Limburgse bodem stabiel genoeg voor Einstein Telescoop

Door meting van zwaartekrachtsgolven kunnen we een beter begrip krijgen van de aard van de zwaartekracht, en daarmee meer informatie over het ontstaan van het heelal. Volgens Einstein ontstaan door botsingen van hemellichamen vervormingen van de ruimtetijd. Zware, energierijke objecten verplaatsen zich dan met een hogere snelheid door de ruimte en de ruimtetijd gaat ‘rimpelen’. De zwaartekrachtsgolf die hierdoor ontstaat raast vervolgens met de lichtsnelheid door het heelal en verliest heel langzaam haar energie.

Om deze golven te meten is er een kolossale laserdetector nodig. Het bouwwerk, genaamd Einstein Telescoop, zal bestaan uit drie tunnels van elk tien kilometer lang, aangelegd een paar honderd meter onder de grond. Die grond moet uiterst stabiel zijn. Twee locaties zijn nog in de race voor plaatsing van de detector: Limburg en Sardinië. Uit bodemonderzoek is nu gebleken dat de beoogde locatie in Zuid-Limburg geschikt is voor de gevoelige telescoop. De rotsachtige grond in het relatief dunbevolkte gebied is stil en hard, en daarmee lijkt een goede demping van de trillingen gegarandeerd.

Impuls aan economie en wetenschap

Zowel de provincie als de Universiteit Maastricht zijn blij met de resultaten van het onderzoek. De komst van de Einstein Telescoop zou een grote impuls geven aan de economie van de regio, en ook de wetenschap kijkt ernaar uit. Sinds 2014 is het Nationaal instituut voor subatomaire fysica Nikhef bezig met zwaartekrachtsgolven, die een jaar later voor het eerst werden waargenomen.

De UM is toegetreden tot het instituut en haalde begin dit jaar Prof. dr. Stefan Hild in huis om te werken aan de bouw van de ‘ET Pathfinder’, een prototype van de Einstein Telescope. De bouw van dit ‘testcentrum’ kan de kans op uitverkiezing van Limburg vergroten. Een beslissing wordt pas over enkele jaren verwacht. In het gunstigste geval wordt in 2025 begonnen met de aanleg van de Einstein Telescoop.