Rob Markus, bijzonder hoogleraar Neuropsychologie en Fred Brouns, bijzonder hoogleraar Innovatie van gezonde voeding, werden geciteerd op donderdag 24 januari jl. in een aflevering van Rambam die als centrale vraag had: ‘Is wetenschappelijk onderzoek te koop? ’ In de context van deze aflevering zijn uitspraken van de twee wetenschappers van de UM door sommigen geïnterpreteerd als zouden Markus en Brouns omkoopbaar zijn. Op basis van een paar citaten werd een beeld gecreëerd waarin aan de integriteit van Markus en Brouns getwijfeld kon worden.

Ruw beeldmateriaal

Vlak na de bewuste uitzending van Rambam heeft de UM productiebedrijf CCCP verzocht het ruwe beeldmateriaal te mogen inzien. Een delegatie onder leiding van prof. dr. André Knottnerus (emeritus-hoogleraar huisartsgeneeskunde, voormalig voorzitter Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid en voormalig voorzitter van de Gezondheidsraad) heeft het ruwe beeldmateriaal daadwerkelijk gezien.

Op basis hiervan concludeert Knottnerus dat er geen aanleiding is om te twijfelen aan de goede bedoelingen en de integriteit van beide UM-hoogleraren. Knottnerus: “Ik vind het, gezien de loop der dingen, tragisch dat de programmamakers en de heimelijk gefilmde onderzoekers het juist eens lijken te zijn over de kern van de zaak: het belang van onafhankelijkheid in de uitvoering van onderzoek, het tegengaan van commerciële beïnvloeding van onderzoeksresultaten, en het voorkomen van selectief publiceren.” BNNVARA, de omroep die de aflevering van Rambam uitzond, komt nu tot een vergelijkbare conclusie.

Statement BNNVARA

"Na de berichtgeving rondom de heer Markus en de heer Brouns heeft de Universiteit van Maastricht contact gezocht met CCCP om de ruwe beelden te bekijken. Dit is onlangs gebeurd bij producent CCCP en hier was ook een delegatie van BNNVARA bij aanwezig. Na het horen van het oordeel van de Universiteit en de toelichting op de wetenschappelijke code en hoe de uitspraken van de heer Brouns en heer Markus daar in vallen, zijn wij tot dezelfde conclusie gekomen als de universiteit. BNNVARA en CCCP betreuren het dat er door de montage onterecht een beeld van de hoogleraren is ontstaan dat zij door de industrie manipuleerbaar zouden zijn."

De koppeling tussen bedrijfsleven en wetenschap is een gevoelig thema, zeker nu de wetenschap steeds vaker te maken heeft met derde geldstromen. Zowel de wetenschap als het bedrijfsleven kunnen profijt hebben van een degelijke, objectieve en transparante samenwerking. Juist om deze belangenverstrengeling te voorkomen hanteert de UM de Nederlandse Gedragscode Wetenschappelijke Integriteit van de VSNU en de eigen UM gedragscode Integriteit (wetenschappelijke integriteit). Het College van Bestuur van de UM hecht zeer aan deze codes.