Meer menskracht in onderzoek en onderwijs

Sectorplan Versnellen op gezondheid

Lagere werkdruk, een sterkere concurrentiepositie, meer samenwerking in onderzoek en onderwijs leidend tot een krachtigere profilering van de medische en gezondheidswetenschappen. “Dat zijn de doelen van het sectorplan "Versnellen op Gezondheid”, vertelt decaan FHML Annemie Schols. “Het sectorplan heeft geresulteerd in een jaarlijkse structurele investering van 40 miljoen van het ministerie van OCW in onderzoek en onderwijs voor alle umc’s”, aldus Anne Gilsing, beleidsadviseur en coördinator sectorplan.  

Het bedrag wordt volgens een verdeelsleutel verdeeld over alle umc’s en is bestemd voor menskracht in onderzoek (70%) en onderwijs (30%). Het Maastricht UMC+ ontvangt jaarlijks 5 miljoen euro. Het is een investering die hard nodig is, vindt Annemie. “Dat het zorgstelsel onder druk staat, is geen nieuws meer. Nieuw beleid is noodzakelijk om de zorg toegankelijk en betaalbaar te houden, om de gezondheid te verbeteren en om voldoende professionals op te leiden.” Anne: “Het sectorplan is opgesteld door de decanen van de zeven umc’s. Het is voor het eerst dat de medische wetenschap in Nederland, in navolging van andere sectoren, samen tot een sectorplan komen.” 

Landelijk plan met regionale invulling

In 2021 startte een verkenning om te komen tot een doortimmerd sectorbeeld waarin kansen en knelpunten van de sector in kaart zijn gebracht. “Een behoorlijke intensieve exercitie, gefaciliteerd door de NFU, en waarbij ook het regionale perspectief is betrokken”, blikt Annemie terug. “Dit heeft uiteindelijk geresulteerd in het sectorplan waarin de umc’s het voorstel doen om structureel te investeren in drie pijlers: 1) preventie, 2) datagedreven innovatie en 3) van fundament tot toepassing.” “Elke pijler is vervolgens onderverdeeld in drie subthema’s (zie kader). Elk umc kiest binnen de pijlers voor subthema’s waarin het de komende jaren extra wil investeren”, legt Anne uit. “Op die manier wordt recht gedaan aan regionale verschillen en vraagstukken. In de Randstad spelen nu eenmaal andere uitdagingen dan in Zuid-Limburg.” Annemie vindt de titel ‘Versnellen op Gezondheid’ goed gekozen. “Dit sluit namelijk perfect aan bij de MUMC+ strategie Gezond Leven en bij het unieke karakter van onze brede faculteit met zowel geneeskunde, gezondheidswetenschappen als biomedische wetenschappen. De holistische benadering op gezondheid en ziekte zit bij ons al in de genen. Het sectorplan biedt bovendien uitgelezen kansen om slim voort te bouwen op wat we in de regio al hebben, denk aan de robuuste onderzoeksstructuur, onze onderzoeksinstituten plus de samenwerking in de Brightlands campussen.” 

Implementatie op maat

“Anne is aangesteld als coördinator en fungeert als aanspreekpunt en aanjager”, aldus Annemie. We gaan voor een implementatie op maat. Wat past het beste bij elke pijler, de bestaande structuur en de Maastrichtse tradities. We borduren voort op wat er al is; denk bijvoorbeeld aan de Kennis- en Innovatieagenda Zuidoost Nederland en de thematische Academische Werkplaatsen. Daarnaast leggen we nieuwe accenten en zetten we bijvoorbeeld in op methodologische vernieuwingen en interventies die gezondheid verbeteren en sociaaleconomische verschillen daarbinnen verkleinen. Op het gebied van onderzoek en data bouwen we met het sectorplan verder aan een sterke data-infrastructuur. Daarnaast ligt de focus op kwaliteitsborging en (her)gebruik van data om de impact ervan te vergroten. Data-gedreven innovatie in de zorg is een ander focuspunt.” 

Binden van talent

Anne: “We hebben veel talent rondlopen op de verschillende thema’s. Talent dat we tot nu toe niet altijd konden vasthouden vanwege financieringstekorten. Met de gelden uit het sectorplan kunnen we dat nu wél. Voor de pijler Preventie hebben we daartoe bijvoorbeeld een brede inventarisatie binnen de faculteit en het MUMC+ gedaan. We hebben aspirant universitair docenten gevraagd een voordracht te doen om een onderzoekslijn op te zetten op een van de Preventie thema’s uit het sectorplan. Het animo daarvoor was groot, ik denk dat we wel kunnen spreken van een hele positieve energie. Uiteindelijk hebben we 30 mensen kunnen aanstellen, of uitbreiding van contract kunnen bieden. Het was een kwestie van de puzzel leggen zodat we uiteindelijk een complementair preventie team hebben, dat enerzijds goed is ingebed in de instituten, en tegelijkertijd een MUMC+ brede community creëert waarbinnen samenwerking over disciplines, instituten en wellicht ook faculteiten wordt gestimuleerd en onderzoekers elkaar op inhoud versterken.” 

Nieuwe minoren en master

Naast geld voor onderzoek biedt het sectorplan geld voor menskracht voor onderwijs. Annemie: “Als we kijken naar onderwijs op het gebied van preventie is het uitgangspunt dat we preventieonderwijs in alle opleidingen van FHML versterken en aanbieden. Denk dan aan de minoren Interprofessionele samenwerking en Leefstijlgeneeskunde die nu worden ontwikkeld, maar ook aan extramurale coschappen die we op grotere schaal willen aanbieden aan geneeskundestudenten. Afgelopen september is de Master Health & Digital Transformation gestart. Er is een minor AI & data-gedreven zorg in ontwikkeling die beschikbaar komt voor studenten uit alle FHML-opleidingen. Professionele ontwikkeling van medewerkers van het MUMC+ op het gebied van data is ook nodig om de brug tussen data-science en zorgpraktijk te maken, dus die nemen we mee. Het streven bij alles wat we doen is de impact zo groot mogelijk te maken.” 

Van fundament naar toepassing

Het MUMC+ is van oudsher goed in het verbinden van onderzoek en kliniek, oftewel translationeel onderzoek. Annemie: “We hebben veel expertise in huis, beschikken over hoogwaardige apparatuur en laboratoria. Tegelijkertijd liggen ook hier nog veel kansen. Denk aan de oprichting van het Kennisplatform Biomedische Modelsystemen Maastricht (KBM2) ter versnelling van de klinische translatie. We versterken de inbedding en serviceverlening van onze unieke clinical research unit in het ziekenhuis voor interne en externe partners. Wie bieden talentvolle academisch medisch specialisten vrijstelling van klinische werkzaamheden voor onderzoek waarmee ze de brug slaan naar het fundamenteel onderzoek. Tenslotte ontwikkelen we met onze partners een blauwdruk voor versnelling van nieuwe technologie naar de klinische praktijk, op thema’s waarmee we onze koploperpositie kunnen uitbouwen zoals bijvoorbeeld Neurotechnologie.”

Biggest bang for the buck

“Ik verwacht dat de uitvoering van het sectorplan voor rust en ruimte zal zorgen”, aldus Annemie. “We hebben nu de gelegenheid om het fundament te versterken.” “Het mooie van de regionale invulling van het sectorplan is dat het zo veel mogelijk bottom-up gebeurt”, zegt Anne. “Het is fantastisch te zien met welke ideeën en plannen mensen rondlopen. Natuurlijk moeten we keuzes maken en tegelijkertijd samen strategisch blijven ‘schaken’ om andere financieringen binnen te halen. Zodat we met z’n allen ‘the biggest bang for the buck’ kunnen realiseren die ons helpt te versnellen naar een gezonde regio.”

Dit is het eerste deel van een serie artikelen over het sectorplan en de invulling daarvan bij het MUMC+.

sectorplan thema's

Lees ook

  • Wetenschappers van het MERLN-instituut van Universiteit Maastricht en van het Maastricht UMC+ zijn erin geslaagd om een embryostructuur van een menselijke eeneiige tweeling te kweken uit louter stamcellen, zonder een eicel of spermacel te gebruiken. Dankzij deze kweek zien wetenschappers nu voor het...

  • Wetenschappers van het Maastricht MultiModal Molecular Institute (M4I) ontwikkelden de afgelopen jaren hun ‘intelligente operatiemes’, oftewel iKnife. Het Europese subsidieprogramma Interreg Vlaanderen-Nederland heeft nu voor de verdere ontwikkeling van deze techniek ruim 2 miljoen euro beschikbaar...

  • Levende hersenen in een laboratorium en onderzoek naar internetvrijheid. Maar liefst twee wetenschappers van Universiteit Maastricht zijn dit jaar genomineerd voor de Klokhuis Wetenschapsprijs. Breng jij ook je stem uit?