UM bouwt mee aan De BRUG: een nieuwe Citizen Science Hub

Citizen Science, of burgerwetenschap, is onderdeel van Open Science. Dat is een beweging die kennis uit wetenschappelijk onderzoek toegankelijker wil maken. Open Science NL verstrekt subsidies om Open Science-initiatieven te stimuleren.

Je spreekt van Citizen Science als mensen buiten de academische wereld – de ‘citizens’ –  helpen bij wetenschappelijk onderzoek. Denk bijvoorbeeld aan mensen die gegevens verzamelen over planten en dieren, archeologische beelden analyseren of meedoen aan een gezondheidsonderzoek. Soms bieden burgers praktische hulp, zoals het inscannen van documenten. 

De BRUG is een Citizen Science Hub. Deze hubs stimuleren die samenwerking tussen burgers en academici. Ze professionaliseren Citizen Science en maken het makkelijker om de samenwerking te organiseren. 
 

De BRUG tussen wetenschap en samenleving

De BRUG staat voor Diversiteit in Burgerwetenschap: Regionale UitwisselinG. Dit initiatief richt zich op het vergroten van diversiteit en inclusie binnen Citizen Science.

De focus ligt daarbij op groepen die nu ondervertegenwoordigd zijn, zoals jongeren en laaggeletterden. Het doel is om ook hen vanzelfsprekend bij burgeronderzoek te betrekken, in plaats van dat dit als te ingewikkeld of tijdrovend wordt gezien.

De BRUG is een samenwerking tussen, de UM de Radboud Universiteit, Avans Hogeschool, Maastricht UMC+, Radboudumc en Open Universiteit, samen met verschillende partners. Het initiatief verbindt onderzoekers en burgers rondom maatschappelijke thema’s als natuur en omgeving, gezondheid en welzijn en cultureel erfgoed, met focus op het zuiden van Nederland.

Die verbinding is hard nodig, stelt Melissa Prinz, Citizen Science Project Officer bij de UM: “Het is nu belangrijker dan ooit om het vertrouwen en de samenwerking te versterken tussen de regionale onderzoeksgemeenschap en het brede publiek. De BRUG beoogt de basis te vormen voor een nieuwe gezamenlijke koers.” 

Mariëlle Prevoo, Chief Open Science bij de UM voegt toe: “Juist in tijden waarin het vertrouwen in de wetenschap niet bij alle burgers hoog is, kan het actief betrekken van burgers bij wetenschap het verschil maken.”
 

Citizen scientists bij de UM

De UM maakt op verschillende vlakken gebruik van Citizen Science. Bijvoorbeeld in historisch onderzoek van de Faculteit der Cultuur- en Maatschappijwetenschappen (FASoS) en het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg (SHCL). Daar helpen vrijwilligers met praktische taken, kantoorwerk en het doorzoeken van databases. FASoS en het SHCL betrekken daarnaast mensen uit die regio die lokale kennis hebben, omdat zij details weten die onderzoekers misschien missen.

Ook voor een onderzoek binnen de Faculty of Health, Medicine and Life Sciences (FHML) werden deelnemers getraind als burgeronderzoekers. Ze voerden onderzoek uit in hun eigen wijk, verzamelden data en identificeerden gezondheidsthema’s in hun leefomgeving.
 

Waarom is Citizen Science belangrijk?

Wetenschap moet voor iedereen begrijpelijk en toegankelijk zijn. Niet alleen voor wetenschappers en andere mensen binnen de academische wereld. 

Citizen Science helpt hieraan mee, door burgers actief te laten deelnemen aan wetenschappelijk onderzoek in samenwerking met onderzoekers van kennisinstellingen. Daardoor wordt wetenschappelijke kennis toegankelijker, transparanter en bruikbaarder voor iedereen. Bovendien kan open samenwerking leiden tot snellere wetenschappelijke doorbraken, innovaties én een grote maatschappelijke impact.

Lees meer over onze visie en initiatieven rond Open Science. 

Wil je zelf bijdragen aan Citizen Science?

Op maandag 15 december 2025 organiseert de UM een inspirerend Citizen Science Matchmaking Event. Het event is een mix van een wetenschapsbeurs en speeddating: we brengen onderzoekers en burger-vrijwilligers samen om elkaar te vinden en nieuwe projecten te starten.

Onderzoekers van de UM en andere kennisinstellingen uit de regio presenteren hun projecten in beursstijl aan een eigen stand. Bezoekers kunnen langs de stands lopen, vragen stellen én meteen proeven hoe Citizen Science in zijn werk gaat. Elke onderzoeker verwerkt namelijk een interactieve activiteit in zijn of haar presentatie.

We zijn nog op zoek naar enthousiaste burgers die willen deelnemen! Op de eventpagina vind je meer informatie en kun je je direct aanmelden.