Leren van onderzoek: hoe doe je dat?

In 2008 lanceerde de Universiteit Maastricht een nieuw onderwijsprogramma dat bachelorstudenten de gelegenheid bood gedurende een bepaalde periode academisch onderzoek te verrichten. Over dit unieke initiatief gaat het boek ‘Research-Based Learning: Case studies from Maastricht University’, geschreven en samengesteld door Ellen Bastiaens, Jonathan van Tilburg en Jeroen van Merriënboer, allen verbonden aan de UM. Het boek beschrijft het ‘Maastricht Research Based Learning programme for Excellence’ (MaRBLe), een uitbreiding van de onderwijsaanpak van de UM: Probleemgestuurd Leren (PGO). De kleinschalige en persoonlijke opzet van PGO zorgt ervoor dat studenten niet alleen de inhoud van hun vak leren, maar ook hun talenten en interesses actief ontwikkelen, zoals zelfredzaamheid, assertiviteit en probleemoplossend vermogen. Het boek gaat in op de theoretische concepten achter Research-Based Learning (RBL), beschrijft negen casestudies en vertelt over de ervaringen met MaRBLe aan de UM. Doelgroep van het boek zijn beleidsmedewerkers die de invoering van RBL overwegen aan hun eigen faculteit of instelling, en opleidingsontwikkelaars. De samenstellers bieden een uitgebreid pakket aan benaderingswijzen, ervaring, reflecties en best practices voor een aantal verschillende disciplines. Een must voor iedereen die meer wil weten over RBL.

Onderzoekservaring
In 2009 startte de eerste lichting van 70 studenten in het MaRBLe programma aan vier verschillende faculteiten. Daarna groeide het aantal MaRBLe studenten langzaam maar gestaag en ontwikkelde zich een diverse en uitdagende community. Jaarlijks nemen ongeveer 500 studenten deel aan het MaRBLe programma in zes verschillende faculteiten en bijna 20 onderzoeksprojecten. Tijdens de invoering van het programma discussieerden de coördinatoren van de verschillende projecten regelmatig over de essentie van RBL en manieren om RBL in te voeren in de bestaande kaders van de facultaire curricula. Dit heeft geleid tot een grote verscheidenheid in aanpak. Ondanks deze verscheidenheid zijn alle projecten gebaseerd op hetzelfde kernprincipe: bachelorstudenten een onderzoekservaring bieden die hen de volledige cyclus van academisch onderzoek laat doorlopen.

Inhoud
Het boek bestaat uit drie delen. Het eerste deel beschrijft eerst de relevante onderwijsconcepten vanuit diverse perspectieven, focust vervolgens specifiek op RBL en geeft aan het eind een kader voor de interpretatie van de casestudies. Het tweede hoofdstuk gaat in op de oorsprong van het MaRBLe programma en gaat kort in op het proces van Bologna voor hoger onderwijs, gevolgd door een korte inleiding op de ambities van de Nederlandse regering om excellentie te stimuleren in het hoger onderwijs. Het laatste hoofdstuk bespreekt overeenkomsten en verschillen tussen PGO en RBL. Ook worden in dit hoofdstuk drie onderwijsmodellen gepresenteerd en een conceptueel kader aangereikt dat ondersteuning biedt bij het interpreteren en positioneren van de casestudies in het tweede deel.

Dit boek deelt de diverse wijzen van aanpak, ervaringen en best practices rond RBL met een breder publiek. Het stelt belangstellenden in de gelegenheid te leren van de jarenlange ervaring binnen de UM en stimuleert de inzet van RBL in het bacheloronderwijs.

Lees ook