Minder sterfgevallen bij complexe aorta-chirurgie

Complexe operaties aan de aorta zijn dankzij wetenschappelijk onderzoek uit Maastricht al minder levensbedreigend dan vroeger. Maar patiënten worden steeds ouder en zieker en de operatiestrategie moet daarop aangepast worden. “Als iemand het ziekenhuis goed verlaat, tegen alle verwachtingen in, voel ik waarom dit zo’n geweldig beroep is.”

Wat ga je precies onderzoeken?

“Normaal wordt het lichaam van een patiënt, voor een operatie aan de aorta, gekoeld van 37 naar 25 graden. Vervolgens wordt de doorbloeding gestopt en na de operatie weer op gang gebracht. Dat is enorm belastend voor het lichaam. Niet elke patiënt kan dat fysiek aan. We hebben in Maastricht een manier ontwikkeld waarmee we alle organen apart van bloed kunnen voorzien. De lichaamstemperatuur wordt ook niet of nauwelijks verlaagd en dankzij dat alles herstelt de patiënt sneller en beter. Maar nu moeten we dat verfijnen: de balans tussen hoeveel graden koelen en hoeveel bloed naar een orgaan brengen. Van het brein weten we bijvoorbeeld, dat als je de temperatuur van 37 graden naar 30 graden koelt, je een bepaalde hoeveelheid bloed moet geven. Geef je te veel, dan kun je hersenoedeem krijgen, geef je te weinig, kun je herseninfarct induceren. Die balans is nog niet helemaal uitgekristalliseerd, dat willen we onderzoeken.”

Hoe ga je dat concreet doen?

“Je kunt helaas niet om proefdieren heen. Het is ondenkbaar dat we deze belangrijke stap zouden uitproberen op mensen. Computermodellen liggen weer te ver af van de mens. Ook de eerdere ontwikkelingen van de hart-longmachine, die essentieel is bij een openhartoperatie, bijvoorbeeld, zijn tot stand gekomen dankzij proefdieronderzoek. We doen er alles aan de dieren zo min mogelijk te belasten, maar het is wel een onmisbare stap, omdat dit het verschil tussen leven en dood kan betekenen voor mensen.”

Wanneer verwacht je dat patiënten hiervan de vruchten plukken?

“Binnen de vier jaar van deze onderzoeksbeurs, verwacht ik dat we deze techniek hebben gestandaardiseerd, zodat alle hartchirurgen in Nederland en daarbuiten ze kunnen toepassen bij patiënten. Dat is revolutionair voor dit type ingreep. Het sterftecijfer door deze operatie kunnen we in alle ziekenhuizen terugbrengen van 10-20% naar 1-2%. Ik weet dat die winst haalbaar is. Deze complexe operaties bij ernstig zieke mensen leidden vroeger in 60-70% tot overlijden. Als ik zie dat iemand het ziekenhuis goed verlaat, tegen alle verwachtingen in, dan voel ik waarom dit zo’n geweldig beroep is.”