Renaud Jolivet: via de kosmos naar het brein

Renaud Jolivet voelde zich altijd al aangetrokken tot de grote vragen van de natuur. Hij studeerde natuurkunde omdat hij aan onopgeloste raadsels in de kosmologie en sterrenkunde wilde werken. “Tijdens mijn studie ontdekte ik dat deze gebieden van de wetenschap toch niet bij me pasten. In plaats daarvan raakte ik geïnteresseerd in de raakvlakken tussen biologie en natuurkunde”, zegt hij. Op zoek naar een promotieplek rolde hij de neurobiologie in. Jolivet verlegde zijn grenzen van de enorme kosmos naar de begrensde ruimte in onze schedel, van miljarden sterren in de Melkweg naar miljarden cellen in het brein. Ondanks de verandering van onderwerp werkt Jolivet nog steeds aan één van de grootste vragen in de natuur: “Hoe functioneren onze hersenen, de plek van ons bewustzijn.”

Perfecte plaats

De hoogleraar werkte aan de Universiteit in Genève en bij het natuurkundig onderzoeksinstituut CERN toen het Maastricht Centre for Systems Biology (MaCSBio) hem vroeg een lezing te geven. Bij MaCSBio vond hij iets wat hij in zijn Zwitserse onderzoek nog miste. “MaCSBio heeft expertise in metabolic modelling (het wiskundig beschrijven van het metabolisme), zulke kennis vind je niet veel binnen de neurowetenschappen. Daar komt nog bij dat CERN, dat onderzoek doet naar elementaire deeltjes, niet de perfecte plek is voor onderzoek naar de hersenen. Mijn verhuizing naar Maastricht voelt daarom heel natuurlijk omdat zowel mijn carrière als mijn onderzoek er beter van worden.”

In Maastricht richt de jonge hoogleraar zich op drie wetenschappelijke lijnen van onderzoek op het gebied van neural engineering en computational neuroscience. “We werken aan een nieuw type neuronale herseninterface waar ooit mensen met epilepsie baat bij kunnen hebben. De tweede lijn begon ik bij CERN. We onderzoeken een nieuwe manier van het in beeld brengen van de hersenen waarbij we de natuurkundige voordelen van zowel MRI als positron emissie tomografie uitbuiten. De derde onderzoekslijn richt zich op het maken van een wiskundige beschrijving van de manier waarop hersenen informatie opslaan. We kijken daarbij naar de rol van niet-neuronale cellen. Hoewel de helft van alle cellen in de hersenen niet-neuronale cellen zijn, weten we er nog maar weinig van.”