de kans dat een patiënt valt. In een groep patiënten die eerder voor een botbreuk werd behandeld bleek liefst 11% binnen 2 jaar terug te komen met een nieuwe botbreuk. Naar aanleiding hiervan startte de “Fractuur en Osteoporose polikliniek” in het MUMC+.

Met de inzet van een speciale fractuurverpleegkundige en systematische toepassing van osteoporose en valpreventie- richtlijnen bleek het mogelijk vele risicofactoren te onderkennen en te behandelen. De kans op een nieuwe botbreuk daalde daarmee 40% binnen één jaar in vergelijking met een grote groep uit de periode voordat er preventieve maatregelen werden getroffen. 

Trefwoorden:

Osteoporose, valpreventie

“Human Thermoregulation. Individual differences in cold induced thermogenesis”

“Urinary Incontinence in Nursing Home Care”

“Translational Control during Hypoxia: Consequences for gene expression and hypoxia tolerance”

“Cardiac Mechanomyopathy Integrating the Picture from Cell to Beating Heart”

“Cellular adaption to hypoxia and reoxygenation through gene specific mRNA translation”

“Blood test ordering for unexplained complaints in general practice.The feasibility of a watchful waiting approach”

Huisartsen zien dagelijks patiënten op het spreekuur bij wie zij niet direct een diagnose kunnen stellen. We noemen deze klachten onbegrepen. Huisartsen vragen bij onbegrepen klachten vaak bloedonderzoek aan, maar dit heeft verschillende nadelen. 90 procent van de onbegrepen klachten gaat namelijk vanzelf over en omgekeerd kun je met bloedonderzoek bij onbegrepen klachten niet altijd een ziekte opsporen. Daarom is een paar weken afwachten en alleen bloedonderzoek doen als patiënten klachten houden een goed alternatief.

Ons onderzoek laat zien dat deze strategie haalbaar is en niet leidt tot ontevreden of ongeruste patiënten. Ook gaan patiënten geen alternatieven, zoals alternatieve genezers zoeken.

Subsidiëring: College voor Zorgverzekeringen (CVZ)

“Ze komen!”

“Hydroxytyrosol. A versatile antioxidant from olive oil”

“Protein metabolism and nutritional requirements in critically ill children”

Bij ernstig zieke kinderen treedt vaak snel een verslechtering van de voedingstoestand op. Dit heeft een nadelige invloed op het herstel, de duur van opname in het ziekenhuis en op de groei en ontwikkeling. De oorzaak van de verslechterde voedingstoestand is een versnelde afbraak van met name lichaamseiwitten in combinatie met onvoldoende voedselinname. In dit proefschrift werd bij ernstig zieke kinderen met verschillende methoden de eiwitafbraak en eiwitopbouw bestudeerd in relatie met de hoeveelheid eiwit in de voeding. Uit het onderzoek kwam naar voren dat een hogere eiwitinname een vermindering gaf van de eiwitafbraak en een verbetering van de voedingstoestand. De resultaten onderstrepen het grote belang van adequate voeding voor deze kinderen.

Trefwoorden:

voeding, zieke kinderen, eiwitinname

“Changes in Psychosocial Work environment and Health: A Mutual Relationship”

Veranderingen in de psychosociale werkomgeving, zoals veranderingen in werkdruk of  arbeidspatroon, komen vaak voor en leiden tot substantiële veranderingen in de mentale gezondheid van werknemers. Omgekeerd leiden veranderingen in mentale gezondheid ook tot veranderingen in de psychosociale werkomgeving.

Tot deze conclusies komt Lore De Raeve in haar proefschrift “Changes in psychosocial work environment and health: a mutual relationship” waarmee zij op 19 september hoopt te promoveren aan de Universiteit van Maastricht. Het onderzoek maakt gebruik van data van een grote prospectieve cohort studie onder 12.140 werknemers. Door de innovatieve methodologie komt het onderzoek een stap dichter bij de oorzaak-gevolg relatie tussen de psychosociale werkomgeving en de mentale gezondheid van werknemers, waardoor het aanknopingspunten kan bieden voor preventie en interventie. 

Trefwoorden:

arbeid, werkomgeving, gezondheid

“Promoting HIV-testing. The systematic development of an online HIV-prevention intervention for men who have sex with men.”

“A clinical analysis of Financial crises”

“Essays in Behavioral Economics”

Van oudsher zijn de economische wetenschappen gebaseerd op zeer beperkte veronderstellingen over menselijk gedrag, namelijk eigenbelang. In de afgelopen 20 jaar echter heeft experimenteel onderzoek een overweldigende hoeveelheid bewijzen verzameld die deze klassieke veronderstellingen tegenspreken. Er is bewezen dat mensen heel begaan zijn met de consequenties van hun daden en bedoelingen op het gebied van verdeling.

Tegen deze achtergrond werd in deze dissertatie de impact van bredere modellen van menselijk gedrag op het gebied van beslissingen nemen en menselijke interacties bestudeerd, bijvoorbeeld de impact van indirecte reciprociteit op menselijke relaties. Als de kosten voor onderwijs van ouders voor hun kinderen afhangen van de investeringen van de grootouders op de opleiding van de ouders, dan zijn particuliere uitgaven voor onderwijs inefficiënt laag en zouden deze door de staat moeten worden ondersteund. Deze bevinding staat lijnrecht tegenover andere resultaten die aantonen dat ouders optimaal in de opleiding van hun kinderen zouden investeren uit puur altruïsme of uit motieven van strategische overdracht. 

“Prodromal Alzheimer’s disease in subjects with Mild Cognitive Impairment: Predictive and diagnostic aspects.”

“Essays on Asset Market comovements”

Nationale kapitaalmarkten (de nationale handel in beleggingsobjecten) vormen gezamenlijk de mondiale kapitaalmarkt.

Dit proefschrift behandelt onder andere hoe de cycli van diverse kapitaalmarkten (de terugkerende schommeling van prijzen van beleggingsobjecten) al dan niet synchroon lopen. Financiële en overheidsinstellingen, maar ook investeerders, vragen steeds vaker om geavanceerde instrumenten voor het voorspellen van deze ontwikkeling, om hun beleid, investeringen of prijsberekeningen daarop te baseren. De promovendus ontwikkelde hiervoor een nieuw model.

Piplack signaleert dat de laatste tien tot vijftien jaar kapitaalmarkten in toenemende mate dezelfde conjunctuurbeweging maken. Een mogelijke verklaring is de globalisering. Een nadeel hiervan kan zijn dat beleggers minder mogelijkheden hebben hun risico’s te spreiden.

“Treating depression in chronically ill elderly. The evaluation of a Minimal Psychological Intervention.”

Ouderen met een chronische aandoening hebben vaak ook te kampen met stemmingsproblemen. Dit kan een behoorlijk negatief effect hebben op de gezondheid en het welzijn van ouderen.

In dit proefschrift wordt aangetoond dat een kortdurende psychologische aanpak, gebaseerd op cognitieve gedragstherapie en zelfmanagement en uitgevoerd door een eerstelijns verpleegkundige, depressieve klachten kan verminderen en kwaliteit van leven kan verhogen bij ouderen met diabetes en/of een chronische longaandoening (COPD). Tevens blijkt uit een kosteneffectiviteitonderzoek dat er een grote kans bestaat dat deze aanpak in de praktijk niet kostenverhogend is. Invoering van deze aanpak in de huidige zorg voor chronisch zieke ouderen kan de kwaliteit van de zorg voor deze groep ouderen verbeteren.

Trefwoorden:

chronisch zieken, cognitieve therapie

“Toekomstverkenning: ambities en de praktijk. Een etnografische studie naar de productie van toekomstkennis bij het Ruimtelijk Planbureau (RPB).”

“Verpleeghuisgeneeskunde al langer officieel erkend; maar ook herkend en gekend?”

“Classical Liberalism and International Relations Theory. Hume, Smith, Mises, Hayek and International Society”

Niet alle liberalen zijn wereldverbeterende gelovigen in eeuwige vrede. De prominente klassiek liberalen Hume, Smith, Mises en Hayek hebben heel andere ideeën, in tegenstelling tot dit gangbare beeld in de internationale betrekkingen.

Dit proefschrift is een eerste poging tot correctie. Deels aanhakend bij het denken van Hugo de Groot zien zij de staat als de belangrijkste wereldpolitieke speler. Internationale orde ontstaat in wisselwerking tussen de machtsbalans en internationaal recht, met een belangrijke rol voor rechtvaardige oorlogvoering. Vrijhandel is goed, maar brengt geen vrede, ontwikkelingshulp moet worden afgeschaft.

Volgens deze klassiek liberale denkers zou na grondige hervorming de Europese Unie een federatie kunnen worden, maar veel andere internationale gouvernementele organisaties zijn overbodig.

“Surgical Excision and Mohs Micrographic Surgery for Basal Cell Carcinoma: An evaluation from different perspectives”

“Measuring and Managing Poverty Risks”

Het proefschrift “Measuring and managing poverty risks” bestudeert technische vraagstukken rond het meten van armoede en de kenmerken van mensen die arm zijn en vergelijkt daarbij onder meer de Verenigde Staten met de landen van de Europese Unie.

De studie gaat na wat de beleidsimplicaties van technische (meet)keuzes zijn. Volgens sommige berekeningsmethoden bijvoorbeeld, is er minder armoede in Tsjechië dan in Nederland en zijn er ook heel andere mensen arm. De studie legt onder andere uit dat het beleid in Nederland en in andere landen het beste geïnspireerd kan worden door het gebruik van verschillende meetmethoden naast elkaar.

Trefwoorden:

armoede, armoedebeleid, sociale zekerheid

“Role of Myeloperoxidase in Lung Inflammation”

Het overmatig inademen van stofdeeltjes kan leiden tot de ontwikkeling van longziekten.

Het doel van dit promotieonderzoek was om de respons van longepitheelcellen op neutrofielen, ontstekingscellen, te onderzoeken. De focus lag op de rol van het neutrofieleiwit myeloperoxidase tijdens het ontstekingsproces. De resultaten laten zien dat myeloperoxidase bijdraagt aan het ontstaan van acute ontsteking, maar dat andere mechanismen mede verantwoordelijk zijn voor de ontwikkeling van chronische ontsteking. Verder blijkt dat de reactie van longepitheelcellen tijdens ontsteking mede afhangt van de oorzaak van de ontsteking.

Het is daarom van belang de oorzaak van de ontsteking mee te nemen in de ontwikkeling van therapieën tegen longziekten.

“Radiologie in de lift.”

“Home visiting program for older persons with poor 
health status”

“Multidisciplinary fall prevention; effects, feasiblility and costs”

“Lost in fragmentation; schema modes, childhood trauma, and anger in borderline and antisocial personality disorder”

“Verbal learning in school-aged children and the influence
of child-related factors, test-related factors and natural context”

“Post transcriptional gene silencing and peptide microarray as a way to perform drug target validation”

“De invoering van International Financial Reporting Standards in de Europese Unie – een tussenbalans”

“UMA TORI; development and evaluation of an STI/HIV-prevention intervention for women of Afro-Surinamese and Dutch Antillean descent”

Uma Tori, is een voorlichtingsprogramma over veilig vrijen, opgezet door en voor  Afro-Surinaamse en Antilliaanse vrouwen in Nederland. Deze groep vrouwen heeft een verhoogd risico op SOA/HIV besmetting. Ze zijn zich niet genoeg bewust van de risico’s die ze lopen.

Het voorlichtingsprogramma is erop gericht dit voor hen inzichtelijk te maken. Door het vertellen van eigen ervaringen aan elkaar wordt bewustwording gestimuleerd en wordt de weerbaarheid van deze krachtige maar kwetsbare vrouwen vergroot. Ze leren wat veilig vrijen betekent en zelf het initiatief daartoe te nemen: Het leven letterlijk in eigen hand te nemen.

Uma Tori is opgezet en ontwikkeld door Universiteit Maastricht, FHML, GVO, in nauwe samenwerking met vrouwen uit de doelgroep, het NIGZ en de GGD Rotterdam e.o., GG&GD Amsterdam en GGD Den Haag en deels gefinancierd door het Aidsfonds.

Het project krijgt een vervolg, betrokken instanties zijn enthousiast over de resultaten en pakken het verder op.

“www.mychronicdisease.org – naar 
samenhangende, de patiënt activerende en ondersteunende
chronische zorg-”

“Rectal Cancer Imaging; staging and restaging”

“The relationship between R & D Partnership formation, social embeddedness and innovative performance”

“For your ears only”. Quality of telephone triage at out-of-hours 
centres in the Netherlands”

Telefonische triage betekent het telefonisch inschatten van de ernst van een medisch probleem. Om de kwaliteit van telefonische triage te onderzoeken werd een aantal huisartsenposten, verspreid over Nederland, door ‘mystery patiënts’ gebeld voor verschillende medische problemen.

Uit het onderzoek blijkt dat triagisten de patiënt meestal zeer vriendelijk te woord staan en dat ze vaak (te) snel tot een conclusie komen over de ernst van een medisch probleem zonder altijd voldoende vragen te stellen. De verslagen van de gesprekken bevatten onvoldoende informatie om de continuïteit van zorg te kunnen garanderen. Het proefschrift bevat ook praktische handreikingen voor training in patiëntgerichte communicatie.

Gezien de goede ervaringen in het buitenland met ondersteunende computerprogramma’s voor telefonische triage, raadt de onderzoeker aan ook in Nederland onderzoek te doen naar gebruik hiervan.

“The Annexin Code; Revealing Cardiovascular Disease”

Tegenwoordig is duidelijk dat hart- en vaatziekten worden voorafgegaan door specifieke biologische veranderingen waar patiënten niets van merken. Moleculaire beeldvorming is een nieuwe beeldvormende techniek om deze veranderingen waar te nemen en daarmee hart- en vaatziekten vroeg te zien en te bestrijden.

Bas Kietselaer onderzocht het gebruik van moleculaire beeldvorming met Annexine A5. Hij ontdekte dat Annexine A5 (een type eiwit) allereerst helpt achteruitgang te voorspellen bij patiënten met een verwijde hartspier, ten tweede van waarde is bij de detectie van endocarditis (bacteriële ontsteking van het hart), ten derde gebruikt kan worden bij het aantonen van kwetsbare plaques bij patiënten met een TIA (“lichte beroerte”) en ten slotte dat Annexine scans van pas komen bij de beoordeling (goedaardig of kwaadaardig) van massa in het hart van patiënten.

“The use of risk tables for cardiovascular prevention in general practice; evaluation of decision support for doctors and patients”

Om te kijken of u een hoog risico heeft op hart- en vaatziekten gebruikt de huisarts een risicotabel. Huisartsen vinden het gebruik van die tabel lastig, maar ook het praten over risico’s is niet eenvoudig. Veel mensen schatten hun risico te hoog of te laag in, of hebben verkeerde verwachtingen over wat de huisarts kan doen aan preventie van hart- en vaatziekten.

Uit het onderzoek blijkt dat een keuzehulp voor de patiënt, waarin het risico en de verschillende mogelijkheden voor risicoreductie worden uitgelegd, van waarde lijkt voor het betrekken van patiënten in de besluitvorming over hun cardiovasculair risicomanagement.

Dit onderzoek werd deels gesubsidieerd door de Nederlandse Hart Stichting.

Trefwoorden:

preventie van hart- en vaatziekten, keuzehulp

“Triggers for food intake regulation; sensory and metabolic effects of specific food components”

Verschillende stoffen in ons voedsel beïnvloeden ons eetgedrag, omdat ze het hongergevoel verlagen. De in dit proefschrift beschreven studies laten zien dat specifieke energiearme stoffen uit onze voeding, doormiddel van sensorische (smaakgerelateerde) en metabole effecten, op korte termijn de onderliggende mechanismen van het hongergevoel kunnen beïnvloeden.

Deze bevindingen suggereren dat deze effecten van specifieke energiearme stoffen uit onze voeding kunnen worden gebruikt in verschillende elementen van eetgedrag. Dit zou bijvoorbeeld kunnen bijdragen aan het verminderen van de eetlust tijdens een maaltijd en tussen maaltijden in.

“Novel methods for ocular drug delivery”

“Bestuurlijke verankering van innovaties in de openbare gezondheidszorg; lessen uit de casus Hartslag Limburg”

Gezondheidsbevordering kan op lokaal niveau de meeste vruchten afwerpen. Nodig zijn programma’s die worden uitgevoerd in duurzame samenwerkingsverbanden van GGD, huisartsen, ziekenhuis, gemeente en zonodig andere instellingen.

Uit het proefschrift van Erik Ruland, dat is gebaseerd op de lessen uit Hartslag Limburg (1998-2004), blijkt dat een samenspel van krachtige gemeentelijke regie, leiderschap en gedegen operationeel verandermanagement onontbeerlijk is voor blijvende samenwerking. Op het moment dat gemeente en GGD in dit samenspel tekort schieten, loopt de bestuurlijke verankering van samenwerking gevaar. Daarmee komt de voortzetting van programma’s voor gezondheidsbevordering in het geding, zelfs wanneer deze succesvol zijn gebleken.

Het proefschrift doet aanbevelingen om het samenspel in de praktijk te verbeteren.

Trefwoorden:

gezondheidsbevordering, Hartslag Limburg

“Technologie, mij(‘)n zorg ! Over langdurende zorg, technologie en innovatie.”

“Home Nursing in Europe”

De bevolking van Europa vergrijst. Dit proefschrift beschrijft de verschillende patronen van professionele en informele zorgverlening aan ouderen in Denemarken, Frankrijk, Nederland en Duitsland en de wijze waarop deze landen reageren op de veranderende vraag naar ouderenzorg. Met name de professie en het domein wijkverpleging staan hierbij centraal. Specifieke ontwikkelingen en problemen in de thuiszorg en mantelzorg worden beschreven vanuit een breed sociologisch en cultureel perspectief en gerelateerd aan de verschillende stelsels van gezondheidszorg en de verhoudingen tussen professies en sectoren hierin, de rol van de familie en sociaal-culturele en politieke normen en waarden ten aanzien van gezondheid en ziekte.

Trefwoorden:

wijkverpleging, thuiszorg, mantelzorg, professionalisering, Europa

“Bariatric surgery and its effect on the metabolic and inflammatory aspects of morbid obesity”

“Clinical implications of acute exacerbations in COPD”

Chronic obstructive pulmonary disease (COPD) is een chronische aandoening van de luchtwegen die gepaard gaat met klachten van benauwdheid, hoesten en slijm opgeven. COPD patiënten hebben regelmatig exacerbaties: periodes waarin deze klachten erger zijn dan anders waarvoor soms ziekenhuisopname noodzakelijk is.

In dit proefschrift werden mechanismen die leiden tot exacerbaties bestudeerd, evenals de klinische consequenties van deze ziekte-episodes.  De belangrijkste conclusies zijn dat verhoogde ontstekingswaarden in het bloed leiden tot een verhoogd risico op exacerbaties en dat deze ontstekingswaarden in het bloed stijgen bij exacerbaties.

Verder werd vastgesteld dat acute exacerbaties een slechte prognose hebben: 8 % van de opgenomen patienten overlijdt tijdens de opname en 25 % is overleden na 1 jaar.

Trefwoorden:

COPD, acute exacerbaties, systemische inflammatie

“Educating the self-critical doctor; using a portfolio to stimulate and assess medical students’ reflection”

Het is van groot belang dat artsen kritisch naar hun eigen functioneren kijken. Dat blijkt niet alleen uit wetenschappelijk onderzoek, maar ook uit ‘missers’ van artsen en ziekenhuisafdelingen. Goede zorg vraagt om dokters met een realistisch beeld van hun eigen kennen en kunnen, die nadenken over hun communicatie met collega’s en patiënten.

De Maastrichtse medische faculteit heeft een zogenoemde portfoliomethode ontwikkeld, die studenten helpt om al vroeg in de opleiding kritisch naar zichzelf te kijken en 'bot en horkerig gedrag' aan te pakken.

Op basis hiervan is onder andere in het British Medical Journal van 11 april 2008 gepubliceerd.

Trefwoorden:

reflectie, medisch onderwijs, dokter-patiënt communicatie

“Adaptive Active Vision”

Kunstmatige intelligentie is tegenwoordig erg sterk in activiteiten die door mensen moeilijk gevonden worden, zoals schaken. Opvallend genoeg zijn er beduidend minder successen geboekt in alledaagse activiteiten, zoals over straat lopen. Dit komt doordat we alledaagse acties in weinig tijd bepalen en baseren op impliciete kennis.

Guido de Croon onderzocht in zijn promotieonderzoek computermodellen die oogbewegingen maken om visuele taken uit te voeren. Dit is voor mensen alledaags; wij bewegen de ogen gemiddeld drie maal per seconde om de juiste informatie uit de omgeving te halen. Voor een computermodel is dit gedrag moeilijk te vatten. Daarom ontwikkelde de Croon ‘adaptieve’ modellen die zelf leren welke acties het beste zijn.

De vindingen uit het onderzoek kunnen o.a. leiden tot een grotere inzetbaarheid en autonomie van kleine robots.

Trefwoorden:

kunstmatige intelligentie, adaptieve computermodellen

“An Empirical Investigation of Implicit Contracts”

Niet alle prestaties van organisaties zijn te meten in objectieve parameters als een jaarverslag. Denk bijvoorbeeld aan de mate van innovatie. Wanneer een raad van commissarissen bij de beoordeling van een bestuursvoorzitter rekening houdt met dergelijke aspecten, heet dat een subjectieve beoordeling.

Dit proefschrift onderzoekt het hoe en wanneer van subjectieve beoordelingen, de invloed hiervan op de mate waarin de commissarissen hun governance taak uitvoeren en de invloed op innovatie.

Uit de beloning van CEO’s in de VS blijkt dat het gebruik van subjectiviteit tot sterke prikkels leidt om de ondernemingswaarde te verhogen. Verder blijkt dat subjectiviteit belangrijk is als objectieve prestatiemaatstaven “goed gedrag” van de CEO, zoals diens invloed op de innovatie van de onderneming, niet goed weergeven.

Trefwoorden:

raad van commissarissen, subjectiviteit

“Vascular access for haemodialysis. A comparative study of brachial – basilic and prosthetic graft arteriovenous fistulas”

“Mental Capital: the economic significance of mental health”

“Juridisch Humanisme en costumiere acculturatie”

“Connectivity in the Visual System”

“Hypoxia, HIF and angiogenesis in atherosclerosis”

Het scheuren van een atherosclerotische plaque (kalkafzetting in de slagaderwand) is de oorzaak van hart- en vaataandoeningen en wordt mede veroorzaakt door kleine bloedvaatjes (microvaten) in de plaque.

In dit proefschrift zijn de mechanismen bestudeerd die de groei van microvaten in de plaque veroorzaken en is de structuur van de microvaten onderzocht.

Deze studies tonen aan dat cellen in de plaque niet genoeg zuurstof krijgen, wat de groei van microvaten stimuleert. De microvaten worden niet goed gevormd en vertonen structurele gebreken. Deze gebrekkige structuur zorgt er voor dat ontstekingscellen en rode bloedcellen de plaque in lekken, wat tot plaque groei- en ruptuur kan leiden.

“A Collaborative approach to tailored whole-school health promotion”

Scholen zijn de stortvloed aan gezonde projecten zat. Om scholen te helpen kiezen uit de brij aan gezonde projecten, is samen met docenten en met gezondheidsbevorderaars de schoolSlag-werkwijze en de schoolSlag-checklist ontwikkeld, die allebei inmiddels landelijk worden toegepast.

Uit de schoolSlag-studie blijkt dat scholen op maat ondersteund kunnen worden in hun gezondheidsbeleid als instellingen - lokaal, regionaal én landelijk - planmatig met elkaar én met de school samenwerken. GGD Zuid-Limburg daagt met schoolSlag scholen uit om samen met leerlingen en ouders een gezonde school te vormen en daarbij gebruik te maken van het beste dat instellingen te bieden hebben, zonder concessies te doen aan hun onderwijskerntaak.

“Werken aan heterogeen menselijk kapitaal”

 “Microarray analysis of oxidative phosphorylation disorders”

Mitochondria zorgen voor de energieproductie van de cel. Wanneer er fouten zitten in het mitochondriële DNA of in bepaalde delen van het DNA in de celkern, dan resulteert dit vaak in problemen op het gebied van de energiehuishouding.  Hierdoor kunnen ernstige ziekten ontstaan die gekenmerkt worden door afwijkingen in alle organen die veel energie nodig hebben.

Dit proefschrift beschrijft de toepassing van nieuwe DNA-chiptechnieken bij het bestuderen van deze stoornissen. Bij een kwart van de patiënten kon met deze techniek een genetische diagnose gesteld worden. Daarnaast werd een aantal processen geïdentificeerd die een rol spelen bij deze stoornissen en mogelijk nieuwe ingangen vormen voor de ontwikkeling van therapieën.

Trefwoorden:

mitochondria, OXPHOS, microarray, mtDNA

“Bescherming tegen niet geinviteerde overnames en ongewenst aandeelhoudersactivisme; een politiek correcte en bedrijfsmatig effectieve benadering”

“Plantar pressure, diabetes and foot orthoses therapy. Studies on etiological, diagnostic and therapeutic aspects”

Voetklachten komen vaak voor, maar vragen bij mensen met suikerziekte extra aandacht. Ter optimalisering van de diabetische voetzorg zijn voor dit proefschrift zes studies uitgevoerd.

De gevonden verschillen in diagnostiek en (inlegzool)therapie tussen en binnen beroepsgroepen van voetspecialisten (podotherapeuten, orthopedisch schoentechnici en orthopedisch instrumentmakers) zijn zorgelijk. Een van de belangrijkste resultaten is dat het gebruik van speciale voetdrukmeetapparatuur het risico op voetwonden bij diabetespatiënten met polyneuropathie (een zenuwaandoening) kan beperken. De onderzoeksresultaten geven de verschillende beroepsgroepen en beroepsopleidingen veel bruikbare handvatten om de diabetische voetzorg te optimaliseren.

Het onderzoek werd financieel ondersteund door het Diabetesfonds en ZonMw. Aanvullend werd ondersteuning gegeven door Smeets Loopcomfort en Spronken Orthopedie.

Trefwoorden:

diabetische voetzorg, inlegzooltherapie, diabetes mellitus, voetdrukmeetapparatuur, polyneuropathie

“Intrathecal baclofen therapy in children with intractable spastic cerebral palsy; A Dutch national study”

De kwaliteit van leven van kinderen met onbehandelbare spasticiteit als gevolg van hersenbeschadiging kan aanzienlijk verbeteren door behandeling met intrathecale baclofen (ITB). Baclofen is een spierverslapper die aangrijpt op ruggenmergniveau.

Baclofen in tabletvorm passeert de bloedhersenbarrière slecht, waardoor eerder bijwerkingen dan effecten optreden. Baclofen kan ook meteen pompje in de buikwand via een katheter rechtstreeks in het hersenvocht bij het ruggenmerg worden gebracht (intrathecale toediening).

Uit de Nederlandse nationale  ITB studie bleek dat ITB veilig en effectief is voor kinderen met problemen als gevolg van onbehandelbare spasticiteit. De belangrijkste effecten waren vermindering van pijn en een betere verzorgbaarheid van de kinderen.

Trefwoorden:

kinderen – ernstige spasticiteit - nieuwe behandelingsmethode

“Gedragsmechanismen achter overheidsinterventies en rechtsregels”

“Inequality, Networks and Exclusion: Distributive Decision.
Making in Small-scale Societies”

Gebruikmakend van enquêtegegevens, laboratoriumexperimenten met studenten en veldexperimenten met arme boeren in Nicaragua (Centraal Amerika), onderzoekt dit proefschrift de processen die verantwoordelijk zijn voor het voortbestaan van economische ongelijkheid in microsamenlevingen.

Armeren hebben niet alleen een slechter sociaal netwerk, zij zijn ook minder in staat om te bepalen wie hen vertegenwoordigt. Als gevolg, ontvangen zij een relatief lager deel van de economische middelen die door lokale vertegenwoordigers verdeeld worden. Bij protest tegen deze situatie worden zij nog meer uitgesloten door ‘hun’ vertegenwoordigers. Om dergelijke uitsluitingprocessen tegen te gaan, dienen beleidsmakers de sociale inbedding van deze groep te verbeteren, in termen van hun sociale netwerkpositie en/of politieke vertegenwoordiging.

Trefwoorden:

sociale uitsluiting, sociale netwerken

“Preclinical studies on the immune-modulatory effects of dietary oligosaccharides”

Oligosacchariden (korte, niet-verteerbare suikermoleculen) komen van nature voor in moedermelk en hebben een positieve invloed op de bacteriën in de darm van zuigelingen.

Dit proefschrift beschrijft de gunstige effecten van voedingsinterventie met specifieke oligosacchariden op het immuunsysteem. Voorbeelden hiervan zijn: stimulatie van de vaccinatierespons, vermindering van allergische symptomen en een remmend effect op virale infectie.

Deze preklinische resultaten suggereren dat deze specifieke oligosacchariden niet alleen de darmbacteriën, maar ook het immuunsysteem van zuigelingen positief kunnen beïnvloeden. Door deze oligosacchariden toe te voegen aan zuigelingenvoeding, wordt de kans op allergieën en infecties gereduceerd en daarmee de functionaliteit van borstvoeding dichter benaderd.

Trefwoorden:

Oligosacchariden, zuigelingenvoeding, immuunsysteem

“Radiotherapy in non-small cell lung cancer”

De PET-scan (positron emissie tomografie) is een functionele beeldvormingstechniek.

In het proefschrift worden allereerst de biologische betekenis en de rol van PET in de radiotherapeutische behandeling van longkanker beschreven. Een vergelijkende studie toont aan dat met behulp van PET de omvang van de tumor en de ligging van aangedane lymfeklieren nauwkeurig kunnen worden bepaald. De promovendus valideerde een op PET gebaseerde module waarmee de tumor automatisch wordt ingetekend bij de voorbereiding van radiotherapie. Niet-kleincellige longkanker kan zodoende doelmatiger bestraald worden. De PET-CT scan kan eveneens gebruikt worden om veranderingen gedurende de radiotherapeutische behandelingen te volgen en de behandeling zonodig aan te passen. Tenslotte beschrijft het proefschrift een theoretisch model en de klinische toepassing van geïndividualiseerde radiotherapie, waarbij per patiënt de maximale dosis wordt bepaald die de gezonde organen van de patiënt kunnen verdragen.

Trefwoorden:

longkanker, radiotherapie, PET

“Diabetic Foot Disease in European Perspective”

Mensen met diabetes ervaren vaak een grote ziektelast en verlies van kwaliteit van leven bij complicaties, als met name voetulcera (voetzweren).

In deze Europese studie zijn voor het eerst op grote schaal data verzameld over de kenmerken van de patiëntengroep, hun behandeling en het beloop van hun ziekte. Het bleek dat veel patiënten langdurig elders werden behandeld voor verwijzing naar een gespecialiseerd centrum. Daarnaast bleek dat kwetsbare ouderen met ernstige bijkomende aandoeningen zoals hartfalen en nierfalen en patiënten met bloedvatvernauwing in combinatie met infectie een verhoogde kans hebben op het niet genezen van hun wond of amputatie. Dit in contrast met een groot deel van de gepubliceerde studies over dit onderwerp.

Trefwoorden:

diabetes, voetulcera

“Serotonergic Vulnerability; experimental studies in the rats applying the method of acute tryptophan depletion”

“Smoothelins and smooth muscle contractility”

Het samentrekken van gladde spiercellen is essentieel voor het goed functioneren van diverse organen, zoals het maag-darmstelstel en de bloedvaten.

In dit proefschrift is de functie van smootheline, een eiwit dat alleen in gladde spiercellen voorkomt, bestudeerd. Er is met verschillende technieken voor het eerst aangetoond dat smootheline een belangrijke factor is voor het correct samentrekken van gladde spiercellen. Het ontbreken van smoothelines zorgt in de darmen o.a. voor een sterk vertraagde stoelgang en in de bloedvaten voor het ontstaan van hoge bloeddruk.

Deze resultaten geven nieuwe inzichten in het functioneren van gladde spiercellen en de mogelijke betrokkenheid van smoothelines bij gladde spiergerelateerde ziektebeelden.

Trefwoorden:

gladde spiercellen, smootheline

“Peri-operative arginine metabolism in cancer”

Wanneer patiënten met kanker geopereerd worden ter verwijdering van de tumor, hebben zij een grotere kans op complicaties dan mensen zonder kanker. Waarschijnlijk heeft dit te maken met stoornissen in de stofwisseling die bij kanker ontstaan. Het exacte mechanisme is echter niet bekend.

In dit onderzoek bleek bij kanker de normale postoperatieve stijging van de productie van het essentiële aminozuur arginine geremd. Omdat arginine nodig is voor wondgenezing en afweer, kan verminderde beschikbaarheid van arginine een rol spelen bij het verminderde herstel na een operatie bij kanker.

“Future health in a globalising world”

“Vita & Froet; the development and evaluation of two Interventions to promote fruit and vegetable intake among primary school children”

Het eten van voldoende groente en fruit voorkomt het ontstaan van kanker en hart- en vaatziekten. Desondanks eten Nederlandse kinderen te weinig groente en fruit.

Om kinderen te stimuleren meer groente en fruit te eten werden twee interventies voor op de basisschool ontwikkeld volgens Intervention Mapping: (1) een gratis dagelijkse groente- en fruitverstrekking en (2) een leeftijdsspecifiek lesprogramma met activiteiten voor de ouders.

Uit de effectstudie bleek dat beide interventies zowel op korte als langere termijn effectief waren in het verhogen van de fruitconsumptie. De gratis verstrekking verhoogde daarnaast ook de groenteconsumptie van kinderen van 4 t/m 12 jaar en bleek beter implementeerbaar.

Trefwoorden:

groente- en fruitconsumptie kinderen 

“Wie bang is kan niet wachten”

“Sustainable Energy Development under Uncertainty”

Het opwekken van elektriciteit is de belangrijkste bron van CO2 uitstoot. Het is belangrijk te begrijpen hoe investeringsbeslissingen worden gemaakt in de elektriciteitssector en hoe deze effectief kunnen worden beïnvloed door beleid. Vele landen van de OESO moeten namelijk substantiële delen van hun capaciteit voor het opwekken van elektriciteit in de komende 10 tot 20 jaar gaan vervangen.

Deze dissertatie toont aan dat alleen maar technologische verandering en instabiele brandstofprijzen niet voldoende zijn om te leiden tot de investering die nodig is om cumulatieve CO2 uitstoot te stabiliseren op een niveau dat als draaglijk kan worden beschouwd in de klimaatwetenschap. Daarnaast stimuleert zekerheid over de brandstofprijs investeringen in de betreffende technologie, terwijl zekerheid over toekomstige technologische verbeteringen aanvankelijk leidt tot minder investeringen in moderne capaciteit. Ten slotte zou kernenergie een overgangstechnologie kunnen zijn die de kloof zou kunnen overbruggen tussen het bestaande systeem op basis van fossiele brandstof en een verbreiding op grote schaal van duurzame energietechnologieën.

Trefwoorden:

beslissen onder onzekere omstandigheden, economie van energie, beleid voor klimaatverandering

“A half full glass may seem fuller than a half empty one”

Is een glas half leeg of half vol? Sommige mensen zien in het leven vooral uitdagingen, anderen vooral bedreigingen. In de literatuur spreekt men van een promotieoriëntatie versus preventieoriëntatie.

Dit verschil vormt de basis voor de vier studies in dit proefschrift. Het toont aan dat als je klanten aanspreekt op een manier die past bij de wijze waarop ze in het leven staan, dit tot effectievere marketing resultaten leidt. Bijvoorbeeld bij het werven van nieuwe leden voor een fitness club is het effectiever om consumenten met een promotieoriëntatie te wijzen op het feit dat je je lekkerder voelt als je regelmatig traint. Anderzijds is het effectiever om mensen met een preventieoriëntatie aan te spreken op het feit dat regelmatig trainen goed is voor de gezondheid en ziektes kan voorkomen.

Trefwoorden:

effectieve marketing

“Law and Economic Analysis of the Precautionary Principle”

“Techniek, de vierde dimensie van het octrooirecht”

“In itinere”

“The effectiveness of an education and activation program in acute and sub-acute shoulder complaints presented in general practice”

Schouderklachten blijken zes maanden na het eerste bezoek aan de huisarts bij de helft van de patiënten nog te bestaan. Een nieuwe behandeling, die aan het begin van de klachten wordt gegeven, richt zich enerzijds op de verwachtingen van patiënten over hun schouderpijn en anderzijds op hoe ze met de klachten omgegaan in het dagelijks leven (aankleden, autorijden, ramen wassen). Uit eerder onderzoek bij mensen met bijvoorbeeld rugklachten is gebleken dat verkeerde manieren van denken en doen ertoe leidt dat klachten langer duren. Het effect van de nieuwe behandeling is onderzocht met behulp van een experiment.

Dit experiment liet geen statistisch significant effect zien na zes maanden. Wel bleek dat patiënten die aan het begin van de klachten het ergste verwachten (catastroferen), ook daadwerkelijk minder goed herstellen. 

Trefwoorden:

Schouderklachten, huisartsenpraktijk, catastroferen 

“The systematic assessment of the short-term risk for patient violence on acute psychiatric wards”

Geweld is een ernstig probleem in zorginstellingen, met negatieve consequenties voor personeel en patiënten. In dit proefschrift worden studies beschreven over agressie van patiënten gericht op anderen binnen psychiatrische afdelingen. Doel is het verbeteren van de verpleegkundige praktijk.

De eerste studies beschrijven de omvang van de problematiek in de acute psychiatrie in Zwitserland. Vervolgens is de ontwikkeling en toepassing van een gestructureerde beoordeling (assessment) van het korte termijn risico op geweldpleging bij acute psychiatrische patiënten onderzocht. Dit instrument blijkt een veelbelovende methode om geweld te reduceren in deze zorgsector.

“Novel insights in the pathophysiology of insulin resistance; A molecular genetic approach”

Het aantal mensen met overgewicht neemt wereldwijd explosief toe. Overgewicht leidt vaak tot type 2 diabetes en een verstoorde vetstofwisseling. Dit zijn belangrijke risicofactoren voor hart- en vaatziekten. Kleine genetische verschillen zorgen ervoor dat sommigen mensen gevoeliger zijn voor het ontwikkelen van bijvoorbeeld overgewicht, type 2 diabetes of een verhoogd cholesterolgehalte.

In dit promotieonderzoek hebben we onder andere het gen ATF6 in detail bestudeerd. Dit gen speelt een belangrijke rol bij het vouwen van eiwitten in de cel. We hebben aangetoond dat kleine variaties in het ATF6-gen het risico op type 2 diabetes en een hoog cholesterolgehalte verhogen.

Trefwoorden:

Type 2 diabetes, Cholesterol 

“Hepatic steatosis in familial conmbined hyperlipidemia”

Hart- en vaatziekten zijn de belangrijkste doodsoorzaak in de Westerse maatschappij. Bekende risicofactoren zijn roken, hoge bloeddruk, suikerziekte en een hoog cholesterol- en vetgehalte. Familiaire gecombineerde hyperlipidemie (FGH) is een veel voorkomende erfelijke aandoening die gekenmerkt wordt door een verhoogd cholesterol- en vetgehalte.

In het huidige proefschrift hebben we aangetoond dat deze erfelijke aanleg ten dele veroorzaakt wordt door een (drie maal) verhoogde gevoeligheid tot het ontwikkelen van leververvetting. Het belang van deze bevinding wordt ondersteund door het verschijnen van nieuwe medicatie gericht op de behandeling van leververvetting en daarmee mogelijk het voorkomen van hart- en vaatziekten.

“SAFE but SORRY; theory, assessment, and treatment of pain-related fear in chronic low back pain patients”

Bewegingsangst, de angst dat activiteiten schadelijk zijn voor de rug, en vermijding van activiteiten dragen bij aan de ontwikkeling en instandhouding van chronische rugklachten. Een cognitief-gedragsmatige exposure in vivo behandeling kan deze angst verminderen. Patiënten ervaren door uitvoering van steeds bedreigender activiteiten dat ze deze kunnen uitvoeren zonder schadelijke gevolgen en ondanks hun pijn.

Deze eerste gecontroleerde behandelstudie in vier revalidatiecentra toont aan dat exposure in vivo doeltreffender is dan een reguliere behandeling in het verminderen van bewegingsangst en minstens zo effectief in het verbeteren van dagelijks functioneren. Exposure in vivo is een waardevolle aanvulling op het bestaande behandelaanbod. 

“Prediction of hepatotoxic responses in humans: A toxicogenomics-based parallelogram approach”

Rattenstudies in vivo zijn niet altijd representatief voor de te verwachten effecten van levergiftige stoffen op de mens. Ook alternatieven voor dierproeven, in vitro experimenten in levercellen, kunnen geen complete voorspelling geven. Met toxicogenomics-technieken kunnen deze effecten beter in kaart worden gebracht.

In dit proefschrift werden aan de hand van de zogenaamde parallellogrambenadering resultaten van rattenstudies en experimenten in levercellen van de rat en de mens gecombineerd. Hiertoe zijn effecten van bekende levergiftige stoffen op alle genen en de daaruit voortvloeiende biologische mechanismen vergeleken. Het gebruik van menselijke levercellen blijkt essentieel, omdat rat en mens verschillend kunnen reageren op levergiftige stoffen.

Rattenstudies blijken nog steeds noodzakelijk om in vitro-in vivo verschillen te overbruggen.

Dit onderzoek is gefinancierd door ZonMW, Programma Dierproeven Begrensd, projectnummer 3170.0049. 

Trefwoorden:

Toxicogenomics, Alternatieven voor dierproeven

“Towards restraint-free care for psychogeriatric nursing home residents”

Beperkingen in de bewegingsvrijheid, bijvoorbeeld met behulp van bedhekken, komen veel voor in de zorg voor dementerende verpleeghuisbewoners, onder meer om valincidenten te voorkomen. Vrijheidsbeperking kent echter grote nadelen.

Het hoofddoel van het proefschrift is het leveren van een bijdrage aan een zorgverlening zonder vrijheidsbeperking voor deze doelgroep.

Uit dit onderzoek blijkt dat een scholingsprogramma en de inzet van een verpleegkundige in een consultatieve functie niet voldoende is om het gebruik van vrijheidsbeperking te verminderen en te voorkómen. Ook blijkt dat de belangrijkste factor om vrijheidsbeperking toe te passen, de mobiliteit van bewoners is. Een verband met werkdruk werd niet gevonden. Bij initiatieven om vrijheidsbeperking te verminderen zouden bewonerskenmerken daarom centraal moeten staan, zoals aandacht voor de individuele behoeften en het stimuleren van de mobiliteit.

Trefwoorden:

vrijheidsbeperking, verpleeghuiszorg

“Vital imaging of large arteries using two-photon laser scanning microscopy: focus on the arterial wall”

Veranderingen in eigenschappen van de arteriële vaatwand kunnen leiden tot ziekten zoals atherosclerose (aderverkalking). Ondanks de huidige kennis over bloedvaten en atherosclerose zijn de mogelijkheden voor het op cellulair niveau bestuderen van zowel structurele als functionele eigenschappen van de vaatwand tot nu toe beperkt. Een verbeterd inzicht in structurele en functionele eigenschappen van de vaatwand kan mogelijk leiden tot meer kennis over (de ontwikkeling van) atherosclerose.

In dit proefschrift is ‘twee-foton laser scanning microscopie (TPLSM)’ toegepast voor het op cellulair niveau visualiseren van structurele en functionele vaatwandeigenschappen. De beschreven methoden bieden een nieuwe kijk op de eigenschappen van grote bloedvaten en dragen bij aan nieuwe inzichten in ziektebeelden zoals atherosclerose. 

Trefwoorden:

vaatwandstructuur, atherosclerose, TPLSM 

“Adaptive remodeling of cardiomyocytes under stress”

Patiënten met coronair vaatlijden vertonen een daling van de bloedtoevoer en een vermindering van zuurstoftransport naar het hartspierweefsel. Dit kan leiden tot een gedeeltelijke terugkeer van volwassen hartspiercellen naar een vroeger foetaal stadium. Een voorbeeld van deze geprogrammeerde celoverleving is hibernerend hartspierweefsel.

In dit proefschrift is gedetailleerde informatie vergaard over de structurele veranderingen van hartspiercellen in verschillende modellen van hibernatie. Tevens zijn specifieke eiwitmarkers in kaart gebracht die informatie geven over de hartcelfunctie.

Belangrijke bevindingen zijn de ontdekking van een nieuwe vorm van intercellulaire communicatie en de invloed van passieve stretch (oprekking van de hartspier) op de hartspiercel. 

Trefwoorden:

hibernatie, celoverleving 
 

 “The Place of Play; on toys, Technological Innovations and Geographies of Play”

Dit proefschrift onderzoekt de veranderende relaties tussen consumenten en producenten in de context van speelgoed en spel. In toenemende mate dragen spelers actief bij aan spelwerelden en speelgoedproducten. Spelers creëren bijvoorbeeld nieuwe inhoud voor computerspellen en maken deze toegankelijk voor andere spelers via het internet. Deze participatieve cultuur wordt in een historisch kader geplaatst aan de hand van drie casestudies: LEGO speelgoed, Sim City/The Sims en het burgerparticipatieproject Face Your World. De drie casestudies tonen hoe de min of meer solitaire 19e-eeuwse spelwereld transformeert in genetwerkte en drukbevolkte geografieën. De plaats van het spel verandert zowel letterlijk (steeds vaker binnenshuis) als figuurlijk (spelers worden producenten).

Hoewel de participatieve cultuur vaak wordt beschouwd als de ultieme vorm van consumenten-emancipatie, feit blijft dat de bedrijven beslissen of de grenzen tussen consumenten en producenten vervagen.

Trefwoorden:

Computerspellen, participatieve culturen 

“Proteomics as a tool for biomarker detection; protein profiling in chronic and vascular disease”

“Advanced Thrombinoscopy”

Trombose is de tweede grootste oorzaak van dood en ziekte (beroerte, embolie) in de westerse wereld. Clinici beschikken echter nog steeds niet over een universele test om de stolbaarheid van bloed te bepalen. De laatste jaren wordt  steeds meer erkend dat het meten van trombine generatie deze rol zou kunnen vervullen. Verschillende laboratoria zijn dan ook op zoek naar manieren om de trombine generatie te bepalen.

Dit proefschrift toont aan dat de CAT-techniek (Calibrated Automated Thrombinoscopy) veel meer informatie geeft over de stolcapaciteit van bloed dan alle voorgaande testen en dat het bovendien de meest nauwkeurige (geautomatiseerde) techniek is beschikbaar op dit moment. Met deze test kunnen zowel defecten in het bloedstollingssysteem als in de bloedplaatjes opgespoord worden en de behandeling met bijvoorbeeld heparines of orale anti-stollingsmiddelen kan opgevolgd en geoptimaliseerd worden. 

“Challenging the Digital Imperative”

“Relationship between angiogenesis and the immune response against solid tumors”

Een veelbelovende nieuwe anti-kanker strategie is remming van bloedvatvorming (angiogenese) in de tumor. Uit dit proefschrift blijkt dat tumoren zich via het proces van angiogenese tevens beschermen tegen het immuunsysteem. Angiogenese stimulerende stoffen remmen interacties tussen bloedvatwand en witte bloedcellen, waardoor de tumor ontsnapt aan immuuncellen die de tumorcellen aanvallen.

Deze studie bevestigt de hypothese dat remming van angiogenese de tumor weer verhoogd kwetsbaar maakt voor het immuunsysteem, zodat de tumor dus op twee fronten tegelijk wordt bestreden. Anti-angiogenese versterkt het binnendringen van witte bloedcellen en daarmee de immuunrespons tegen de tumor.

Deze resultaten wijzen erop dat remming van angiogenese het effect van anti-tumor immuuntherapie zal versterken.

“Neurologic complications in small cell lung cancer”

Uitzaaiingen naar het zenuwstelsel vaak zijn de meest voorkomende neurologische complicaties bij kleincellig longkanker (KCLK). Dit onderzoek probeert een adequatere beschrijving te geven van aantallen en voorkomen van neurologische complicaties in het algemeen en hersenuitzaaiingen in het bijzonder. Daarnaast wordt een bijdrage geleverd aan de het debat over de veranderingen in diagnostiek voor en de behandeling van hersenuitzaaiingen bij KCLK.

Het onderzoek toont o.a. aan dat door de verbeteringen van beeldvormende technieken (MRI i.p.v. CT), hersenuitzaaiingen vaker worden gediagnosticeerd, veelal wanneer de patiënt hiervan (nog) geen klachten heeft. Hersenuitzaaiingen bleken veel minder vaak op chemotherapie te reageren dan de longtumor en uitzaaiingen elders in het lichaam.

In het proefschrift wordt voorts de optimale behandelstrategie voor KCLK- patiënten met hersenuitzaaiingen bediscussieerd.

Trefwoorden:

longkanker, zenuwstelsel, hersenuitzaaiingen

“Radiopaque Bioactive Microspheres as Injectable Biomaterials”

“The development of exhaled breath condensate; a noninvasive method of measuring airway inflammation"

Dit proefschrift beschrijft de ontwikkeling van een nieuwe methode om de diagnostiek van luchtwegontsteking te vereenvoudigen, en de behandeling ervan te verbeteren.

Op een volstrekt pijnloze en onschadelijke manier wordt de uitgeademde lucht van een peuter of kind opgevangen en afgekoeld tot druppeltjes kondensaat van uitgeademde lucht (Engels: ‘exhaled breath condensate’). Vervolgens wordt dit vloeibare kondensaat geanalyseerd op uitgeademde ontstekingsstoffen die iets vertellen over het type en de ernst van een ontsteking in de luchtwegen.

Deze methode maakt het mogelijk om bijvoorbeeld de luchtwegontsteking bij astma eenvoudig te meten en hierdoor doelgerichter te behandelen.

Trefwoorden:

Kinderlongziekten, Luchtwegontsteking

“The Institutional Politics of the European Union; An analysis of administrative governance and constitutional reform in the EU”

Het proefschrift van Thomas Christiansen verdiept zich in enkele belangrijke instituten van de Europese Unie, waarbij vooral wordt gekeken naar de manier waarop hun ontwikkeling wordt beïnvloed door de spanningen en tegenstrijdigheden die inherent zijn aan de Europese beleidsvorming en –uitvoering. Op basis van een theorie die het samenspel tussen de politieke actoren en structuurkenmerken van een organisatie benadrukt, stelt de promovendus de institutionele politiek voor als een proces dat langs verschillende dimensies verloopt.

Deze theorie paste hij zowel toe op individuele instituten, zoals de Europese Commissie en het Secretariaat-Generaal van de Raad van de Europese Unie (de ‘Raad van Ministers’), als op meer algemene ontwikkelingen in de Europese politiek zoals de hervorming van het Europees Verdrag en de constitutionele politiek.

Trefwoorden:

Europese Unie, institutionele politiek

“Health technology assessment of organizational innovation in health care: the case of shared care in hearing aid provision”

De vergrijzing leidt tot een toenemend aantal slechthorenden. Mede daarom wordt voor oudere slechthorenden ketenzorg ontwikkeld waarin audiciens taken van KNO-artsen en Audiologische Centra overnemen.

Dit proefschrift evalueert of dit de zorg verbetert. Zowel bij beroepsbeoefenaren als slechthorenden bleek draagvlak voor ketenzorg. Slechthorenden gaven de voorkeur aan een eerste bezoek bij de audicien, mits deze nauwkeurig patiënten kan herkennen die doorverwezen moeten worden, en een hoortoestel-eindcontrole bij de KNO-arts. Ketenzorg bleek goedkoper dan de huidige zorg, maar minder effectief en niet doelmatiger.

Bepalende factoren die verder onderzoek verdienen zijn de nauwkeurigheid van de audicien en het eerder hulp zoeken door slechthorenden.

Trefwoorden:

health technology assessment; slechthorendheid; organisatievernieuwing

“Explaining Success and Failure in Development.”

Trefwoorden:

tumoronderzoek, vasculaire mimicry

“Tumor cell plasticity: vascularisation beyond angiogenesis”

De groei van tumoren wordt in sterke mate bepaald door de toevoer van zuurstof en voedingstoffen. Tumoren scheiden soms groeifactoren uit waardoor bloedvaten rond de tumor worden gestimuleerd in groei; angiogenese genoemd. Naast de aanleg van reguliere bloedvaten, werd in 1999 ontdekt dat ook agressieve tumorcellen in staat zijn om zelf bloedvatachtige structuren te vormen, een proces dat vasculaire mimicry (nabootsing) wordt genoemd. Deze vaatstructuren zijn mede verantwoordelijk voor de agressiviteit van de tumor. Er is nog weinig bekend over de rol van dit secundaire circulatie systeem in tumoren.

Dit proefschrift bestudeert de rol van vasculaire mimicry in de biologie van twee soorten agressieve tumoren: huidmelanomen en Ewing sarcoma’s.

De bevindingen maken het mogelijk om voor agressieve tumoren nieuwe therapieën te ontwikkelen.

Trefwoorden:

tumoronderzoek, vasculaire mimicry

“Functionele neurochirurgie: een kwestie van elektrisch evenwicht”

“Breastfeeding and Infant Atopic Manifestations”

“Autobiographical memory retrieval; overgeneral memory and intrusions”

Autobiografische herinneringen kunnen actief ‘gezocht’ worden, maar ook ineens zonder enige moeite in het hoofd opkomen. Deze herinneringen spelen een belangrijke rol bij onze identiteit, levensdoelen, en probleem oplossen. Het is daarom niet verwonderlijk dat een verstoord ophaalpatroon van autobiografische herinneringen is gerelateerd aan psychologische problemen.

Dit proefschrift behandelt de vraag hoe het komt dat sommige mensen enerzijds moeite hebben om bewust gedetailleerde autobiografische herinneringen op te halen, terwijl ze anderzijds steeds terugkerende zeer specifieke herinneringen hebben aan ingrijpende levensgebeurtenissen.

Het blijkt onder andere dat bij getraumatiseerde mensen het actieve zoekproces verstoord lijkt te zijn, terwijl het associatief herinneren intact is en dat het ophalen van de ene autobiografische herinnering, het vergeten van de andere kan veroorzaken.

Trefwoorden:

autobiografisch geheugen, herinneren

“On pediatric delirium in critical illness; a clinical multidisciplinary study in child neuropsychiatry at the PICU”

Het delier, van het latijn ‘de-lira’, wat betekent ‘uit de voege, ontspoord’, is een ernstige neuropsychiatrische aandoening bij kritisch zieke volwassenen en bejaarden. Het is gerelateerd aan een langere ziekenhuisopname, een slechtere prognose, en een hogere sterfte, zeker in combinatie met kunstmatige beademing. Kinderen in de thuissituatie worden erg snel delirant, vooral ten gevolge van een infectieziekte met koorts (ijlen) en dat heeft een heel goede prognose.

De promovendus onderzocht o.a. hoe vaak dit verschijnsel voorkomt op de Pediatrische Intensive Care Unit van het azM (cumulatief 5%, oplopend bij hogere leeftijd), op welke manieren de aandoening tot uiting komt (de zogenaamde presentatie), hoe hoog het sterftecijfer is (12,5%) en hoe de reactie op medicatie lijkt te zijn (goed). Veel vervolgonderzoek is echter nog nodig.

“Leber’s Hereditary Optic Neuropathy: an interaction between two genomes ?”

Leber’s hereditaire opticus neuropathie (LHON) is een zeldzame erfelijke oogaandoening die   zich karakteristiek openbaart met een (sub)acute slechtziendheid bij tot dan toe gezonde jonge volwassenen.  Niet iedereen met genetische aanleg krijgt ziekteverschijnselen en mannen zijn vaker aangedaan dan vrouwen. Van deze ziekte zijn zowel het exacte ziektemechanisme als de genetische factoren van invloed nog niet bekend. Waarschijnlijk dragen nog bijkomende omgevings- of genetische factoren bij aan het ontstaan van de ziekte.

In dit proefschrift hebben we met behulp van verschillende benaderingsmethoden naar deze additionele factor gezocht.

De conclusie is dat de ziekte inderdaad  pas tot uiting komt in de aanwezigheid van verschillende genetische kenmerken (achtergrond) en externe factoren die elk een kleine bijdrage leveren.

“GSK-3B: central regulator of skeletal muscle plasticity”

Verlies van spiermassa komt vaak voor bij chronische obstructieve longziekten (COPD). Preventie en behandeling van dit spiermassaverlies wordt in toenemende mate onderkend als een belangrijke pijler in de aanpak van deze chronische ziekte. Hiertoe is het essentieel om de mechanismen van spierafbraak en spiergroei te doorgronden. Een belangrijke rol in spiergroei is weggelegd voor het eiwit Insuline-Growth-Factor I (IGF-I), maar de wijze waarop IGF-I betrokken is bij spierregeneratie is nog onvoldoende opgehelderd.

Uit dit onderzoek blijkt dat een van de ),bsignaaleiwitten van IGF-I, Glycogeen Synthase Kinase-3beta (GSK-3 een centrale, remmende werking heeft op spiermassabehoud,  metbspierdifferentiatie en –regeneratie. Gerichte remming van GSK-3 behulp van medicatie is mogelijk een veelbelovende behandelingsstrategie om spiermassaverlies te voorkomen en spiergroei te bevorderen in COPD en andere chronische aandoeningen. Het onderzoek is gefinancierd door het Nederlands Astma Fonds (NAF).

Trefwoorden:

COPD, skeletspierzwakte, behandelingsstrategie

“Managing concerns about falls; Fear of falling and avoidance of activity in older people”

“Implications of cardiac troponin T degradation”

Troponines zijn eiwitten die betrokken zijn bij spiersamentrekking. Ze komen voor in alle spiercellen. Bij spierschade komen deze eiwitten in de circulatie terecht. Het hart is een spier met troponines die alleen daar voorkomen, de hartspecifieke troponines. Met gevoelige diagnostische testen kunnen deze in het bloed gemeten worden om een hartinfarct vast te stellen.

Uit dit onderzoek blijkt dat de troponines in de bloedsomloop uit elkaar vallen. Hierdoor is het niet met zekerheid te zeggen wat nu precies gemeten wordt. Dit heeft gevolgen voor het vergelijken van verschillende testen en kan het vaststellen van een hartinfarct aan de hand van deze test bemoeilijken.

Trefwoorden:

Hartinfarct, Troponine T

“The lipolytic Pathway in the Obese Insulin Resistant State”

Zwaarlijvigheid (obesitas) is een van de belangrijkste gezondheidsproblemen van deze eeuw. Een verhoogde opslag van vetten in het vetweefsel en de skeletspier is een belangrijk kenmerk van obesitas en type 2 diabetes mellitus (ouderdomssuikerziekte).

Dit proefschrift laat zien dat mensen met obesitas een verminderd vermogen hebben om vetten te mobiliseren vanuit het vetweefsel en de skeletspier (lipolyse). Zowel onze genen als omgevingsfactoren lijken hierbij een rol van betekenis te spelen. Meer inzicht in de onderliggende mechanismen voor de verstoorde lipolyse kan leiden tot de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen en leefstijl interventies voor het voorkomen of behandelen van obesitas en ouderdomssuikerziekte.

Trefwoorden: obesitas, vetweefsel, skeletspier

“Refractive errors: occurrence, aspecific health complaints, and functional problems”

“Dietary proteins: their effect on insulin and glucagons in relation to body weight management”

Glaucoom is een belangrijke oorzaak van blindheid en treft vooral ouderen. Een verhoogde oogdruk geeft een hoger risico op het ontwikkelen van glaucoom. Glaucoom is ongeneeslijk, maar verlaging van de oogdruk remt het ziekteproces. Het vroegtijdig opsporen en behandelen van patiënten met verhoogde oogdruk of glaucoom verkleint de kans op blindheid, maar er zijn kosten aan verbonden. Nieuwe geneesmiddelen geven een betere oogdrukverlaging maar zijn ook duurder.

Dit onderzoek geeft antwoord op de vraag wat de meest succesvolle en kosteneffectieve opsporings- en behandelingsstrategieën zijn. Aanbevolen wordt om oogdrukmeting routinematig uit te voeren bij alle nieuwe oogartspatiënten boven de veertig jaar.

Trefwoorden

glaucoom, opsporings- en behandelingsstragieën

“The Stapedius Muscle of the Rat; developmental aspects and adaptive properties of stapedius muscle fibre composition”

De musculus stapedius (SM) is het kleinste dwarsgestreepte spiertje in zoogdieren. Het bevindt zich in het middenoor, waar het onder andere binnenoorbeschadiging door lawaai voorkomt.

Om de functie van de SM nog beter te begrijpen is de spiervezeltype samenstelling van de SM van de rat geanalyseerd. Hieruit blijkt onder andere dat de SM na de geboorte eerder een volwassen spiervezeltype samenstelling heeft dan bijvoorbeeld ademhalingsspieren. Dat laatste lijkt de functionele relevantie van de SM te benadrukken. Uit een proef met blootstelling aan veel of juist weinig geluid, blijkt dat de SM een bepaalde mate van dagelijkse activiteit, uitgelokt door extern omgevingsgeluid, nodig heeft om zijn normale spiervezeltype samenstelling te behouden.

De resultaten bevestigen daarnaast de hypothese dat de SM een belangrijke rol heeft bij waarnemen van hoog frequente signalen door het dempen van laag frequent achtergrondgeluid, en ook actief is in een omgeving zonder lawaai.

“Strategic Asset Allocation & Asset Liability Management”

Een nieuw tijdperk van pensioen fonds beleggen is aangebroken. Institutionele vermogensbeheerders wereldwijd beleggen miljarden Euro’s namens vele mensen voor hun pensioen.

Dit proefschrift beschouwt belangrijke onderwerpen voor dergelijke lange termijn beleggers, zoals het bepalen van de beleggingsmix, horizon effecten in beleggingsrisico’s, de verschillen tussen pensioenfonds beleggers en “gewone” lange termijn beleggers en de toegevoegde waarde van alternatieve beleggingen zoals grondstoffen en hedge fondsen. Daarnaast geeft het proefschrift inzicht in de relaties tussen verschillende generaties in het pensioencontract. Het proefschrift sluit af met 10 lessen voor lange termijn beleggers en asset liability management (ALM, het integrale beheer van het vermogen en de verplichtingen op de balans van een instelling).

“How to describe the functional health status of children with otitis media”

Er is geen eenduidigheid over de effecten van een chronische middenoorontsteking (OME) op de ontwikkeling van kinderen. Een op het individuele kind toegesneden klinische aanpak maakt door ouders ingevulde vragenlijsten noodzakelijk om de ernst en de duur van het gehoorverlies én effecten op het dagelijks functioneren van het kind adequaat te kunnen meten. Voorbeelden zijn: lichamelijke symptomen, ontwikkelingseffecten, belasting voor kind en gezin en de gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven. Uit dit onderzoek blijkt dat kinderen die op jonge leeftijd (0-3 jaar) langdurig OME hebben gehad, in latere schoolsituaties (3-7 jaar) een verminderde aandacht hebben voor gesproken taal. De belangrijkste conclusie van het onderzoek is dat herhaalde metingen met ziekte- en leeftijdspecifieke vragenlijsten noodzakelijk zijn om de effecten van OME vast te stellen, gezien het ermee gepaard gaande milde en vaak fluctuerende gehoorverlies.

Trefwoorden

middenoorontsteking en kwaliteit van leven

“Marketing Knowledge and Competencies in Co-creation Relationships”

Steeds meer bedrijven ontwikkelen nieuwe producten in nauwe samenwerking met hun toeleveranciers, in de hoop innovatiever te kunnen zijn dan de concurrentie. De vraag is hoe de relatie in te richten om zoveel mogelijk van de samenwerkingspartner te kunnen leren.

Dit proefschrift toont aan hoe essentieel een goede match tussen de kennis van beide bedrijven is. Het ‘opposites attract’ principe moet vermeden worden omdat een te groot verschil in kennis ertoe leidt dat bedrijven elkaar niet begrijpen. Tegelijkertijd moet een dergelijke hechte kennisrelatie intensief worden gemanaged. Behalve voordelen (een op de klant afgestemd product en nieuwe kennis), zijn er namelijk ook nadelen (partners die totaal naar elkaar toegroeien en dus weinig vernieuwingskansen herkennen of van elkaar leren).

Trefwoorden:

relatie, kennisontwikkeling

“Evidence maze; het doolhof van het evaluatieonderzoek”

“Fits kids, healthy kids ?!"

Overgewicht komt steeds vaker voor, óók bij jongeren. Een van de gezondheidsproblemen waarvan de samenhang met overgewicht bekend is, is type 2 diabetes. Insuline resistentie is een voorstadium van diabetes dat ook steeds vaker bij jongeren wordt vastgesteld.

Dit proefschrift laat zien dat lichamelijke fitheid bij jongeren, via de lichaamssamenstelling (de hoeveelheid vet en vetvrije massa), indirect samenhangt met insuline resistentie. Daarnaast is vastgesteld dat een relatief eenvoudig beweging- en voedingsprogramma niet alleen de lichaamssamenstelling van de doelgroep kan verbeteren, maar ook de insulinegevoeligheid.

Aangezien jongeren minder fit blijken te zijn dan vroeger, is de conclusie dat het in de strijd tegen overgewicht en diabetes bij jongeren belangrijk is meer aandacht te besteden aan lichamelijke activiteit.

Trefwoorden

overgewicht, insuline resistentie, fitheid en jongeren

“A general practitioner’s approach to lower urinary tract symptoms”

Managerial Behavior: een kwestie van moed

Aan patiënten met de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa worden voor onderhoudsbehandeling vaak thiopurines (azathioprine, 6-mercaptopurine, 6 thioguanine) voorgeschreven.

Dit proefschrift beschrijft een onderzoek naar het nut van het meten van hun afbraakproducten. Bij de afbraak van thiopurines ontstaan 6 TGN, dat voor het therapeutisch effect maar ook voor schadelijke neveneffecten kunnen zorgen, en 6 MMPR metabolieten die voor de lever schadelijk zijn. Meting van de 6-TGN spiegels na één en vier weken behandeling geeft belangrijke informatie. Daarnaast blijkt bij 16 40% van de patiënten sprake te zijn van therapie-ontrouw. Tachtig procent van de patiënten met overgevoeligheid voor azathioprine/6 mercaptopurine verdraagt wel 6-thioguanine. Door lagere 6 thioguanine doses, met lagere 6 TGN spiegels, worden in vergelijking met eerdere studies minder bijwerkingen gevonden. De meting van afbraakproducten verhoogt dus de effectiviteit en veiligheid van thiopurines.

“Care for the elderly; an exploration of perceived needs, demands and service use”

Ter bevordering van vraaggerichte zorg zijn de behoeften van ouderen aan zorg en ondersteuning bestudeerd. Zorgbehoeften blijken voort te vloeien uit meer universele behoeften als autonomie, en worden beïnvloed door de beschikbaarheid van hulpbronnen (o.a. mantelzorg, woonsituatie). Bovendien blijken wachtlijsten voor verzorgingshuiszorg geen betrouwbare afspiegeling van de behoefte aan deze zorg; ouderen willen zo lang mogelijk zelfstandig wonen, óók als professionele hulp nodig is. Om dit te bevorderen zijn de extra welzijnsdiensten in de wijk, in Limburg en Zeeland, voor ouderen met een verzorgingshuisindicatie geëvalueerd. Het welzijnsgebruik blijkt matig. Dit roept vragen op over de aard en toegankelijkheid van deze welzijnsdiensten.

Op basis van de resultaten is een model ontwikkeld waarmee het aanbod van zorg en voorzieningen beter afgestemd kan worden op de behoeften van ouderen.  

Trefwoorden

ouderen, vraaggestuurde zorg

“Evaluation of candidate endophenotypes for Schizophrenia”

Van Winkel onderzocht mogelijke risicofactoren voor mensen met schizofrenie, namelijk cognitieve problemen, stressgevoeligheid en metabole stoornissen. Er werd aangetoond dat genetische variatie in het COMT-gen betrokken is bij stressgevoeligheid bij deze groep en dat metabole stoornissen zoals overgewicht en diabetes regelmatig voorkomen.

Binnen drie maanden na opstarten van nieuwe antipsychotica ontstond bij 4.4% diabetes. Via de gebruikelijke richtlijnen werd meer dan de helft van de diabetesgevallen in deze groep niet opgespoord. Met een alternatieve strategie kon meer dan 95% van de gevallen gedetecteerd worden. Een andere bevinding is dat bij deze groep het IQ, een globale maat voor cognitie, tien jaar na de eerste tekenen niet achteruitgegaan was.

Trefwoorden:

schizofrenie, risicofactoren

“Nurse-led telemonitoring in asthma; process,Outcomes, and cost-effectiveness”

Telemonitoring is een nieuw fenomeen op het gebied van astmazorg, waarbij patiënten thuis dagelijks hun longfunctie meten met een blaasapparaat en deze gegevens meteen verzenden met een modem. De verpleegkundige kan de longfunctie van de patiënt op afstand controleren en eventueel ingrijpen. Dit telemonitoring programma is gedurende een jaar uitgevoerd bij poliklinische astmapatiënten in het azM. De kwaliteit van leven, klachten, zorggebruik en tevredenheid zijn onderzocht.

De patiënttevredenheid was hoog en de uitvoerbaarheid goed. Echter, de programmakosten waren hoog en de patiënten bleven van andere zorg gebruik maken. Het programma was daarom niet kostenbesparend in deze patiëntengroep met milde klachten.

Trefwoorden:

astma, telemonitoring, verpleegkundige