Macrofagen als sleutel tot behandelen van leverfibrose

Tijdens haar postdoc werkte Sabine aan onderzoek dat later de basis zou vormen voor haar Veni-aanvraag. Samen met haar man, die in het cardiovasculaire veld werkt, bracht ze drie intensieve jaren door in St. Louis, Missouri. “Na drie jaar wilden we graag terug. Mijn man is in het bedrijfsleven gaan werken, en ik kon door een beursaanvraag samen met Kristiaan Wouters bij CARIM aan de slag. Dat voelde meteen als thuiskomen.”

Binnen CARIM richt Sabine zich op de vervette lever, een snelgroeiend probleem dat ontstaat door overgewicht en obesitas. Het kan leiden tot ontsteking en uiteindelijk leverfibrose: de vorming van littekenweefsel in de lever. “We kijken specifiek naar macrofagen, een subset van immuuncellen. Wat doen ze tijdens het ziekteproces? Welke rol spelen ze bij ontsteking? Maar vooral: kunnen ze óók een remmende of herstellende functie hebben?”

De mogelijkheid dat deze cellen niet alleen bijdragen aan schade, maar ook aan herstel, vormt een nieuwe wending in het onderzoeksveld.

In 2025 ontving Sabine de prestigieuze Veni-beurs van NWO. Deze persoonsgebonden subsidie is bedoeld voor veelbelovende, pas gepromoveerde onderzoekers en stelt hen in staat om drie jaar lang hun eigen vernieuwende onderzoeksideeën te ontwikkelen. Met een maximale financiering van €320.000 biedt de Veni-beurs jonge wetenschappers de kans om hun onderzoek verder uit te bouwen. “Het is een heel intens traject. Het begint met een CV-selectie, dan de aanvraag, en daarna pas mag je door naar het interview. Als je dan wint, dat is heel bijzonder. Voor mij hing er persoonlijk veel vanaf. Dankzij de Veni kan ik de komende drie jaar mijn eigen onderzoekslijn echt vormgeven. 

Met de beurs wil ze onderzoeken of het mogelijk is om het ‘goede’ subtype macrofagen te stimuleren, zodat deze cellen actief kunnen bijdragen aan het remmen van leverfibrose. “Het traditionele idee was: macrofagen dragen bij aan ontsteking en fibrose. Maar misschien doen sommige precies het tegenovergestelde. Dat wil ik uitzoeken.”

Tijdens het CARIM-symposium op 26 november zal Sabine haar Veni-project presenteren en toelichten waar haar onderzoek de komende jaren naartoe gaat.

Sabine hoopt over drie jaar te weten hoe deze beschermende macrofagen werken en of het mogelijk is om ze therapeutisch in te zetten. “Bij proefdieren willen we testen of we die cellen kunnen activeren om het ziekteproces te remmen. En idealiter zetten we daarna voorzichtig stappen richting studies in mensen.”

Dat is hard nodig, want leververvetting neemt wereldwijd toe. “Momenteel heeft 1 op de 4 mensen een vervette lever. De complicaties blijven groeien en er is bijna geen medicatie. Preventie helpt, maar is lastig. Zelfs het enige recente medicijn werkt maar bij 20–30 procent van de patiënten. We hebben dus echt nieuwe therapieën nodig.”

Naast haar werk probeert Sabine vooral tijd te maken voor haar gezin. “Ik heb twee kleine kinderen en werk vier dagen. Veel hobby’s passen daar niet tussen,” lacht ze. “Maar we gaan graag naar buiten: wandelen, fietsen, kanoën, dat deden we in Amerika al veel. Het geeft me energie en houdt alles in balans.”

Tekst: Fleur Habers

Vond je dit artikel interessant? Volg ons dan op Instagram en LinkedIn voor meer.