Onderzoek op de werkvloer
De turnzaal van de Hof van Tilly in Maastricht is de oudste in Nederland. Waar ooit ringen hingen en gymnastiektoestellen stonden, wordt nu college gegeven aan studenten van de Facul- teit der Cultuur- en Maatschappijwetenschappen. Een van hen studeerde altviool aan het Conservatorium Maastricht. Daniel Rivera kwam op het idee om lunchconcerten te organiseren. Sinds september vorig jaar spelen conservatoriumstudenten maandelijks een programma van een half uur. En zo kreeg de turnzaal er weer een nieuwe gedaante bij, die van concertzaal. Tijdens het concert in februari klonken delen uit strijkkwar- tetten van Beethoven, Mendelssohn en Webern, gespeeld door het Doré Quartet. Steeds meer studenten, docenten maar ook buurtbewoners vinden hun weg naar de concerten. Dit keer zitten ze in een kring rond het strijkkwartet en ervaren dat de akoestiek in de voormalige gymnastiekzaal uitstekend geschikt is voor klassieke muziek. Na afloop krijgen ze een vragenlijst. Daniel legt uit dat hij niet alleen concerten organiseert, maar ook onderzoek doet naar vernieuwende concertpraktijken. Hij wil weten hoe het publiek de opstelling heeft ervaren.
Het MCICM is een unieke samenwerking tussen een orkest, een conservatorium en een universiteit. Die samenwerking kreeg de afgelopen jaren vorm in academisch onderzoek door promovendi en postdoctoraal onderzoekers, in experimentele projecten en in internationale publicaties en symposia. Maar de lunchconcerten en vragenlijsten laten zien dat het onderzoek ook plaatsvindt op de werkvloer, bijna terloops, te midden van de bedrijvigheid van alledag. Twee andere voorbeelden.
Het Conservatorium Maastricht werkt aan vernieuwing van de opleiding klassieke muziek en jazz. Waar het accent tradi- tioneel ligt op het hoofdvak en studenten en docenten stre- ven naar excellente beheersing van het instrument vraagt de veranderende beroepspraktijk ook om het ontwikkelen van andere vaardigheden. De praktijk van philharmonie zuidne- derland is daarbij een inspiratie. Daar denkt men na over ver- anderingen van de selectieprocedure bij het aannemen van nieuwe musici. Traditioneel staat de muzikale vaardigheid hierin centraal alsmede het sociale vermogen om binnen het orkest te integreren. De vraag voor het orkest is of hieraan niet andere competenties moeten worden gekoppeld.
Orkest en universiteit werken samen doordat studenten stage lopen bij philharmonie zuidnederland of er een scriptie over schrijven. Juist voor studenten die zich voorbereiden op een loopbaan in de praktijk is het belangrijk een kijkje in de keu- ken te kunnen nemen. Dat gebeurt bijvoorbeeld tijdens het concert De Verhalententoonstelling, waar niet alleen muziek maar ook de verhalen over die muziek te horen zijn. Studen- ten van de master Kunst en Erfgoed doen er publieksonder- zoek. De afstand tussen collegezaal en concertzaal is zo weer een stukje kleiner geworden.
Peter Peters
Directeur, MCICM
