Universiteit Maastricht en Arbo Unie bundelen krachten om gezondheid op het werk te verbeteren
Een nieuw academisch samenwerkingsverband tussen de Universiteit Maastricht (UM) en Arbo Unie (AU) versterkt de inzet voor gezonde werkplekken en een gezondere levensstijl onder werknemers.
Annemie Schols, decaan van de Faculty of Health, Medicine and Life Sciences, en Willem van Rhenen, Chief Health Officer bij Arbo Unie, bekrachtigden afgelopen september een vijfjarige samenwerkingsovereenkomst tussen beide organisaties. Deze overeenkomst, genaamd ‘Academische Samenwerking op het gebied van Leefstijl en Duurzame Inzetbaarheid’, stelt arbodeskundigen van Arbo Unie in staat om in samenwerking met de afdeling Social Medicine (FHML) van de Universiteit Maastricht onderzoek te verrichten.
Deze samenwerking vloeit voort uit het streven van Arbo Unie om, in samenwerking met een universiteit, een ‘academische werkplaats’ op te richten met een focus op leefstijl.
Petra Beurskens, arbeidshygiënist bij Arbo Unie, voert het eerste promotieonderzoek uit binnen deze overeenkomst. Dit project bouwt voort op een nauwkeurige observatie van Petra over leefstijl en Body Mass Index onder ploegenwerkers.
Vanuit een observatie
Petra werkt als adviseur van Arbo Unie op Chemelot Industrial Park en merkte met welke gezondheidsproblemen ploegendienstwerkers te maken hebben. Petra: “ Ploegendienstwerkers, vooral degenen die 's nachts werken, lopen een verhoogd risico op overgewicht, chronische ziekten en lichamelijke klachten. Ik maakte me zorgen om hun gezondheid en stelde aan het Kennisinstituut Arbeid en Gezondheid van Arbo Unie voor om samen met Universiteit Maastricht, mijn alma mater, op dit onderwerp te promoveren.” Petra combineert in haar promotie theorie en praktijk, ze wordt aan de UM begeleid door prof. dr. Angelique de Rijk en dr. Inge Houkes, twee specialisten op het gebied van arbeidsgezondheid en duurzaam werken en daarnaast door twee begeleiders van Arbo Unie (Willem van Rhenen en Giny Norder, bedrijfsarts).
Inge: “Arbo Unie heeft toegang tot veel data en praktijkkennis. We kunnen onze academische expertise inzetten om Petra te ondersteunen bij het opzetten van een geschikt onderzoeksdesign en het vertalen van de evidence-based bevindingen naar de praktijk op Chemelot en andere bedrijven.”
komt een doctoraat
Petra's project heet: 'Effect- en procesevaluatie van een op maat gemaakte en individuele leefstijlinterventie om BMI onder ploegenwerkers te verlagen'. “Het bevorderen van de leefstijl van een individu gebeurt ook buiten de klinische setting, zoals op de werkplek”, zegt Petra. “We weten dat nachtarbeid hart- en vaatziekten kan veroorzaken. Een gezonde levensstijl kan die risico's helpen verminderen. Zo kan een verstoord circadiaans ritme een insulinepiek veroorzaken en het risico op diabetes verhogen. Werkgevers hebben de (morele) verplichting om ervoor te zorgen dat nachtwerkers gezond kunnen werken en weten hoe zij deze risico’s kunnen tegengaan.”
70% van de Nederlandse nachtwerkers heeft een BMI hoger dan 25, ruim boven het gemiddelde van niet-ploegwerkers, dat 55% is. Ploegwerkers, vooral arbeiders zoals Petra heeft ervaren, werken ook onder moeilijke omstandigheden. Dit maakt het nog uitdagender om hun gezondheid en inzetbaarheid te verbeteren. Een aanpak die zowel de individuele werknemer als de werkomgeving aanpakt is essentieel.
De komende jaren zal Petra zich richten op het ontwikkelen van effectieve leefstijlinterventies. Volgens Inge is effectief een sleutelwoord. “Wat werkt in een gecontroleerde omgeving kan in de praktijk verkeerd uitpakken. Petra's onderzoek is een uitstekend voorbeeld van praktijkgerichte interventies.”
En een gezonde werkplek voor iedereen
We brengen een aanzienelijk deel van ons leven door op de werkplek. Het spreekt voor zich dat de volksgezondheid veel baat kan hebben bij preventie en gezondheid op het werk. Het MUMC+ heeft deze visie al opgenomen in hun strategisch plan 'Gezond Leven'.
Dit besef begint zich ook onder geneeskundestudenten te verspreiden. Inge: “We bieden een minor leefstijlgeneeskunde aan. Dit vertaalt zich hopelijk naar holistische zorg waarbij artsen ook kijken naar de fysieke en mentale impact die werk heeft op een individu.”
De rol van een werkgever in dit verhaal is volgens Petra een belangrijke. “Naast gezondheidsdeterminanten zoals een slaapritme of voeding, zijn er tal van andere aspecten die de gezondheid van een werknemer beïnvloeden. Financiële status, werkstress, uitputting en meer spelen een belangrijke rol in iemands gezondheid en levensstijl en kunnen positief beïnvloed worden door werkgevers.”
Hulsegge, G., Van Mechelen, W., Paagman, H., Proper, K. I., & Anema, J. R. (2020). The moderating role of lifestyle, age, and years working in shifts in the relationship between shift work and being overweight. International Archives of Occupational and Environmental Health, 93(6), 697–705. https://doi.org/10.1007/s00420-020-01519-4
Tekst: Ruben Beeckman
Lees ook
-
Het 50-jarig bestaan van de opleiding Geneeskunde was voor decaan Annemie Schols de aanleiding om de fotoportretten van oud-decanen en haarzelf in de Co Greep zaal (UNS 60) een nieuwe setting en modernere uitstraling te geven.
-
Twee wetenschappers van Universiteit Maastricht (UM) krijgen een Vidi-beurs van €850.000,- voor hun onderzoeksprojecten. Dat heeft subsidieverstrekker NWO donderdag bekendgemaakt.
-
Op 15 oktober ontving professor Piet van den Brandt de MUMC+-penning, als blijk van waardering voor zijn verdiensten gedurende bijna 40 jaar.
