Meer aandacht voor leefstijl nodig in geestelijke gezondheidszorg
De geestelijke gezondheidszorg moet dringend meer investeren in leefstijlinterventies om de zorg te verbeteren en de levensverwachtingskloof van 15 jaar voor mensen met psychische aandoeningen te verkleinen, waarschuwt een nieuw rapport van The Lancet Psychiatry Commission. Leefstijlinterventies gericht op beweging, voeding, slaap en stoppen met roken zijn essentieel in de GGZ en geen optionele toevoegingen, aldus het rapport, dat is opgesteld door een team van 30 auteurs uit 19 landen. Het rapport bouwt voort op een eerdere Lancet-publicatie uit 2019, waarin werd vastgesteld dat mensen met psychische aandoeningen 13 tot 15 jaar eerder overlijden, vooral door vermijdbare aandoeningen als hart- en vaatziekten of diabetes.
Leefstijl
“Onze leefstijl heeft invloed op het verloop van zowel onze lichamelijke als geestelijke gezondheid,” zegt co-auteur Jeroen Deenik, onderzoeker bij het Mental Health and Neuroscience Research Institute van de Universiteit Maastricht. Mensen met psychische aandoeningen ervaren vaak obstakels bij het bewegen, gezond eten, goed slapen en stoppen met roken. Die belemmeringen verergeren hun psychische klachten en dragen bij aan lichamelijke gezondheidsproblemen.
“Als het over leefstijl gaat, ligt de focus vaak op individuele gedragsverandering. Maar juist voor mensen met psychische aandoeningen is systeemverandering nodig die gezondheid en welzijn structureel ondersteunt”, meent Deenik. “Zij worden vaker en harder geraakt door barrières die buiten hun eigen invloed liggen – zoals stigma, bijwerkingen van medicatie en beperkte toegang tot passende ondersteuning. Terwijl juist zij er het meeste baat bij hebben: leefstijl raakt niet alleen hun lichamelijke gezondheid, maar óók hun mentale welzijn en herstel.”
Geestelijke gezondheidszorg
Het rapport – Implementing lifestyle interventions in mental health care – presenteert een routekaart om wereldwijd de zorg te verbeteren. Van het inzetten van beweeg- en voedingsdeskundigen tot het veranderen van opvattingen binnen zorgteams. “Organisaties voor geestelijke gezondheidszorg zijn traditioneel sterk gericht op medicatie, crisishulp en therapie. Leefstijl kreeg daarin lange tijd nauwelijks prioriteit – niet in opleiding, niet in financiering en niet in de uitvoering”, aldus Deenik. “Maar het bewijs voor de effectiviteit van leefstijlinterventies is er nu wél.”
Mentale gezondheidsproblemen zijn een groeiende prioriteit voor de volksgezondheid, met aanzienlijke maatschappelijke impact en een grotere ziektelast dan de meeste lichamelijke ziekten. “Dit vraagt weliswaar om inzet en investering op dit moment, maar zou op de langere termijn juist de kosten en druk op de gezondheidszorg en samenleving aanzienlijk kunnen verlagen”, zegt Deenik. “Maar dan is het wel zaak dat we het belang van leefstijl in de zorg juist voor mensen met psychische aandoeningen niet vergeten.”
Lees ook
-
Beter concentreren en lekkerder in je vel dankzij een groen schoolplein
Kinderen op scholen met een groen schoolplein kunnen zich beter concentreren en vertonen socialer gedrag. Dat blijkt uit een vervolg op het langjarige project de Gezonde Basisschool van de Toekomst.
-
Ron Heeren benoemd tot fellow van de Netherlands Academy of Engineering
Professor Ron Heeren, universiteitshoogleraar in Maastricht en directeur van het Maastricht MultiModal Molecular Imaging instituut (M4i), is benoemd tot fellow van de Netherlands Academy of Engineering (NAE).
-
Nederlandse Onderwijspremie voor UM-project Study Smart
Het interfacultaire onderwijsinnovatieproject Study Smart van Universiteit Maastricht (UM) is één van de drie winnaars van de Nederlandse Onderwijspremie 2025. Dat is dinsdag bekend gemaakt tijdens het Comenius festival in Den Haag.
