Universiteitsfonds Limburg

De Oscars van de synthetische biologie

Zo'n vierduizend mensen in het publiek, allemaal starend naar een groot scherm waarop de genomineerden worden gepresenteerd, gevolgd door een spannend ‘en de prijs gaat naar...’ De jaarlijkse iGEM wedstrijd in Parijs voelt als de 'Oscars van de Synthetische Biologie'. Afgelopen november ging het UM-studententeam SublimeStone met goud naar huis en schopte het tot de Top10 van beste undergraduate projecten. Een prestigieus moment. Voor het vijfde achtereenvolgende jaar heeft het Universiteitsfonds Limburg bijgedragen aan het iGem-project, in lijn met hun missie om UM-studenten te helpen academische en maatschappelijke impact te maken door hun baanbrekende ideeën te ondersteunen.

Al 20 jaar lang sturen teams van over de hele wereld (in 2023 zo’n 400) hun unieke projectideeën in voor de jaarlijkse iGem-competitie: een wereldberoemde wedstrijd voor studenten op het gebied van synthetische biologie. Voor het vijfde jaar op rij doen ook studenten van de UM mee, onder aanvoering van Erik Steen Redeker, assistent professor Synthetic Biology. Sinds 2019 begeleidt hij de UM iGEM-teams. Maasticht Science Programme (MSP) student Mara Taracena Wulff legt op een begrijpelijke manier het UM-project 2023 uit; een hele uitdaging voor een toekomstige wetenschapper die zich in het lab met lastige materie bezighoudt, wat zich vaak moeilijk vertaalt naar de praktijk. 

Eco-vriendelijk gesprek

“Maar dat is juist de grote misvatting rondom synthetische biologie”, weerlegt Mara de aanname. “Het is heel breed toepasbaar. Als toekomstige wetenschappers zijn we altijd op zoek naar een probleem om op te lossen. Dat vinden we vaak in alledaagse dingen. Zo gaat project SublimeStone over het repareren van scheurtjes in poreuze kalksteen met bacteriën die ontwikkeld zijn om calciumcarbonaat te maken, in combinatie met de DNA-origami techniek. Met als doel bouwwerken op milieuvriendelijke en duurzame wijze te conserveren, in plaats van met dure en vervuilende epoxy (kunsthars) die mogelijk het uiterlijk van de steen verandert. We richten ons op de prachtige mergelgebouwen in Maastricht, zoals de geliefde Onze-Lieve-Vrouwebasiliek, die steeds verder beschadigen door verwering. Door synthetische biologie toe te passen in de praktijk, wordt het toegankelijk en tastbaar. Dat is ook één van de dingen die iGEM hoog waardeert: de impact die een project maakt op de maatschappij.”

“Dit jaar is het ons wederom gelukt om met een uniek idee in de prijzen te vallen”, vertelt Steen Redeker. “Iets waar de studenten zich maandenlang enorm hard voor hebben ingezet, zowel in het lab als daarbuiten. Niet alleen het uitvoeren van experimenten, maar ook het maken van een strakke planning, het binnenhalen van financiering, het genereren van naamsbekendheid, voorlichting geven op scholen en leren samenwerken hoort daarbij. De laatste jaren sluiten er steeds meer studenten van andere studieprogramma’s aan, naast de bacheloropleiding Maastricht Science Programme waar ik zelf lesgeef. De kruisbestuiving van verschillende disciplines – synthetische- en systeembiologie, scheikunde, programmeren – maakt dit project zo uniek. Naarmate het traject vordert zie ik de studenten zichtbaar groeien, individueel en als team. Daar ben ik als docent erg trots op.”

UMagazine

Fundraising door storytelling

Om een project als dit tot een succes te maken, zijn vaak gelden nodig als aanvulling op de financiële en materiēle bijdrage van de faculteit. Naast de subsidie van het Universiteitsfonds Limburg (CooSa: Commissie Ondersteuning Studenten Activiteiten), haalden de studenten geld op via een crowdfundingactie op het platform UM Crowd. 

“Zo kregen we de gouden tip om storytelling toe te passen: simpelweg ons onderzoeksproject pitchen aan potentiële donateurs werkte niet. We moesten meer inspelen op het human-interest aspect van het project, het belang van het behoud van cultureel erfgoed benoemen. We creëerden zichtbaarheid op social media en hebben YouTube video’s gelanceerd met laagdrempelige uitleg over het project en synthetische biologie. Dat werkte”, vertelt MSP-student Floor Vervuren. 

De teller stond uiteindelijk op ruim 6000 euro. “De financiële bijdragen van zowel het Fonds als de donateurs stelden ons in staat om het project aan te melden voor de competitie en met z’n twaalven naar Parijs te gaan voor de iGEM Grand Jamboree. Dat was een geweldige ervaring en echt de kers op de taart”, vult Systems Biology masterstudent Chris Damour aan. 

Startups

Als het aan Steen Redeker en de studenten ligt, is het project nog lang niet afgerond. “Veel van de iGem-projecten die ik de laatste jaren heb begeleid, gaan voort als langdurige onderzoeksprojecten. Sommige gaan zelfs nog een stapje verder. Zo bekijken we voor de projecten Aestuarium (2022), gericht op energie-efficiënte oplossingen voor ontzilting van zout water, en MethaGone (2021), rondom onderzoek naar innovatieve voedingsproducten voor koeien om methaanuitstoot te verminderen, wat de mogelijkheden zijn om door te gaan als start-up.” 

“Voor SublimeStone zou het als eerste vervolgstap geweldig zijn om vanuit de modellen die we gemaakt hebben en de eerste experimentele resultaten, een prototype te ontwikkelen”, droomt Chris hardop. “Om echt aan de slag te gaan met de conservatie. Zodat van de maar liefst 1677 nationale erfgoedgebouwen in Maastricht, er over een tijd in ieder geval een aantal weer zo bijstaan als vroeger en door weer en wind zullen overleven, zonder in het conservatieproces schade toe te brengen aan het milieu. En dat wij dan met trots kunnen zeggen: het begon allemaal bij het iGEM 2023 team!”


Tekst: Anouk van den Brink
Fotografie: Harry Heuts

Lees ook

  • Maak kennis met Lillianne Evertsz, wiens reis van het hbo naar het hoger onderwijs veerkracht belichaamt. Aanvankelijk uitgedaagd door hoge collegegelden, leken Lillianne's dromen van universitair onderwijs onbereikbaar, totdat ze een beurs ontving. Deze steun stelde haar in staat om haar gewenste...

  • Studenten aan de Universiteit Maastricht kunnen het hele jaar door terecht bij het Wellbeing Team voor een breed aanbod gericht op mentale en fysieke gezondheid. Dit omvat een breed scala aan activiteiten zoals de Wellbeing Wednesdays en de twee jaarlijkse Wellbeing Weeks, maar ook peer-to-peer...

  • Ylana Sour (19) wist al halverwege de middelbare school dat ze later kinderarts wil worden. “Toen ik zelf een jaar of drie à vier was, had ik een slechte ervaring met een arts. Ik hoop later als arts te laten zien dat het ook anders kan.” Ylana zit nu in het eerste jaar van de studie Geneeskunde. Ze...