Wetenschapsagenda april 2015

“Out-of-pocket patient payments and vulnerable population groups in Serbia”

In dit proefschrift worden de financiële lasten beschreven die patiënten in Servië ondervinden als gevolg van contante betalingen. Patiënten betalen hulpverleners onderhands met geld of geschenken. Soms krijgen zij ook het verzoek goederen zoals levensmiddelen of medicijnen mee te brengen naar het ziekenhuis. Uit de resultaten van dit proefschrift blijkt dat al deze betalingen een grote financiële last vormen voor patiënten, met name kwetsbare groepen zoals chronisch zieken. Ongeveer 2,3% van de Servische bevolking besteedt meer dan 40% van het inkomen aan gezondheidszorg. Bij de zorg rondom de zwangerschap en bevalling constateren we naast deze financiële lasten ook een gebrek aan medeleven met de vrouwen die bevallen.

Trefwoorden:

betalingen, gezondheidszorg, Servië

“Health literacy in the Western Balkans: The example of Albania and Kosovo”

Kennis over de gezondheid (‘health literacy’) is een zeer belangrijke gezondheidsdeterminant. Toch wordt deze factor volledig buiten beschouwing gelaten bij het huidige gezondheidsbeleid in Albanië en Kosovo, twee Albanees sprekende overgangslanden in Zuidoost-Europa. Op basis van een reeks onderzoeken in beide landen blijkt dat kennis van  gezondheid verband houdt met zowel gezondheidsdeterminanten als gezondheidseffecten. Onderwijs is de belangrijkste beïnvloedbare risicofactor voor beperkte gezondheidskennis. Uit de verbanden die we hebben waargenomen komt ook naar voren dat de doelmatigheid van de huidige respectieve onderwijsstelsels moet worden verbeterd. Tevens moet er in beide landen een solide basis worden gelegd om het meten van gezondheidskennis op te nemen in het gezondheidsbeleid. Zo kan gestalte worden gegeven aan interventies om de gezondheidstoestand van de inwoners te verbeteren.

Trefwoorden:

Albanië, Kosovo, gezondheidskennis, sociaaldemografische factoren, sociaaleconomische factoren

“Self-direction in return-to-work: bottlenecks, facilitators and an intervention”

MKB Nederland en VNO-NCW hebben onlangs voorgesteld om de loondoorbetaling bij ziekteverzuim terug te brengen van twee naar één jaar. Het is de vraag of deze maatregel zal resulteren in een adequate werkhervatting, wanneer niet wordt geïnvesteerd in verbetering van de samenwerking tussen verzuimende werknemers en hun werkgevers. De bevindingen in dit proefschrift wijzen namelijk op een gespannen samenwerking tussen verzuimende werknemers en hun werkgevers, als gevolg van uiteenlopende doelen (werknemers: medisch herstel, werkgevers: werkhervatting) en onderling wantrouwen. Hiernaast laten de bevindingen zien dat juist het investeren in een betere samenwerking tussen verzuimende werknemers en hun werkgevers kosteneffectief is.

Trefwoorden:

werknemers, werkgevers, ziekteverzuim, werkhervatting

“Credit Ratings & the Auditor’s Going-Concern Opinion”

“Vergeet niet dat je arts bent’; Joodse artsen in Nederland 1940-1945”

'Vergeet niet dat je arts bent', zo drukte een vader zijn zoon op het hart, toen de twee als nazi-vervolgden gedwongen werden afscheid te nemen. De vader doelde op zowel de voorrechten van het arts-zijn als op de plichten die bij het beroep hoorden. Bevoorrecht waren de Joodse artsen namelijk, zoals aan hun relatief hoge overlevingskans te zien is. Daarnaast is zichtbaar dat zij hun artsenplichten veelal probeerden na te leven. Op zichzelf teruggeworpen moesten zij talrijke nieuwe ethische dilemma's oplossen; vaak trachtten zij met medische middelen -hoe onorthodox soms ook- nog iets voor anderen te betekenen, en verzet te bieden.

Trefwoorden:

medische geschiedenis, WO II, Joodse artsena

“De omwenteling die niet kwam; verkenning van het Bestuursbeleid bij het ministerie van Binnenlandse Zaken”

In dit boek passeren 24 projecten uit veertig jaar bestuursbeleid de revue. De auteur betrekt daarbij de bestuurswetenschap, die een omslag van meer klassiek hiërarchisch bestuur (government) naar meer netwerkgericht bestuur (governance) verwacht. De conclusie is echter dat, ondanks aanvechtingen, de bestuurstheorie van Binnenlandse Zaken klassiek is gebleven. Ook ontbrak tussen 1969 en 2009 een systematisch ontwikkelde visie over de verhouding tussen overheid en samenleving, noodzakelijk voor een eigentijds bestuursbeleid. De onderzoeker vergeleek Binnenlandse Zaken ook met het parlement en een vakdepartement. Ook daar bleef de doorbraak naar een andere bestuursvisie uit. Schrijver veronderstelt dat hierdoor kansen zijn gemist voor effectiever beleidsprocessen op rijksniveau.

Trefwoorden:

bestuursbeleid, Binnenlandse Zaken

“Is it remotely possible ?; remote supervision of general practice registrars”

Huisartsen in opleiding worden gewoonlijk gesuperviseerd door ervaren huisartsen die zich op dezelfde locatie bevinden. Er is behoefte aan een alternatief voor huisartsen in opleiding die alleen in het binnenland van Australië en Noord-Canada werken. Supervisors gebruiken informatie- en communicatietechnologie om op afstand toezicht te houden. Uit deze studie bleek dat de landelijke examenresultaten bij supervisie op afstand vergelijkbaar waren met de resultaten bij supervisie op locatie. Er werd nagegaan waarom en voor wie supervisie op afstand van nut kan zijn. Bij een aantal huisartsen in opleiding verliep het leerproces tot onze verbazing sneller door supervisie op afstand. Dit kwam omdat ze klinische verantwoordelijkheid droegen, konden kiezen wanneer en via welke middelen ze leerden, en zagen welke invloed hun werk had door de continuïteit van zorg aan patiënten en gemeenschappen. Continuïteit van supervisie op afstand betekende dat zij op doeltreffende wijze leerden van eerdere ervaringen en bij het leerproces persoonlijke uitdagingen en kenmerken centraal stonden om effectieve zorg te kunnen bieden. Verantwoordelijkheid, continuïteit van zorg en continuïteit van supervisie zijn essentiële factoren voor effectief en doelmatig postuniversitair onderwijs.

Trefwoorden:

medische opleiding, huisartsenpraktijk, supervisie, landelijke en afgelegen gebieden, onderwijs op afstand 

“Exercise training and physical activity in patients with mild to moderate COPD in primary care”

“Financial decision making in incomplete markets”

“Parenting across borders; Effects of transnational parenting on the lives of Angolan and Nigerian migrant parents in The Netherlands”

Deze studie gaat over Angolese en Nigeriaanse ouders die in Nederland wonen, maar waarvan de kinderen in het land van herkomst verblijven. Onderzocht is of deze scheiding effect heeft op het welzijn van de migrantenouder. Deze studie toont aan dat transnationale scheiding het welzijn van de ouders kan beslechten. Echter als goede gezinsregelingen zijn getroffen, zoals regulier contact met het kind, hoeft scheiding niet problematisch te zijn. Bovendien is de context van migratie en vestiging cruciaal. Vooral ongedocumenteerde migranten en migranten met laag sociaaleconomische status vertonen verminderd welzijn, mede ten gevolge van beperkingen van migratiebeleid die bijvoorbeeld fysiek contact belemmeren.

Trefwoorden:

migrantenouder, transnationale scheiding

“Technology-based measurement of arm-hand skill performance in daily life conditions”

Veel mensen die een beroerte gehad hebben of kinderen met cerebrale parese ervaren ernstige arm-hand problemen in het dagelijkse leven. Het onderzoek in dit proefschrift is gericht op het ontwikkelen van een instrument waarmee de uitvoering van specifieke arm-hand vaardigheden in de thuissituatie gemeten kan worden. Het instrument moet kunnen meten  a) welke activiteiten uitgevoerd worden, b)  hoeveel de armen en handen gebruikt worden, en c) wat de kwaliteit is van deze bewegingen. Zo’n meetinstrument is belangrijk om vooruitgang van patiënten te kunnen evalueren, arm-hand problemen te detecteren, behandelingen aan te passen aan de behoefte van de patiënt en om de effectiviteit van nieuwe behandelingen te beoordelen.

Trefwoorden:

revalidatie, meetinstrument, arm-hand problemen

“Abdominal Wall Hernia Repair; intraperitoneal Mesh and Adhesions”

Eén op de vijf patiënten ontwikkelt een littekenbreuk na een buikoperatie. Dergelijke breuken zijn defecten in de buikspieren waar darmen doorheen kunnen puilen. Herstel gebeurt met matjes van geweven kunststof. Als reactie op matjes in de buik vormen zich verklevingen tussen darmen en matjes. Deze verklevingen kunnen tot ernstige problemen lijden, die worden onderschat door chirurgen. Experimenteel bleek dat coatings op een matje dit probleem voor een groot deel kan voorkómen. Ook konden drie pillen voorafgaand aan de operatie verklevingen met de mat halveren. Als laatste werd een patiëntenmodel ontwikkeld voor de verdere bevestiging van onze resultaten.

Trefwoorden:

littekenbreuken, postoperatieve verklevingen

“Protective and adaptive responses by antioxidant flavonoids”

Radicalen zijn schadelijk doordat ze DNA en eiwitten kunnen beschadigen. Dit veroorzaakt veroudering en hart- en vaatziekten. Antioxidanten beschermen tegen radicalen. Teveel radicalen leidt tot adaptatie; het lichaam maakt meer antioxidanten aan. Flavonoïden, antioxidanten verkregen via voeding of supplementen, kunnen radicalen neutraliseren. Deze neutralisatie zou de adaptatie van het lichaam kunnen verminderen. Hierdoor zouden flavonoïden het schadelijk effect van radicalen vergroten. 
Dit onderzoek toont aan dat bij het neutraliseren een product uit het flavonoïde gevormd wordt dat ook adaptatie induceert. Flavonoïden beschermen dus tegen de schadelijke werking van radicalen en houden de adaptatie in stand.

Trefwoorden:

radicalen, antioxidanten, flavonoïden

“Prevention of obesity in childhood”

In dit proefschrift is onderzocht of de trend bij kinderen om obesitas te ontwikkelen start in de prenatale periode en of de toename in gewicht bij kinderen gedurende de laatste 80 jaren gerelateerd is aan een seculaire trend in lengte. Er werd geen prenatale seculair trend geconstateerd. Postnataal is de seculaire trend evident in zowel gewicht, lengte als BMI. Kinderen, die te klein of met en te laag gewicht geboren zijn (small for gestational age / SGA), lopen een verhoogd risico om obesitas te ontwikkelen. 
Verder is er op basis van data van lengte en gewicht in een gezonde Nederlandse populatie, een predictiemodel ontwikkeld, om het risico op overgewicht vast te stellen op het moment dat een kind nog een gezond gewicht heeft. Dit predictiemodel is een belangrijk instrument dat in de jeugdgezondheidszorg gebruikt kan worden om obesitas te voorkomen.

Trefwoorden:

obesitas, kinderen, lengte, gewicht, preventie 

“How humans economize; energy restriction and end energy expenditure”

“Essays on Working Hours”

“Tissue Distribution and Function of Arginase I: an experimental study”

“Failure to adapt”

In de huidige dynamische sociale en economische context worden er aanvullende eisen gesteld aan zowel werknemer als werkgever. Werkomgevingen eisen voortdurend aanpassingen. Van de werknemers bevindt zich 6.6% in een ‘job-lock’ (niet van baan veranderen vanwege het willen behouden van bijvoorbeeld de ziektekostenverzekering of pensioenvoorziening). Van deze groep bevindt zich 61.4% langdurig in een ‘job-lock’. ‘Job-lockers’ ervaren meer lichamelijke en geestelijke gezondheidsproblemen dan werknemers die zich adequaat aanpassen. Door ‘job-locks’ worden bedrijven opgezadeld met hogere kosten als gevolg van terugtrekgedrag, afgenomen productiviteit en afgenomen binding met het werk. Human Resource Managers en re-integratiebedrijven kunnen aan de hand van de resultaten van dit proefschrift vaststellen welke werknemers een verhoogde kans op ‘job-lock’ hebben en programma’s opstellen die gericht zijn op preventie en oplossingen.

Trefwoorden:

aanpassing, ‘job-lock’, re-integratie

“Cardiac Adaptation during and after hypertensive gestation”

“Small fibers, big troubles; diagnosis and implications of small fiber neuropathy”

“The Role of Incentives, Preferences and Personality in Decision Making”

“Tussen wiskunde en werkelijkheid”

“Mesenchymal stromal cells to induce tolerance to solid organ transplantation”

“Psychological adjustment to stress and trauma; Hippocampal configuration learning, cognitive emotion Regulation, and frontal brain asymmetry, as predictors of Resilience”

“Market Reactions to management earnings forecasts”

“Macrophages in Colorectal Cancer: proof of principle for diagnostic application”

“Orthopaedic Infections: pre-clinical models, diagnostic tools and novel coatings”

“Extra articular manifestations and comorbidities in spondyloarthritis: epidemiological and clinical aspects”

“Lokale overheid en populatiegericht gezondheidsbeleid”

“Zooming into the micro-level of experience: An approach for understanding and treating psychopathology”

“Poor Lending”

Waarom vinden rijke mensen het moeilijk om geld te lenen aan arme mensen? Voornamelijk omdat het kostbaar en risicovol is. In dit proefschrift wordt, in het kader van microfinanciering, gekeken naar de uitdagingen waar financiële tussenpersonen die leningen verstrekken aan cliënten met een laag inkomen mee worden geconfronteerd. Instellingen die microfinanciering verlenen, kunnen hun doelmatigheid vergroten door zich te concentreren op hun kerntaak en investeerders te vinden met dezelfde voorkeur wat betreft sociale en financiële doelstellingen. Regelingen waardoor leningverstrekkers onderling informatie kunnen uitwisselen, kunnen de kans dat er te hoge leningen worden verstrekt aanzienlijk verkleinen. Hierdoor kan het risico voor zowel de leningverstrekker als degene die de lening afsluit, worden verminderd.

Trefwoorden:

microfinanciering, risico, doelmatigheid