“We kijken niet alleen naar wat er tijdens de werkgroepen gebeurt  en ook niet alleen naar PGO. We onderzoeken juist hoe we het onderwijs over de hele breedte verder kunnen verbeteren,” vertelt Frambach. “We besteden ook aandacht aan de diversiteit die de afgelopen twee decennia is toegenomen, waarin verschillen we van elkaar en wat kunnen we van elkaar leren.”

Gezien de nog steeds brede steun voor de theorie achter PGO onder de geïnterviewden en hun wens om het model verder te verbeteren, zal EDview vermoedelijk geen revolutie teweegbrengen. “Sommige respondenten schreven hele essays in het opmerkingenveld!” Wasenitz deelt hun enthousiasme: tijdens haar bacheloropleiding aan het University College Maastricht (UCM) nam ze al deel aan een denktank om het PGO te verbeteren.

Geen wet, maar een filosofie

Uit alle reacties wist EDview een aantal verbeterpunten te destilleren, waaronder constructive alignment. “Dat de UM voor de PGO-filosofie koos, was een ongelofelijk ingrijpende beslissing,” legt Wasenitz uit. “Want deze keuze beïnvloedt alles, van lesgeven tot leren tot toetsen.” Het is essentieel dat we PGO niet als een dogma zien, maar juist de diversiteit van het model en de vele mogelijkheden laten zien.

PGO moet studenten niet alleen kennis en vaardigheden bijbrengen, maar ook het vermogen om deze kennis en vaardigheden toe te kunnen passen. De belangrijkste principes die aan PGO ten grondslag liggen zijn dat het model constructief is, gericht op samenwerken, in een relevante context past en zelfsturend is. Hiervoor gebruikt de UM een structuur van zeven stappen (de ‘zevensprong’): ingewikkelde terminologie uit de casus verduidelijken, formuleren van onderzoeksvragen, brainstormen, de resultaten analyseren, leerdoelen formuleren, zelfstudie en nabespreking. Hoewel dit een logische aanpak is voor het oplossen van vraagstukken, vinden veel respondenten dit model te beperkt.

Eigen inbreng van docenten

“Waarom houden we ons nog steeds zo vast aan deze zeven stappen? Deze stappen zouden geen doel op zich moeten zijn, maar een middel om een bepaald doel te bereiken,” zegt Frambach. Ze wijst naar een reeks van factoren die allemaal met elkaar samenhangen: marketing en communicatie, PGO-training en ondersteuning voor studenten en docenten, onderwijskundig leiderschap en HR-beleid. “We moeten een omgeving creëren waarin ruimte is voor creativiteit, maar er moet ook  voldoende begeleiding zijn om te voorkomen dat docenten onzeker worden over wat er van hen wordt verwacht.” Daarbij valt te denken aan kennisuitwisseling en het delen van goede praktijkvoorbeelden en er moet duidelijk worden gecommuniceerd dat docenten de vrijheid hebben in hoe ze de methode willen inzetten afhankelijk van de afgesproken leerdoelen.

“Hoe kunnen studenten het beste bepaalde competenties aanleren?” Frambach denkt dat docenten, in samenwerking met hun studenten, de aangewezen personen zijn om deze vraag te beantwoorden. “De zevenstappenaanpak past natuurlijk goed bij patiëntencasussen uit de geneeskunde, maar je moet niet elk probleem volgens hetzelfde strakke stramien willen oplossen. Zo wil je in de geesteswetenschappen misschien een kritisch debat voeren over een boek, zonder daarbij klassikaal leerdoelen te hoeven formuleren voor de volgende bijeenkomst. Er zijn talloze manieren om de principes van het model toe te passen, afhankelijk van de behoefte.”