Eetbuien de baas
Eetbuien komen vaak voor en hebben ernstige negatieve gevolgen. Om de behandeling van eetbuien te verbeteren, onderzochten we in eerder onderzoek aan de Universiteit Maastricht op basis van metingen in het dagelijks leven welke factoren een eetbui voorspellen. De resultaten die uit dit onderzoek naar voren kwamen, werden gebruikt om een gepersonaliseerde app te ontwikkelen die eetbuien kan voorspellen en die ondersteuning kan bieden op momenten waarop mensen het risico lopen de controle over hun eetgedrag te verliezen. Dit is belangrijk omdat veel mensen het moeilijk vinden om op het moment zelf, als het niet goed gaat, te bedenken wat hen zou kunnen helpen en dat dan ook toe te passen. Zelfs wanneer ze eigenlijk goed weten wat ze zouden moeten doen. Het Eetbuien de Baas-programma heeft als uitgangspunt om mensen voor te bereiden op zulke moeilijke momenten, hun eetbuien te voorspellen en hen op cruciale momenten te herinneren aan de strategieën die ze kunnen inzetten om hun eetbuien te verminderen of tegen te gaan. Momenteel testen we de effectiviteit van dit programma.
Lopend onderzoek
Voor ons onderzoek zijn we nog op zoek naar deelnemers. Meer specifiek zoeken we volwassenen (m/v/x; 18-65 jaar; met/zonder eetstoornis; BMI>18.5) die met enige regelmaat (minstens 1 keer per week) eetbuien hebben. Er is sprake van een eetbui wanneer je in een korte tijd een grotere hoeveelheid voedsel eet dan je op basis van de omstandigheden zou verwachten en daarbij het gevoel hebt de controle en zelfbeheersing over het eten kwijt te zijn.
Wat vragen we aan deelnemers?
Het onderzoek duurt in totaal 8 weken, en om mee te doen hoef je niet naar de universiteit te komen. De onderzoeksperiode begint met een registratieweek (week 1). In deze week beantwoord je elke ochtend en avond, voor en na elk eetmoment en op 6 willekeurige momenten per dag een aantal korte vragen via een app op je telefoon. Deze vragen gaan over je eetgedrag, gedachten, emoties en de context waarin deze plaatsvinden. Daarnaast zul je een door ons verstrekte smartwatch dragen die voortdurend informatie verzamelt over o.a. je activiteitenniveau, hartslag en slaappatroon. In deze registratieweek gaat het echt om bijhouden wat er gebeurt. Je hoeft (nog) niets te veranderen.
Vervolgens start de interventiefase (week 2-7). Hierin zul je zelfstandig een online zelfhulpmodule doorlopen gericht op het verminderen van eetbuien. De module bestaat uit 5 sessies die worden aangeboden in week 2. In deze sessies krijg je informatie over wat eetbuien zijn, hoe ze ontstaan en waarom het zo lastig is om ze onder controle te krijgen. Met behulp van oefeningen breng je je eigen eetbuien in kaart en krijg je meer inzicht in de factoren die daarmee samenhangen. Ook bereid je je uitvoerig voor op moeilijke momenten. Je maakt actieplannen en leert vaardigheden om deze uit te voeren. Ook houd je je eetgedrag bij en vul je ’s ochtends en ’s avonds een korte vragenlijst in.
Wanneer je de online module hebt afgerond ga je de opgedane kennis 5 weken lang toepassen in de praktijk (week 3-7). De helft van de deelnemers wordt tijdens deze periode ondersteund door de Eetbuien de Baas-app (interventiegroep). De andere helft doet dit zelfstandig (controlegroep). Je hoort aan het begin van de onderzoeksperiode in welke groep jij bent ingedeeld. Toewijzing gebeurt op basis van toeval (randomisatie). Het is goed om te weten dat de controlegroep na afloop van de onderzoeksperiode ook toegang krijgt tot de app. Iedereen krijgt dus de kans om de app te gebruiken. De controlegroep moet alleen iets langer wachten.
De smartphone-app voorspelt op basis van informatie die je invoert voordat je iets gaat eten het risico op een eetbui. Wanneer daaruit blijkt dat je je in een risicosituatie bevindt, ontvang je een zogenaamde binge alert. Wanneer je wordt gewaarschuwd door de app, of op elk willekeurig ander (moeilijk) moment, heb je toegang tot de informatie uit de online module, je eigen actieplannen en persoonlijke aantekeningen via een gepersonaliseerd dashboard in de app.
De onderzoeksperiode wordt afgesloten met een eindvragenlijst en een tweede registratieweek (week 8). Deze is precies hetzelfde als in week 1. Deelnemers in de controlegroep krijgen daarna 5 weken toegang tot de app. Het is niet verplicht om de app dan ook te gebruiken. Aan deelnemers in de interventiegroep vragen we 1 en 3 maanden na afloop van de onderzoeksperiode om nogmaals een vragenlijst in te vullen zodat we de langere termijneffecten kunnen bekijken (follow-up).
Als dank voor je deelname mag je de door ons verstrekte Garmin smartwatch na afronding van het onderzoek houden. Als je student bent aan de Faculteit der Psychologie en Neurowetenschappen (UM) kun je ook kiezen voor proefpersoonpunten. Met dit onderzoek kun je in totaal 5 SONA-punten verdienen. Als je in de interventiegroep wordt ingedeeld, en ook beide follow-up metingen afrondt, krijg je bovendien nog 1 punt extra.
Onder aan de pagina, onder het kopje ‘Downloads’, vind je de volledige informatiebrief van het onderzoek.
(Hoe) kan ik meedoen?
Om te bepalen of je kunt meedoen aan het onderzoek, dien je allereerst een korte online screeningsvragenlijst in te vullen. Wanneer je voldoet aan de eerste screeningscriteria, zul je worden uitgenodigd voor een telefonisch interview waarin verdere geschiktheid voor het onderzoek wordt bepaald. Wanneer je tot de doelgroep van dit onderzoek behoort, teken je een toestemmingsverklaring en vul je een startvragenlijst in. Daarna begint de onderzoeksperiode.
Helaas kan niet iedereen deelnemen. Je kunt NIET meedoen wanneer je:
- Body Mass Index (BMI) lager is dan 18.5
- Zwanger bent
- Uitsluitend eetbuien hebt nadat je drugs hebt gebruikt
- Op dit moment al behandeling ontvangt voor een eetprobleem
- Hebt meegedaan aan ons vorige onderzoek (2-weken registratie + smartwatch)
Ook sommige psychische en lichamelijke problemen sluiten deelname uit. Hiervoor verwijzen we naar de screeningsvragenlijst.