Wetenschapsagenda mei 2008

“Juridisch Humanisme en costumiere acculturatie”

“Connectivity in the Visual System”

“Hypoxia, HIF and angiogenesis in atherosclerosis”

Het scheuren van een atherosclerotische plaque (kalkafzetting in de slagaderwand) is de oorzaak van hart- en vaataandoeningen en wordt mede veroorzaakt door kleine bloedvaatjes (microvaten) in de plaque.

In dit proefschrift zijn de mechanismen bestudeerd die de groei van microvaten in de plaque veroorzaken en is de structuur van de microvaten onderzocht.

Deze studies tonen aan dat cellen in de plaque niet genoeg zuurstof krijgen, wat de groei van microvaten stimuleert. De microvaten worden niet goed gevormd en vertonen structurele gebreken. Deze gebrekkige structuur zorgt er voor dat ontstekingscellen en rode bloedcellen de plaque in lekken, wat tot plaque groei- en ruptuur kan leiden.

“A Collaborative approach to tailored whole-school health promotion”

Scholen zijn de stortvloed aan gezonde projecten zat. Om scholen te helpen kiezen uit de brij aan gezonde projecten, is samen met docenten en met gezondheidsbevorderaars de schoolSlag-werkwijze en de schoolSlag-checklist ontwikkeld, die allebei inmiddels landelijk worden toegepast.

Uit de schoolSlag-studie blijkt dat scholen op maat ondersteund kunnen worden in hun gezondheidsbeleid als instellingen - lokaal, regionaal én landelijk - planmatig met elkaar én met de school samenwerken. GGD Zuid-Limburg daagt met schoolSlag scholen uit om samen met leerlingen en ouders een gezonde school te vormen en daarbij gebruik te maken van het beste dat instellingen te bieden hebben, zonder concessies te doen aan hun onderwijskerntaak.

“Werken aan heterogeen menselijk kapitaal”

 “Microarray analysis of oxidative phosphorylation disorders”

Mitochondria zorgen voor de energieproductie van de cel. Wanneer er fouten zitten in het mitochondriële DNA of in bepaalde delen van het DNA in de celkern, dan resulteert dit vaak in problemen op het gebied van de energiehuishouding.  Hierdoor kunnen ernstige ziekten ontstaan die gekenmerkt worden door afwijkingen in alle organen die veel energie nodig hebben.

Dit proefschrift beschrijft de toepassing van nieuwe DNA-chiptechnieken bij het bestuderen van deze stoornissen. Bij een kwart van de patiënten kon met deze techniek een genetische diagnose gesteld worden. Daarnaast werd een aantal processen geïdentificeerd die een rol spelen bij deze stoornissen en mogelijk nieuwe ingangen vormen voor de ontwikkeling van therapieën.

Trefwoorden:

mitochondria, OXPHOS, microarray, mtDNA

“Bescherming tegen niet geinviteerde overnames en ongewenst aandeelhoudersactivisme; een politiek correcte en bedrijfsmatig effectieve benadering”

“Plantar pressure, diabetes and foot orthoses therapy. Studies on etiological, diagnostic and therapeutic aspects”

Voetklachten komen vaak voor, maar vragen bij mensen met suikerziekte extra aandacht. Ter optimalisering van de diabetische voetzorg zijn voor dit proefschrift zes studies uitgevoerd.

De gevonden verschillen in diagnostiek en (inlegzool)therapie tussen en binnen beroepsgroepen van voetspecialisten (podotherapeuten, orthopedisch schoentechnici en orthopedisch instrumentmakers) zijn zorgelijk. Een van de belangrijkste resultaten is dat het gebruik van speciale voetdrukmeetapparatuur het risico op voetwonden bij diabetespatiënten met polyneuropathie (een zenuwaandoening) kan beperken. De onderzoeksresultaten geven de verschillende beroepsgroepen en beroepsopleidingen veel bruikbare handvatten om de diabetische voetzorg te optimaliseren.

Het onderzoek werd financieel ondersteund door het Diabetesfonds en ZonMw. Aanvullend werd ondersteuning gegeven door Smeets Loopcomfort en Spronken Orthopedie.

Trefwoorden:

diabetische voetzorg, inlegzooltherapie, diabetes mellitus, voetdrukmeetapparatuur, polyneuropathie

“Intrathecal baclofen therapy in children with intractable spastic cerebral palsy; A Dutch national study”

De kwaliteit van leven van kinderen met onbehandelbare spasticiteit als gevolg van hersenbeschadiging kan aanzienlijk verbeteren door behandeling met intrathecale baclofen (ITB). Baclofen is een spierverslapper die aangrijpt op ruggenmergniveau.

Baclofen in tabletvorm passeert de bloedhersenbarrière slecht, waardoor eerder bijwerkingen dan effecten optreden. Baclofen kan ook meteen pompje in de buikwand via een katheter rechtstreeks in het hersenvocht bij het ruggenmerg worden gebracht (intrathecale toediening).

Uit de Nederlandse nationale  ITB studie bleek dat ITB veilig en effectief is voor kinderen met problemen als gevolg van onbehandelbare spasticiteit. De belangrijkste effecten waren vermindering van pijn en een betere verzorgbaarheid van de kinderen.

Trefwoorden:

kinderen – ernstige spasticiteit - nieuwe behandelingsmethode

“Gedragsmechanismen achter overheidsinterventies en rechtsregels”

“Inequality, Networks and Exclusion: Distributive Decision.
Making in Small-scale Societies”

Gebruikmakend van enquêtegegevens, laboratoriumexperimenten met studenten en veldexperimenten met arme boeren in Nicaragua (Centraal Amerika), onderzoekt dit proefschrift de processen die verantwoordelijk zijn voor het voortbestaan van economische ongelijkheid in microsamenlevingen.

Armeren hebben niet alleen een slechter sociaal netwerk, zij zijn ook minder in staat om te bepalen wie hen vertegenwoordigt. Als gevolg, ontvangen zij een relatief lager deel van de economische middelen die door lokale vertegenwoordigers verdeeld worden. Bij protest tegen deze situatie worden zij nog meer uitgesloten door ‘hun’ vertegenwoordigers. Om dergelijke uitsluitingprocessen tegen te gaan, dienen beleidsmakers de sociale inbedding van deze groep te verbeteren, in termen van hun sociale netwerkpositie en/of politieke vertegenwoordiging.

Trefwoorden:

sociale uitsluiting, sociale netwerken

“Preclinical studies on the immune-modulatory effects of dietary oligosaccharides”

Oligosacchariden (korte, niet-verteerbare suikermoleculen) komen van nature voor in moedermelk en hebben een positieve invloed op de bacteriën in de darm van zuigelingen.

Dit proefschrift beschrijft de gunstige effecten van voedingsinterventie met specifieke oligosacchariden op het immuunsysteem. Voorbeelden hiervan zijn: stimulatie van de vaccinatierespons, vermindering van allergische symptomen en een remmend effect op virale infectie.

Deze preklinische resultaten suggereren dat deze specifieke oligosacchariden niet alleen de darmbacteriën, maar ook het immuunsysteem van zuigelingen positief kunnen beïnvloeden. Door deze oligosacchariden toe te voegen aan zuigelingenvoeding, wordt de kans op allergieën en infecties gereduceerd en daarmee de functionaliteit van borstvoeding dichter benaderd.

Trefwoorden:

Oligosacchariden, zuigelingenvoeding, immuunsysteem

“Radiotherapy in non-small cell lung cancer”

De PET-scan (positron emissie tomografie) is een functionele beeldvormingstechniek.

In het proefschrift worden allereerst de biologische betekenis en de rol van PET in de radiotherapeutische behandeling van longkanker beschreven. Een vergelijkende studie toont aan dat met behulp van PET de omvang van de tumor en de ligging van aangedane lymfeklieren nauwkeurig kunnen worden bepaald. De promovendus valideerde een op PET gebaseerde module waarmee de tumor automatisch wordt ingetekend bij de voorbereiding van radiotherapie. Niet-kleincellige longkanker kan zodoende doelmatiger bestraald worden. De PET-CT scan kan eveneens gebruikt worden om veranderingen gedurende de radiotherapeutische behandelingen te volgen en de behandeling zonodig aan te passen. Tenslotte beschrijft het proefschrift een theoretisch model en de klinische toepassing van geïndividualiseerde radiotherapie, waarbij per patiënt de maximale dosis wordt bepaald die de gezonde organen van de patiënt kunnen verdragen.

Trefwoorden:

longkanker, radiotherapie, PET

“Diabetic Foot Disease in European Perspective”

Mensen met diabetes ervaren vaak een grote ziektelast en verlies van kwaliteit van leven bij complicaties, als met name voetulcera (voetzweren).

In deze Europese studie zijn voor het eerst op grote schaal data verzameld over de kenmerken van de patiëntengroep, hun behandeling en het beloop van hun ziekte. Het bleek dat veel patiënten langdurig elders werden behandeld voor verwijzing naar een gespecialiseerd centrum. Daarnaast bleek dat kwetsbare ouderen met ernstige bijkomende aandoeningen zoals hartfalen en nierfalen en patiënten met bloedvatvernauwing in combinatie met infectie een verhoogde kans hebben op het niet genezen van hun wond of amputatie. Dit in contrast met een groot deel van de gepubliceerde studies over dit onderwerp.

Trefwoorden:

diabetes, voetulcera

“Serotonergic Vulnerability; experimental studies in the rats applying the method of acute tryptophan depletion”