Hoe maak je van gedachten beelden?

Rainer Goebel blijkt niet enkel een wetenschapper pur sang, maar ook een man die met een open blik naar de wereld kijkt en vatbaar is voor de romantische lokroep van de wetenschap die, zoals de quote uit zijn geliefde serie Star Trek het zo beklijvend stelt: boldly goes where no man has gone before. Lachend: “Ons project is een kleine moonshot. Inderdaad hersenonderzoek is in veel opzichten te vergelijken met ruimtevaart. Ik ben gevoelig voor de verbeelding van visionaire wetenschap. Daarom houd ik waarschijnlijk ook zo van sciencefiction en van technische gadgets. Wetenschap is ook emotie.”

Vanaf 2000 is Goebel aan de UM verbonden als professor in de neurocognitie, waar hij vijf jaar later ook directeur werd van het Brain Imaging Center, het centrum voor beeldvorming. Gezien zijn snel rijzende wetenschappelijke ster lag het voor de hand dat hij weldra Maastricht zou verruilen voor andere gerenommeerde internationale wetenschappelijke instituten als MIT, Stanford of Amsterdam, waar ze over een aanlokkelijke nieuwe MRT-scanner zouden beschikken. Al eerder had men gepoogd hem uit het Max Planck Instituut weg te kapen waar hij na zijn promotie werkte.

Het was echter toenmalig voorzitter van het college van bestuur Jo Ritzen die hem weerhield om de UM te verlaten. “Hij zegde me toe dat er ook hier een state of the art MRT-scanner werd aangeschaft waarmee ik naar hersengebieden kon kijken die tot dusver onzichtbaar waren. Mij werd de kans geboden om nóg dieper te gaan, te pionieren. Dat gaf mede de doorslag. Wat ook belangrijk voor me was dat ik hier min of meer from scratch iets met een team kon opbouwen. Bovendien – en dat is voor een levensgenieter als ik niet onbelangrijk – is deze omgeving in de nabijheid van Duitsland en België erg mooi en inspirerend.”

We nemen al pratend in coffee corner Bandito Espresso een kop koffie. Ineens hoort hij op de achtergrond een melodie. “Die song ken ik nog uit mijn middelbareschooltijd”, zegt hij breed lachend. “Dit is ‘Stumblin’ in’ een nummer uit de late jaren zeventig. Nu heeft het ineens een beat gekregen. Ik houd persoonlijk meer van rockmuziek, alhoewel ik ooit trompet speelde in het dorp waar ik opgroeide.” Het simpelweg aanpassen van muziek aan de moderne tijd, is dat juist geen teken van een gebrek aan fantasie? Lachend: “Fantasie raakt aan een wezenlijk onderdeel van mijn onderzoek. Je een beeld kunnen vormen is cruciaal. Ik wil weten hoe dat proces in het brein verloopt. Wat originaliteit betreft denk ik dat je als wetenschapper juist creatief moet zijn. Ik doe nooit steeds hetzelfde. Wetenschap betekent ook risico’s nemen, je moet uit je comfortzone komen. Je wordt als wetenschapper niet geciteerd als je doet wat anderen al deden. Begeisterung, daar gaat het om. Ik wil een pionier zijn.”