Kwantiteit én kwaliteit

Leefstijl en kwaliteit van leven bij overlevenden van dikke darmkanker.
21 november 2022

Overlevenden van dikke darmkanker hebben vaak jaren na de behandeling nog klachten naar aanleiding van de kanker of de behandeling zoals vermoeidheid en last van tintelingen aan vingers en voeten. Dit heeft veel impact op de ervaren kwaliteit van leven. Waar huidige adviezen omtrent leefstijl voornamelijk gericht zijn op preventie van (dikke darm) kanker, onderzocht Marlou-Floor Kenkhuis in haar promotieonderzoek het verband tussen leefstijl met kwaliteit van leven en vermoeidheid bij overlevenden van dikke darmkanker. Het doel was gerichte leefstijladviezen te geven om patiënten zo een betere kwaliteit van leven te laten ervaren.  Dit was één van de eerste studies op dit gebied wereldwijd die in deze groep naar alle facetten van leefstijl heeft gekeken in relatie tot kwaliteit van leven, Marlou-Floor zal haar onderzoek verdedigen op 22 november 2022 aan de Universiteit Maastricht.

Leefstijladviezen en kwaliteit van leven na behandeling

Eén van de eerste dingen die patiënten vragen wanneer zij de diagnose dikke darmkanker krijgen, is: ‘Kan ik er iets aan doen?’ Deze vraag is op verschillende manieren te interpreteren. De behandelend arts zal namelijk vooral kijken naar behandeling van de fysieke gezondheid. Dat iemand na behandeling ‘schoon’ en weer gezond is, wil echter niet zeggen dat degene van alle problemen af is. Sterker nog, het merendeel van de patiënten heeft langdurige klachten zoals vermoeidheid en last van tintelingen aan vingers en voeten. Dit verslechtert de kwaliteit van leven van deze groep mensen. Door gerichte leefstijladviezen kan de kwaliteit van leven verbeteren en kunnen symptomen verminderen. Tot nu toe was echter alleen onderzoek gedaan naar leefstijladviezen voor de preventie van kanker. Marlou-Floor onderzocht in een lopende studie, de EnCoRe studie die kijkt naar leefstijl en kwaliteit van leven in overlevenden van darmkanker, welke leefstijladviezen belangrijk kunnen zijn.

Leefstijl is een pakketje

Binnen leefstijl bestaan verschillende facetten waaronder beweeg- en zitgedrag en voeding. Waar in vorig onderzoek gekeken is naar deze individuele aanbevelingen, zijn ze in dit onderzoek allemaal meegenomen in de vorm van een leefstijlscore. Leefstijl is namelijk een pakketje, waarin alle facetten belangrijk zijn en invloed kunnen hebben op elkaar. De een kan de ander versterken. Uit het onderzoek resulteerde dat met name interventies die gericht zijn op het verhogen van lichamelijke activiteit en het verminderen van zittend gedrag waarschijnlijk relevant zijn, evenals het verbeteren van voedingsgewoonten zoals meer consumptie van groente en fruit en verminderde consumptie van suikerhoudende dranken en bewerkte voedingsmiddelen. De bevindingen suggereren ook dat in de onmiddellijke periode na de behandeling van kanker rekening moet worden gehouden met een herstelfase. Het kan bijvoorbeeld belangrijk zijn om te beseffen dat weer op het oude gewicht komen na de behandeling niet schadelijk hoeft te zijn, maar juist gunstig kan zijn voor het verbeteren van de kwaliteit van leven.

Waarom is dit onderzoek belangrijk?

De maatschappelijke relevantie van dit onderzoek ligt volgens Marlou-Floor vooral in de paradigmashift die plaatsvindt; waar voorheen voornamelijk gekeken werd naar verlenging van het leven, een jaar extra door behandeling, wordt nu de kwaliteit van leven steeds belangrijker. “De vraag van patiënten is niet alleen meer hoe lang ze nog leven, maar ook hoe ze nog zullen leven”. Met dit onderzoek wil Marlou-Floor bewustwording creëren rondom dit thema en het spectrum van leefstijladviezen uitbreiden van preventie naar ook nabehandeling die patiënt specifiek is. Dat er nog iets aan de leefstijl te veranderen valt na behandeling van dikke darmkanker patiënten staat dus vast, maar hoe precies, dat moet de toekomst uitwijzen.  

Lees ook