Personen met een Implanteerbare Cardioverter Defibrilator (ICD) moeten zich bij het CBR melden om aan te tonen dat zij geschikt zijn om deel te nemen aan het verkeer. Hiervoor is een aantekening nodig van een cardioloog. Is de cardioloog in het buitenland gevestigd, dan wordt deze aantekening niet geaccepteerd. Aangevoerde argumentatie? Er kan niet worden gecontroleerd of de buitenlandse arts aan Nederlandse eisen voldoet.

Een dergelijke motivering kan in het licht van het geldende Europese recht niet geaccepteerd worden. Uit het baanbrekende Kohll arrest[1] volgt dat gezondheidszorg in de EU ook onder het vrij verkeer van diensten valt. Daarmee zijn beperkingen op dat vrij verkeer in principe niet toegestaan, maar kunnen zij gerechtvaardigd zijn. Het moge duidelijk zijn dat in het onderhavige geval sprake is van een belemmering op het vrije dienstenverkeer. Een EU-burger kan niet naar zijn vaste cardioloog in het buurland voor de medische keuring, maar moet in plaats daarvan gebruik maken van de diensten van een in Nederland gevestigd en BIG-geregistreerd cardioloog.

Is deze belemmering gerechtvaardigd? In het licht van de zaak Kohll dient deze vraag negatief beantwoord te worden. De zaak draaide om de vraag of het toegestaan was dat socialezekerheidsorganen toestemming eisten alvorens personen zorg in het buitenland konden genieten. Luxemburg, het thuisland in de zaak, voerde aan dat diensten in het buitenland pas vergoed konden worden na toestemming van het socialezekerheidsorgaan in het thuisland. De achterliggende reden was gerelateerd aan de bescherming van de volksgezondheid: de toestemming diende ter garantie van de kwaliteit van medische diensten in het buurland.

Het Hof van Justitie van de EU maakte korte metten met deze argumentatie. De voorwaarden voor de toegang tot en de uitoefening van het beroep van arts zijn namelijk op het Europese niveau geharmoniseerd. Dergelijke voorwaarden zijn inderdaad vastgelegd in de richtlijn erkenning beroepskwalificaties.[2] Hieruit volgt volgens het Hof dat artsen in alle EU-lidstaten gelijkwaardige waarborgen bieden als nationaal gevestigde artsen. Aldus moet een kwaliteitswaarborging van medische diensten uit andere lidstaten als een ongerechtvaardigde beperking op het vrij verkeer van diensten worden beschouwd.

Het handelen van het CBR dient ook aangemerkt te worden als een kwaliteitswaarborging. In het licht van de zaak Kohll dient geconcludeerd te worden dat dit in strijd is met de geldende Europese wetgeving. De oplossing is echter simpel: accepteer de verklaring van de buitenlandse cardioloog. Als het CBR wil bevestigen dat de buitenlandse cardioloog naar Europese standaarden opgeleid is, kan deze een beroep doen op de beschikbare artsenregisters van de buurlanden.

Lees de volledige analyse in de Case Database van het ITEM Cross-border Portal, Case 1007.

[1] Zaak C-158/96 Kohll, EU:C:1998:171. 

[2] Richtlijn 2005/36/EG zoals gewijzigd door Richtlijn 2013/55/EU.