Met een gezonde business mentaliteit werken aan dat wat er werkelijk toe doet

Een globetrotter met een sterke wil en een rotsvast geloof in de kracht van samenwerking. Met de gave om mogelijkheden te ontdekken waar anderen hindernissen zien. Dit is Patricia Vermeulen, directeur van Amref Flying Doctors te Leiden, ten voeten uit. Opgeleid aan de Universiteit Maastricht volgens de aanpak van het probleemgestuurd onderwijs. “Zo ga ik nog steeds graag te werk.”

Eigenlijk lag Maastricht helemaal niet voor de hand. Het zou Leiden worden, culturele antropologie, of bedrijfskunde of politicologie in Groningen. Maar het werd International Business, een nieuwe opleiding, ver weg in Limburg. “Ik dacht: ‘Bedrijfskunde, daar kan je heel veel mee. Met internationale studenten en professoren, en een half jaar op stage naar het buitenland – nog veel leuker!’ Toen nam ik een kijkje in Maastricht en ik was gewoon verkocht: de universiteit, de stad, het bourgondische, de mooie oude gebouwen, de bijna mystieke sfeer.”

De docenten van Vermeulens middelbare school vroegen zich af wat ze in hemelsnaam bij bedrijfskunde ging doen, met haar alfapakket van vijf talen aangevuld met wiskunde A en enkele gammavakken. “Dat is een draad in mijn leven: dat mensen zeggen ‘Zou je dat wel doen?’ Ik neem de waarschuwingen ter harte, maar ze geven me een extra prikkel. Want als ik mijn keuze maak, heb ik er alle vertrouwen in. Ik ben nog nergens gestruikeld.”

Probleemgestuurde aanpak

In Maastricht sprak het probleemgestuurd onderwijs Vermeulen erg aan. “Ik merk dat dat nog steeds is hoe ik graag werk: in kleine groepen een casus aanpakken, doorgronden, van alle kanten bekijken en bepalen wat je ermee gaat doen. Het model is toepasbaar op allerlei situaties.” Het kweekt betrokkenheid en werkt beter dan beslissingen opleggen. Vermeulen gebruikt het tot op de hoogste bestuursniveaus.

Hulp bieden

Tijdens haar studie lonkte een lucratieve loopbaan in het bedrijfsleven, maar een marketingstage bij Unilever in Colombia bracht haar op andere gedachten. De burgeroorlog, de armoede en het geweld daar leerden haar relativeren. “Toen kwam het besef dat ik iets wilde doen dat ertoe doet.” Na haar studie kwam ze bij TNT terecht, waar ze bij verschillende bedrijfsonderdelen werkte en de HR-kant opging. Toen het postbedrijf een partnership aanging met het World Food Programme, greep Vermeulen haar kans. Eenmaal in Malawi werd ze weer met de neus op de feiten gedrukt: armoede en voedselschaarste door aanhoudende droogte hadden tot hongersnood geleid. Door de HIV/AIDS-epidemie was een heel gat in de bevolking geslagen.

Theo Tamis (text), Patricia Vermeulen (photography)
vermeulen

Vermeulen drukte op de reset knop, nam ontslag en stapte over naar het Rode Kruis, waar ze echt het verschil kon maken. Met haar businessachtergrond en managementervaring klom ze snel op binnen de internationale afdeling van het Nederlandse Rode Kruis, die toen vooral werd geleid door ‘mensen uit het veld’. Zij waren extreem goed in veldoperaties, maar velen van hen konden “geen balance sheet lezen en een team managen hadden ze nog nooit gedaan. Dus ik was een goede aanvulling.”  

Een gouden combinatie

Haar bedrijfskundige achtergrond en de internationale hulpverlening bleken “een gouden combinatie”. Ngo’s hebben baat bij de gedrevenheid van een professionele manager die de financiering op orde kan houden en de juiste partners weet te strikken. Bij Amref Flying Doctors Nederland is het budget met een derde verhoogd sinds haar aantreden als directeur eind 2015. Daarnaast ziet Vermeulen ondernemende modellen (ventures) als aanvullende manier om het hoofddoel, een betere toegang tot zorg voor kwetsbare mensen in Afrika, te bereiken. “Bovendien zijn wij hier in Nederland heel goed geworden in particuliere fondsenwerving; die expertise exporteren we nu naar andere Amref-kantoren in Europa en Noord-Amerika.” Naar partners hoeft ze tegenwoordig niet eens meer op zoek, die komen wel naar Amref toe. “We hebben een hele sterke Afrikaanse organisatie die de lijnen uitzet en dat is uniek. Voor ons hoofdkantoor in Kenia werken 1500 mensen over heel het continent. Daarvan zijn er welgeteld twee niet-Afrikaans. Kortom, we weten in Afrika de weg, kennen de lokale context, hebben een uitgebreid netwerk, uitstekende contacten bij overheden en een ijzersterke reputatie. Dat weten partners als Philips en Dunea, een groot waterbedrijf dat geld heeft gekregen om in tien jaar tijd een lokaal waterbedrijf op te bouwen. Wij helpen ze ervoor te zorgen dat mensen daar ook gaan betalen voor schoon drinkwater.”

Alumni als partners

Sinds dit jaar werkt Amref ook samen met SHE Collaborates, dat geleid wordt door een andere UM alumna, Geraldine Beaujean [zie p27-29 in deze uitgave]. Het contact werd gelegd op initiatief van Amref International University in Kenia, die een partner zocht voor didactische ondersteuning. Op haar beurt kon SHE Collaborates het Amref-team in Zuid-Soedan goed gebruiken voor een onderwijsproject. “Het is bijzonder dat we in zo’n fragiel land zitten, want we bieden geen noodhulp. Maar we hebben de financiering rond gekregen en we versterken elkaar. Bovendien zijn relaties belangrijk voor elke vorm van samenwerking. Het feit dat Geraldine een oud-UM’er is, geeft er een extra dimensie aan. Je deelt herinneringen aan je Maastrichtse studietijd en dan wordt het ineens een stuk persoonlijker.”

Lees ook