Musici van Morgen
In een onderwijsruimte op het Conservatorium Maastricht zwijgt de vleugel. De groep studenten rond de tafel discussieert over hun onderzoeksvraag. Want naast de vele uren die ze studeren op hun instrument of werken aan hun stem, doen ze onderzoek. Waar ze met hun hoofdvakdocent schaven aan hun techniek en spreken over de interpretatie van partituren, stellen ze in hun onderzoek andere vragen over hun vak. Hoe kan ik als klassiek gitarist gebruikmaken van de interactieve streamingsite Twitch als ik de jongeren van mijn eigen generatie wil bereiken met gitaarmuziek uit de barok? En waarom is de prachtige pianomuziek die componisten na 1923 schreven in mijn geboorteland Turkije zo weinig bekend onder liefhebbers van klassieke muziek en hoe kan ik daar als pianiste verandering in brengen?
Het MCICM heeft behalve philharmonie zuidnederland en de Universiteit Maastricht ook het kunstonderwijs van Zuyd Hogeschool als partner. Want in het hoger muziekonderwijs is leren door onderzoek doen steeds belangrijker om studenten beter voor te bereiden op hun toekomstige praktijk. Vanuit het Zuyd kunstlectoraat Autonomie en Openbaarheid in de Kunsten, dat zich onder leiding van Ruth Benschop richt op artistiek onderzoek en engagement in de kunsten, werkte Imogen Eve in de afgelopen jaren met conservatoriumstudenten aan de innovatie van hun praktijk. Ze schreef er een mooi boek over: the same but differently [hetzelfde maar anders].
Innovatie, schrijft Eve, betekent niet alleen dat je iets nieuws maakt, het houdt ook in dat je de dingen anders denkt en doet. ‘Het veronderstelt dat we heroverwegen waarom we dingen doen zoals we ze doen. Dat we nadenken over wat onze waarden zijn en hoe onze praktijk overeenkomt met die waarden.’ In haar boek onderzoekt ze de herkomst van kern- waarden in de klassieke muziek, zoals trouw aan de partituur en luisteren in aandachtige stilte. Maar ze geeft ook concrete oefeningen – ‘etudes’ – om nieuwe waarden en vaardigheden te verkennen, zoals het je vooraf inbeelden van de ruimte waarin een stuk gaat klinken – een industriële ruimte, een schemerige kerk, een oud landhuis – en hoe die ruimte de ervaring van de muziek verandert.
Er is zoveel moois en expressiefs aan de kunstvorm klassieke muziek, concludeert Eve. Juist om die rijke geschiedenis voort te zetten onderzoeken muziekstudenten, als de musici van morgen, hoe ze nieuwe concertrituelen en uitvoeringsvormen zouden kunnen ontwikkelen. Dus blijft de vleugel voor even dicht en gaat het over Twitch in plaats van het Concertgebouw en over Ulvi Cemal Erkin in plaats van Claude Debussy.
Peter Peters, directeur MCICM