Collecteweek Hersenstichting

De strijd van een ‘hersendokter’

Voor gedegen onderzoek is veel geld nodig. Meestal meer dan dat je via de overheid, investeerders of financiers krijgt. Daarom heeft Marcel Aries, neuroloog-intensivist in het Maastricht UMC+, het heft in eigen hand genomen. ‘‘Met collega’s werk ik aan een nieuwe onderzoekslijn, die zich richt op het meten en ‘bijsturen’ van de hersenfuncties. Vreemd dat auto’s anno 2019 honderden verschillende sensoren bevatten, terwijl er nu nog maar één sensor bestaat waarmee we gekneusde hersenen in de gaten houden!’’ Voor onder andere dit onderzoek naar het herstel van hersencellen richtte hij het HersenStrijd Fonds op.

‘‘Het menselijk lichaam kent allerlei beschermingsmechanismen, die de hersenen voorzien van bloed en zuurstof. Als deze mechanismen falen – bijvoorbeeld vanwege hersenletsel na een ongeluk, hersenbloeding of ontsteking – moeten alle alarmbellen afgaan. De hersenen ontvangen dan onvoldoende bloed en zuurstof; daardoor sterven cellen af.  De nieuwe onderzoekslijn toont hoe we dit kunnen meten en tijdig bijsturen. Ik ben ervan overtuigd dat we hiermee hersencellen redden”, vertelt Aries enthousiast. “En elke cel telt! Zo beperken we de schade, waardoor patiënten hun leven makkelijker kunnen oppakken. Ook voor familieleden is dit belangrijk; hersenletsel raakt hen net zo hard als de getroffene zelf.’’

Omweg naar Maastricht

Aanvankelijk wilde Aries traumachirurg worden. ‘‘Spannend, een beroep vol ongelukken, traumahelikopters, razendsnelle beslissingen… Helaas werd ik uitgeloot voor de studie geneeskunde. Daarom volgde ik eerst een jaar een opleiding tot dierenarts. Gelukkig werd ik een jaar later alsnog ingeloot voor geneeskunde. Ik ontmoette mijn vrouw en genoot van het studentenleven. Maar traumachirurgie bleek niet mijn ding; ik los een complexe puzzel liever in een iets trager tempo op. Dus zocht ik een nieuwe specialisatie. Neurologie, een vakgebied dat zich bezighoudt met de hersenen, spieren en zenuwen, sprak me aan.”

Milou Schreuders (tekst), Annemiek Mommers (fotografie)
Marcel Aries

Na de opleiding neurologie wilde hij zich verder specialiseren en koos voor een studie tot intensivist. Omdat het Maastricht UMC+ destijds het enige academische ziekenhuis in Nederland was zonder neuroloog-intensivist, belandde Aries via zijn geboorteplaats Boxtel, Gent, Nijmegen, Cambridge en Groningen in Maastricht. Hij woont er met zijn vrouw – ook arts – en drie kinderen.

Aangrijpende momenten

‘‘Als neuroloog-intensivist zorg ik voor patiënten op de intensive care. Dat doe ik samen met collega’s; intensivisten met een andere achtergrond dan neurologie, arts-assistenten, verpleegkundigen, enzovoorts. Uiteraard hebben we ook veel contact met familie van patiënten.’’ Het team informeert naasten bijvoorbeeld over goede of tegenvallende resultaten. Slechtnieuwsgesprekken wennen nooit. ‘‘Het blijft verschrikkelijk kinderen te vertellen dat hun vader of moeder het niet redt. Of omgekeerd: ouders die afscheid moeten nemen van hun zoon of dochter. Verdrietige en aangrijpende momenten, ook voor mij als arts. Daarna moet je toch weer door naar een volgende patiënt. Dat geeft soms een vreemd gevoel. Humor kan dan helpen. In het team intensivisten is daar gelukkig altijd ruimte voor. Ik kom in dit werkveld opvallend veel mensen tegen met dezelfde droge humor als ik. Het helpt je te relativeren.”  

Heft in eigen handen

Via het HersenStrijd Fonds willen Aries en zijn team zich graag extra inzetten voor patiënten en hun dierbaren. “We organiseren onder meer evenementen, zoals een kunstveiling waarvan de opbrengst naar ons fonds gaat. Of een rondetafelgesprek met topsporters met hersenletsel. Van hun doorzettingsvermogen kunnen we allemaal leren!’’ Ook het gezin van Aries draagt een steentje bij. ‘‘Bij evenementen van HersenStrijd zoekt mijn vader de publiciteit, doet mijn moeder de administratie en nodigt mijn jongste dochter haar juffen uit.’’

De laatse crowdfundingactie stond in het teken van het lopende onderzoek naar herstel bij hersenletsel. Om de actie kracht bij te zetten, heeft teamlid Jeannette Tas 6 oktober jl. de halve marathon van Meerssen gerend. “Daar zit een gedachte achter: het lichaam van een patiënt met hersenletsel op de intensive care spant zich ook in alsof het een halve marathon rent – en dat soms dagen tot weken achterelkaar.”  

Als het aan Aries ligt volgen er nog vele acties. “Zo hoop ik te kunnen bijdragen aan meer bewustwording rond hersenletsel. Zodat alle wielrenners, skiërs en fietsende kinderen straks hun hoofd beschermen met een helm. Iedere donatie telt.”

Lees ook

  • Frans Verhey, hoogleraar Ouderenpsychiatrie en Neuropsychiatrie is trots op wat er met het Alzheimer Centrum Limburg is bereikt en op het team dat werkt vanuit één visie: mensen met Alzheimer perspectief op kwaliteit van leven bieden. “Te vaak wordt Alzheimer gezien als een afschuwelijke, dodelijke...

  • Anne Roefs heeft een Vici-subsidie ​​van € 1,5 miljoen ontvangen . De hoogleraar Psychologie en neurowetenschappen van abnormaal eetgedrag, heeft meerdere malen getwijfeld tussen een carrière als wetenschapper of topkok. Inmiddels is ze gepassioneerd over haar wetenschappelijk onderzoek naar...

  • In het Vidi-project van Ann Meulders, hoofddocent Experimental Health Psychology, ligt de focus op een bewezen voorspeller van chronische pijn: pijnvermijding. Een belangrijk mechanisme achter de generalisering hiervan is onzekerheid over toekomstige pijn. Dit toont haar promovenda Eveliina Glogan...

Meer nieuws