"Europa is van ons allemaal"
Joost van den Akker, alumnus European Studies, is sinds 2018 een van de bestuurders van Limburg, "de meest internationale provincie van Nederland". Hij ziet de universiteit als een 'Europese musketier', waarvan de bewuste keuze voor internationalisering en Europa een winmodel is gebleken. "Het is voor mij een voorbeeld voor heel Limburg."
Zijn werkplek is nogal onalledaags, het Gouvernement aan de Maas. Het volgens hem misschien wel mooiste provinciehuis van Nederland. Op een bijna symbolische plek. "De Maas is een verbindend element in de provincie." Over witmarmeren vloeren ("dat is niet overal hoor") gaat het naar zijn werkkamer, gelegen aan een lange galerij met staatsieportretten van Limburgse gouverneurs. "Het went niet", zegt Van den Akker hierover. "Ik voel me bevoorrecht dat ik hier namens de bevolking werk. Dat wil ik geconcentreerd en met alle inzet doen."
Dat hij in 2004 student in Maastricht werd, kwam vooral doordat internationalisering steeds belangrijker werd. "De Europese Unie werd uitgebreid, ik wilde daar meer van weten?" Het werd European Studies vanwege het internationale en Engelstalige onderwijsprogramma, dat bovendien een aantrekkelijke combinatie was van vakken als geschiedenis, recht, economie, politiek en bestuurskunde. En dat allemaal in een hoogst interessante grensregio. "Ik woonde het eerste jaar in het buitenland, in Veldwezelt. Elke dag fietste ik de grens over, onderweg vers brood uit een broodautomaat halend."
Oud-premiers
Meest memorabel van zijn studietijd vindt hij wel dat hij in 2006 het lijvige jubileumboek Maastricht. Het Verdrag, mocht schrijven. "Het stelde me in staat me te verdiepen in de stad Maastricht en Europa. Ik dook in de top die hier in 1991 plaatsvond. Wie hebben daarvoor gelobbyed en daaraan gewerkt? Wat mij altijd zal bij blijven waren de interviews met de oud-premiers en ministers als Ruud Lubbers, Wim Kok, Hans-Dietrich Genscher en Douglas Hurd."
Tijdens zijn studie werd Van den Akker fractiesecretaris voor de VVD om in 2011over te stappen naar Provinciale Staten. "Ik wilde mijn studiekennis omzetten in liberale ideeën over het slechten van grenzen en Europa. Je kreeg te maken met eurosceptici, ook binnen mijn eigen partij. Maar ik heb vanaf het begin voorgehouden, ook in discussies met toenmalig fractievoorzitter Mark Rutte, om de oplossing van vraagstukken als energie en migratie in Europa te zoeken. Europa is een politiek project."
Europese musketier
Als gedeputeerde is Van den Akker verantwoordelijk voor economie en kennisinfrastructuur. Daaronder valt bijvoorbeeld de ontwikkeling van de Brightlands campussen. "Ik zie deze als minifabrieken, pilot plans en proefopstellingen, maar het zijn ook zijn internationale communities, waarmee je gerenommeerde onderzoekers en buitenlandse studenten hierheen kunt halen. Mijn opgave is dat iedereen zich daar welkom voelt, ook MKB-bedrijven, startups en grow-ups, en andere Limburgers."
Van den Akker gelooft in de bundeling van krachten van overheid, bedrijfsleven en universiteit, die hij vergelijkt met de drie musketiers. "We moeten het met elkaar doen." Maastricht University is een 'Europese musketier'. "Is alles niet te buitenlands, hoor je veel. Maar juist onze universiteit heeft hierin gepionierd. Zij heeft bewust voor een internationaliseringsstrategie gekozen, Europa opgezocht en buitenlandse studenten binnengehaald. Ik ben ervan overtuigd dat dit een winmodel is gebleken. Het is voor mij een voorbeeld voor heel Limburg."
Burgerparticipatie
Ook de stad Maastricht levert de internationale koers veel winst op. Een gezamenlijke ambitie van stad, provincie en universiteit is het programma Working on Europe: de stad als 'levende werkplaats voor Europeanen'. Het is een ontmoetingsplaats voor debat en dialoog, alsmede een expertisecentrum voor kennis en visie over Europa en Europese integratie. In dit kader wil Van den Akker het makkelijker maken voor regionale ondernemers om met MKB-financiering bijvoorbeeld een nevenvesting over de grens te starten.
Europa is gaan leven bij burgers, vooral dankzij Brexit, valt hem op. "Het is niet meer de vraag: ben je voor of tegen? Europa is er en je moet er zo vrij mogelijk door kunnen bewegen." Burgerparticipatie heeft hij hoog in het vaandel. "Bestuurders moeten vooral mét mensen praten en niet achteraf een draagvlak zoeken voor genomen besluiten. Europa, Brightlands, de luchthaven bij Maastricht, het is van ons allemaal." In zijn proefschrift laat hij zien dat overheden niet bang hoeven te zijn voor referenda.
Wel maakt hij zich zorgen over "een onrustige onderstroom in de samenleving". "Mensen willen tegenwoordig van alles en wel direct. Op het moment dat dit gaat knellen komt er weerstand. Schone energie maar geen windmolens in de achtertuin. Snel bestellen via internet maar geen vliegtuiglawaai. Maar het een kan niet zonder het ander. Als gedeputeerde probeer ik een optimale balans te zoeken tussen zulke wensen en een gezonde leefomgeving."
Bubbel
Een carrièrepad heeft hij niet uitgestippeld. Brussel trekt hem niet, op dit moment. "Vanochtend heb ik nog drie kwartier hardgelopen langs de Maas. Ik heb een prachtbaan. De omgeving, een kleinstedelijk gebied met veel natuur en een economisch florerende regio, is geweldig. Ik wil hier niet weg."
Resten nog enkele wenken aan huidige studenten Europese Studies. Volg een stage en dat hoeft niet per se in Brussel te zijn. "Veel studenten zijn geobsedeerd door Brussel, daar gebeurt het. Maar die bubbel daar staat ver af van de rest van Europa. Je kunt ook hier veel van Europa leren bij regionale instellingen zoals grensinformatiepunten." Leer verder actief andere talen, in elk geval Duits en ook Frans. "Dat opent deuren en je legt veel makkelijker contact. En tenslotte vooral: "Doe waar je je goed bij voelt."
Lees ook
-
Als peuter al was promovendus Pieter du Plessis niet weg te slaan uit de keuken en hij dreigde op latere leeftijd zelfs masterchef te worden. Totdat deze droom door de harde realiteit uiteenspatte. Als onderzoeker gebruikte hij nationale gerechten als lens, waarmee hij naar het verleden en de identiteit van Zuid-Afrika keek. En pikant: Pieter, opgegroeid in een echte vleeseterscultuur, is sinds kort veganist.
-
Als je op een luchtige en gezellige manier kennis wilt maken met de plantaardige keuken, dan is Maastricht goes Vegan misschien iets voor jou. Dit non-profit kookevenement wordt georganiseerd door onder andere Werner Teeling van de Faculty of Psychology and Neuroscience.
-
Alumnus Alessandro Portante rent twintig marathons in twintig dagen door de twintig regio's van zijn thuisland Italië, een uitdaging die hij Project Venti noemt.