Recente HBO-Monitor: sterke arbeidsmarktpositie hbo'ers en stabiele perspectieven

Volgens de nieuwste cijfers van de HBO Monitor van het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) aan Maastricht University, staan hbo'ers sterk op de arbeidsmarkt. Barbara Belfi, projectleider en onderzoeker bij het ROA, vermeldt: "Met een werkloosheidscijfer van 2,8% in 2023, gelijk aan dat van het voorgaande jaar, blijven de vooruitzichten voor pas afgestudeerden positief. "Opmerkelijk is dat 69% van deze groep binnen anderhalf jaar een vaste aanstelling heeft, een significante vooruitgang ten opzichte van eerdere jaren." Deze trend is met name zichtbaar in de gezondheidszorg en onderwijs, waar respectievelijk 78% en 76% van de afgestudeerden een vaste positie bemachtigt. Tevens zien we dat afgestudeerden in deze twee richtingen het hoogste bruto uurloon ontvangen anderhalf jaar na afstuderen. Het onderzoek, waaraan bijna 25.000 afgestudeerden van het studiejaar 2021/2022 deelnamen, benadrukt hoe hbo'ers anderhalf jaar na afstuderen zich snel en effectief inzetbaar maken op de arbeidsmarkt, vooral in sectoren met een hoge vraag.

Tekortsectoren

Ondanks het feit dat bijna alle afgestudeerden in de richting gezondheidzorg vrijwel direct na afstuderen een baan vindt, vaak een vaste aanstelling heeft, en een relatief hoog bruto uurloon ontvangt, zien we dat 23% van de afgestudeerden uit deze groep geen baan heeft op minimaal hbo-niveau. Het grootste aandeel van de afgestudeerden uit de richting gezondheidszorg heeft de opleiding hbo-verpleegkunde gevolgd (47%). Binnen deze groep observeren we dat 31% niet werkt op minimaal hbo-niveau. Deze observatie kan mogelijk verklaard worden door het feit dat de beroepsdifferentiatie voor mbo- en hbo-opgeleide verpleegkundigen niet wettelijk is vastgelegd. In 2016 was toenmalig minister Schippers voornemens om de beroepsprofielen voor mbo- en hbo-opgeleide verpleegkundigen in de wet BIG II te verankeren, maar deze wet is uiteindelijk niet ingevoerd. Het faciliteren van functiedifferentiatie, waarbij verpleegkundigen verschillende taken en bevoegdheden hebben kan bijdragen aan het behoud van verpleegkundigen. Functiedifferentiatie zorgt namelijk voor meer ontwikkelmogelijkheden binnen het beroep en zorgt voor een betere aansluiting tussen het werkinhoud en de opleiding, competenties en ambities van verpleegkundigen.

HBO-Monitor onthult: zelfstandigheid en flexibiliteit top, communicatie kan beter

Hoe goed bereidt het hbo studenten voor op de complexe eisen van onze snel evoluerende arbeidsmarkt en samenleving, die veranderd door technologie zoals AI en andere wereldwijde trends? De HBO-Monitor laat zien welke vaardigheden afgestudeerden essentieel vinden in hun huidige banen. Zelfstandig werken wordt als nummer één vaardigheid gezien in alle sectoren, gevolgd door flexibiliteit en communicatie, afwisselend op de tweede en derde plaats. Hoewel afgestudeerden aangeven dat ze zich competent voelen in zelfstandig werken en flexibiliteit, signaleren ze een gebrek aan communicatievaardigheden in hun werk. Dit blijkt voor alle sectoren te gelden en maakt dus duidelijk op welke gebieden het hbo-curriculum kan worden versterkt om afgestudeerden beter voor te bereiden op hun toekomstige carrières.

Opleidingskeuze kleurt carrière pad: impact hbo-varianten op arbeidsmarkt

In de nieuwste editie van de HBO-Monitor is er speciale aandacht voor de arbeidsmarktresultaten van de diverse hbo-opleidingsvarianten: de traditionele bachelor, de vernieuwende Associate degree (Ad sinds 2011), en de uitdagende masteropleiding (sinds 2002).  Uit de analyse blijkt dat, in overeenstemming met de toename in opleidingsduur, hbo-masters aanzienlijk beter presteren dan hun bachelor- en Ad-collega's. Zo ervaren hbo-masters anderhalf jaar na hun afstuderen de minste werkloosheid (Ma: 1.9%; Ba: 2.9%; Ad: 2.6%), hebben ze het vaakst een vaste aanstelling (Ma: 80%; Ba: 68%; Ad: 72%), en genieten ze van het hoogste gemiddelde bruto maandloon (€3.807, tegenover €3.204 voor bachelors en €3.187 voor Ads). Deze bevindingen bevestigen dat zowel de masteropleidingen als de Associate degrees succesvol hun beoogde plek op de arbeidsmarkt hebben veroverd, en onderstrepen het potentieel van de verschillende hbo-opleidingsvarianten in het voorbereiden van studenten op een succesvolle carrière.

Lees ook