Hersenstimulatie bij mensen met neglect
Marij Middag (PhD Candidate) en Teresa Schuhmann (Professor of Clinical Applications of Non-invasive Brain Stimulation) van de Cognitive Neuroscience Department aan de Faculty of Psychology and Neuroscience, hebben onlangs hun paper Alpha transcranial alternating current stimulation as add-on to neglect training: a randomized trial (ook samen met Alexander Sack en Caroline van Heugten) gepubliceerd in Brain Communications by Oxford Academic. Wij spraken met Schuhmann over hun onderzoek
TACS
Transcraniële Wisselstroom Stimulatie (TACS Transcranial Alternating Current Stimulation), de techniek waar Schuhmann en haar team mee werken, maakt gebruik van elektrodes die op het hoofd worden geplaatst, tussen de elektrodes loopt stroom in een bepaald ritme.
“De cellen in je hersenen (neuronen) praten met elkaar doormiddel van elektriciteit, als de neuronen een signaal afgeven noemen we dit vuren. Dit vuren gebeurt voor verschillende taken op verschillende ritmes. Met TACS kunnen wij die ritmes versterken in de hersenen”.
Onderzoek heeft ons geleerd dat als wij onze aandacht ergens op vestigen er bepaalde ritmes te zien zijn op specifieke gebieden in de hersenen. “Wij hebben gevonden dat in gezonde mensen, wij hun aandacht een beetje kunnen verschuiven (van bijvoorbeeld links naar rechts), door andere gebieden in hun hersenen de stimuleren via TACS. Dat is nogal cool, maar we doen het vooral om de vraag te beantwoorden: hoe werkt aandacht?”.
Neglect
“Een veelvoorkomende aandoening bij mensen die een beroerte hebben gehad, is neglect. Dit betekent dat ze een ‘kant’ van de wereld negeren, voor hen bestaat die kant niet meer, vaak de linker kant. Dit heeft best ongelofelijke gevolgen. Als je hen vraagt een klok te tekenen, zullen ze alle 12 getallen van de klok in de linker kant tekenen. Als ze zich scheren, scheren ze alleen de rechterkant. Ze eten ook alleen maar de rechterhelft van hun bord”. Een lange tijd dacht men dat het een probleem met het zien was, dat mensen de linker kant niet meer zien. Echter weten wij nu dat dit niet correct is. De ogen nemen alles waar, het gebied in de hersenen verantwoordelijk voor het zien, is intact, alleen de vaardigheid om aandacht naar een kant te verzetten is er niet meer.
Buiten deze dagelijkse obstakels leidt dit negeren van de helft van de wereld natuurlijk tot grotere problemen wanneer iemand deelneemt aan het verkeer, of op kinderen moet passen.
Aandacht
Omdat een kant van de hersenen niet meer goed werkt, gaat de andere kant extra hard werken om te compenseren. “In eerdere studies hebben we TACS gebruikt om de ‘gezonde’ kant van de hersenen tot rust te laten komen, om zo de getroffen kant de kans te geven om weer mee te werken. We hebben toen al kunnen laten zien dat na één keer stimuleren je al verbetering zag. Het idee is dat als je TACS over een periode van 6 weken regulier toepast, samen met een training die je leert om je aandacht te verschuiven dat je ziet dat de hersenen zich blijvend herstellen”.
Samen met Marij Middag, de eerste auteur van de publicatie, wilden de auteurs dit klinisch te gaan testen als therapie. “Er bestaan al therapieën voor mensen met neglect, opdrachten en oefeningen die ze kunnen doen om verbetering te zien. Sommige mensen herstellen zonder therapie. Maar er zijn een aantal patiënten die chronisch neglect ervaren. Deze populatie is waar ons onderzoek zich op richt, wat te doen als alle andere middelen niet werken”.
De therapie
Deze chronische patiënten krijgen een digitale cognitieve training in combinatie met TACS. “Alleen stimulatie is niet voldoende om echte verbetering te zien. De TACS zorgt ervoor dat het systeem weer op gang komt, maar je moet dan ook daadwerkelijk trainen doormiddel van oefeningen. 6 weken lang is Middag 3 keer per week het hele land doorgereisd om TACS toe te dienen. En we zijn heel blij om te zien dat er significante verbetering is bij de patiënten. Het is bijzonder dat we iets kunnen doen voor de mensen waar voorheen geen mogelijkheid meer voor was”.
De TACS machines zijn klein, draagbaar en eenvoudig in gebruik. “Dit geeft mensen de kans om het bijvoorbeeld thuis zelf te gebruiken, ook verpleegkundigen kunnen het snel leren, dus de toepassing van de therapie is heel realistisch en we hopen dat we meer studies kunnen doen die het nut bewijzen om het zo een plek te geven als behandelmethode”.
Lees ook
-
Hoe verbeelden wij? ERC Advanced Grant voor Prof. dr. Rainer Goebel (FPN)
Prof. dr. Rainer Goebel (Faculty of Psychology and Neuroscience) heeft een ERC Advanced Grant van €2,5 miljoen binnen gehaald voor zijn onderzoeksproject Reading the Mind’s Eye: AI inspired personalised brain models of mental imagery. Goebel is een van de 255 onderzoekers (uit 1829 aanvragen in alle...
-
‘‘We moeten niet de werknemer aanpassen, maar het werk’’
Professor Fred Zijlstra is set to retire in May. How does he look back on his career? What is his take on current developments in the field of work and organisational psychology? And how can we, as a society, best organise work—now and in the future?
-
Bijdrage aan de maatschappij | Fred Zijlstra
Op 8 juni zal professor Fred Zijlstra afscheid nemen van de Faculty of Psychology and Neuroscience en zijn leerstoel Arbeidspsychologie. In zijn afscheidsrede zal hij terugkijken op het werk dat hem zo lang gefascineerd heeft. Wij ontmoetten hem in zijn kantoor om al een voorproefje te krijgen op...
