Meer groen, meer leven: hoe FS werkt aan biodiversiteit op de campus

Facility Services (FS) van de Universiteit Maastricht werkt actief aan een groener, levendiger en duurzamer universiteitsterrein, in lijn met de ambities van de nieuwe UM Sustainability Roadmap. Via initiatieven als Bioblitz – waarbij studenten en medewerkers wilde planten en dieren op de campus kunnen spotten en registreren – wordt de biodiversiteit van de UM letterlijk in beeld gebracht. Maar achter deze zichtbare actie gaat ook een wereld van dagelijks werk schuil. Karel Pisters, terreinbeheerder bij FS, vertelt hoe hij samen met collega’s, studenten en externe experts werkt aan een groene en biodiverse omgeving.

Van grasveld tot bloementuin


Een mooi voorbeeld van biodiversiteit én sociale verbinding is te vinden bij UNS40. “Daar hebben we een groot grasveld omgevormd tot een ontmoetingsplek,” vertelt Karel. “We plantten 15 notenbomen, legden een haag en bloementuin aan. Waar het veld eerst leeg bleef, zitten nu studenten te lunchen en te ontspannen.” De combinatie van natuur en sociaal gebruik is een terugkerend thema. “De bomen zijn walnoten en beuken – goed voor mensen én dieren. Misschien rapen studenten ooit hun eigen noten. Of de eekhoorns zijn ons voor.”

 

Van betegeld plein naar bloemenweide


Bij de locatie aan de Grote Gracht 90, is een voorheen betegeld plein, vergroend met perken, bomen en bloemenweides. Het zijn voornamelijk inheemse planten die goed zijn voor insecten en bijdragen aan biodiversiteit. " Een bijzondere uitdaging was dat het plein oorspronkelijk betegeld moest blijven vanwege de tenten die tijdens de introductieweken werden geplaatst. Deze belemmering is creatief opgelost door de tentenlocatie te verplaatsen naar het parkeerterrein verderop. Nu is er van de bestrating een weide gemaakt. Meer groen, meer biodiversiteit en meer ruimte om te recreëren."

Portrait Karel Pisters

Karel Pisters is terreinbeheerder bij Facility Services van de Universiteit Maastricht. 

Samenwerking en financiering


Karel werkt nauw samen met collega Rabbe Dormans, die zich vanuit Facility Services richt op verduurzamingsprojecten. "Bij plannen op locaties zoals Grote Gracht vragen we studenten en medewerkers wat ze willen," legt Rabbe uit. "Daarna kijken Karel en ik wat technisch en ecologisch mogelijk is. Als het plan staat, vragen we het College van Bestuur om financiering."

Maar de uitvoering ligt vaak bij Karel: "Ik regel het onderhoud en de aanleg, afhankelijk van het budget en de bereidheid van faculteiten om bij te dragen. We doen het echt samen."

 

Studenteninput 


Studenten worden regelmatig betrokken, bijvoorbeeld bij het ontwerpen van tuinen. “Ze hebben veel ideeën,” zegt Karel, “maar de uitvoering is soms lastiger. Enthousiasme duurt vaak een maand, daarna wordt het onderhoud vergeten – en dan verloederen de tuinen.” Toch blijven hun inzichten waardevol: “De tuin bij UNS40 is mede dankzij input van studenten ontworpen.”

 

Van middeleeuwse muur tot bijenparadijs


Biodiversiteit is ook een kwestie van behoud. “De stadsmuur bij Tongersestraat 53 is een ecologische hotspot. We mogen sommige soorten niet eens weghalen, omdat ze beschermd zijn. In de kloostertuin groeien planten die door broeders eeuwen geleden van over de hele wereld zijn meegenomen.”

En dan zijn er de wilde bijen. Op het terrein bij Oxfordlaan 55 heeft de UM - in samenwerking met ecologisch adviseur Peter Albers (CMNE) - een van de meest succesvolle bijenlocaties van Maastricht gecreëerd. “Daar leven nu 64 verschillende bijensoorten. De bijenhotspot bestaat uit een grondhoop van drie lokale grondsoorten - mergel, stol en leem – ideaal voor nestjes, ingezaaid met lokale bloemen. Inmiddels is in opdracht van Faculty of Psychology and Neuroscience (FPN) naast de bijenhotspot ook een extra bloemenweide aangelegd.”

Portret Rabbe Dormans

Rabbe Dormans richt zich vanuit Facility Services op verduurzamingsprojecten.

De Tapijn (C)hills


Op het Tapijnterrein is een bijzonder stukje groen ontstaan: de Tapijn (C)hills. Dit voormalige gronddepot, ontstaan uit vrijgekomen aarde tijdens de graafwerkzaamheden voor de nieuwbouw bij TAP11, heeft een tweede leven gekregen als bloemenweide. In samenwerking met Mark Franck, tuinman van de Tapijntuin, is het terrein omgevormd tot een kleurrijke, natuurlijke ontmoetingsplek. De Tapijn (C)hills bieden niet alleen ruimte aan biodiversiteit, maar vormen ook een uitnodigende plek waar studenten kunnen ontspannen, studeren of samenkomen in een groene, informele omgeving.
 

Groendaken 


Karel beheert ook de groendaken van de UM. “We hebben er vier, waarvan er één actief wordt onderhouden door een extern bedrijf. De rest is meer... ‘natuurlijk groen’, laten we maar zeggen.” Bij UNS40 werd recent nog een dak volledig vernieuwd en vergroend.

The Tapijn Hills

Bioblitz: biodiversiteit in beeld


Bioblitz is een toegankelijk hulpmiddel om de biodiversiteit op de campus zichtbaar te maken. Studenten en medewerkers kunnen eenvoudig foto’s maken van planten en dieren en uploaden naar een online database. "Zo krijg je een beeld van wat er leeft op de campus," legt Rabbe uit. Bioloog Linea van Griethuijsen (FSE) leidt dit initiatief, in samenwerking met studenten van MSP. Sinds kort is zij ook de coördinator van Natuurgluren, een project dat de stadsnatuur op Tapijn zichtbaar wil maken voor bezoekers van de campus.

We juichen initiatieven toe waarbij de universiteitsterreinen worden ingezet voor onderwijs en onderzoek. Zo bezocht Rabbe samen met ecoloog Phil Klahs (FSE, MSP) diverse UM-locaties op zoek naar een geschikte plek voor veldwerk met studenten. Ook heeft Karel bij de DUB30, in opdracht van FS, een bloemenweide aangelegd. Studenten van MSP (Maastricht Science Programme) hebben hier ook al veldwerk gedaan, waarbij ze insecten hebben gedetermineerd. Een mooi voorbeeld van hoe natuur en educatie hand in hand kunnen gaan.
 

 Tot 22 juni 2025 worden studenten en medewerkers uitgenodigd om lokale soorten te observeren, te identificeren en te delen via de BioBlitz.

Bloemenweide at DUB30

De kracht van blijven doen


Karel werkt inmiddels al 12 jaar bij FS. Zijn achtergrond ligt in de bouwkunde, maar via contractmanagement rolde hij in het groenonderhoud. “Het is de afwisseling die dit werk zo leuk maakt. Ik ben veel buiten, op de verschillende terreinen. Het is mooi om te zien hoe plekken veranderen – van grasveld tot bloementuin, van parkeerplaats tot bijenparadijs.”

Lees ook

  • Startsein voor deelname UM aan unieke YUFE bachelor

    De UM kan starten als degree awarding partner in het nieuwe unieke bachelorprogramma Urban Sustainability Studies van YUFE (Young Universities for the Future of Europe), een alliantie van tien Europese universiteiten. Deze week ontving de UM een positieve uitslag van de macrodoelmatigheidstoets.

    YUFE logo
  • Professor Anouk Bollen-Vandenboorn benoemd tot Ridder in de Kroonorde

    Prof. dr. Anouk Bollen-Vandenboorn, directeur van het Institute for Transnational and Euregional cross border cooperation and Mobility (ITEM) aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Maastricht, is op 3 juli benoemd tot Ridder in de Kroonorde tijdens een plechtige ceremonie op de...

    Anouk Bollen with Belgian ambassador
  • Nederlandse Onderwijspremie voor UM-project Study Smart

    Het interfacultaire onderwijsinnovatieproject Study Smart van Universiteit Maastricht (UM) is één van de drie winnaars van de Nederlandse Onderwijspremie 2025. Dat is dinsdag bekend gemaakt tijdens het Comenius festival in Den Haag. 

    Winners Onderwijspremie 2025