“Alleen samen staan we nog steeds sterker. Ook omdat het om meer dan economie en handel gaat. De Europese Unie is ook een waardenunie. Democratie en rechtsstaat verdienen onze vanzelfsprekende inzet – zowel binnen de Unie als geheel als binnen de lidstaten. Dat is misschien wel het krachtigste argument voor versterking.”

Waarop richt de EU-kritiek zich binnen uw vakgebied en is deze terecht?

“Het parlement in Brussel en Straatsburg slaagt er niet in z’n rechtmatige plek op te eisen; de Europese Raad neemt momenteel het voortouw voor de belangrijkste beslissingen en die is geen verantwoording schuldig aan het Europees Parlement. Het gaat niet over zaken waar het over zou moeten gaan, niet over de economische en monetaire unie EMU, niet over de Eurogroep, niet over de bankenunie, niet over buitenlands beleid, niet over een echt budgetrecht, niet over het budgettaire toezicht. Dat is de kritiek en die vind ik wel terecht, ja.”

Wat zou er moeten veranderen?

“Het Europees Parlement zou een grotere rol moeten krijgen, met meer bevoegdheden. Zo zou het in ieder geval initiatief moeten kunnen nemen voor nieuwe wetgeving, zoals onze Tweede Kamer dat ook kan. Dat impliceert dat er ‘echte’ Europese partijen komen en dat Europese verkiezingen Europeser worden – met inhoudelijke Europese programma’s. Vervolgens moet de uitslag van de Europese verkiezingen ook gevolg krijgen voor de strategie van de nieuwe Europese Commissie en ook voor de keus van de nieuwe Commissievoorzitter. Dat zou het voor kiezers misschien iets duidelijker maken waarvoor ze stemmen, want dat snapt natuurlijk ook haast geen mens.

Daarnaast moet de EU natuurlijk meer en vooral zichtbaarder leveren waarvoor ze bedoeld is. Dus oplossingen voor migratieproblematiek, het milieu, criminaliteit. Zo leek de Turkijedeal voor de verdeling van migranten een goed begin, maar de uitwerking laat helaas te wensen over. Terwijl het belangrijk is dat kiezers meer vertrouwen krijgen in de EU.”