ETpathfinder Smart Skills Lab deelt kennis Einstein Telescoop met bedrijven
Het onderzoek naar de Einstein Telescoop levert waardevolle technologische kennis op. Die kennis biedt grote kansen voor het bedrijfsleven, maar bereikt ondernemers nog onvoldoende. Het nieuwe ETpathfinder Smart Skills Lab in Maastricht wil daar verandering in brengen. Het ontwikkelt de komende jaren lesmodules waarmee vooral het midden- en kleinbedrijf (MKB) zijn werknemers kan bijscholen.
De Einstein Telescoop is een onderzoeksfaciliteit in ontwikkeling, bedoeld om zwaartekrachtsgolven met ongekende precisie te detecteren. Het project bundelt tal van sleuteltechnologieën, zoals fotonica, cryotechniek, ultrahoog vacuüm en data-analyse. Deze zijn niet alleen relevant voor de wetenschap, maar ook voor sectoren als de hightechindustrie, bouw, installatietechniek en logistiek. Juist in die sectoren blijkt het moeilijk om toegang te krijgen tot de nieuwste technologische inzichten. Het Smart Skills Lab wil die kloof dichten.
Perfecte plek
“De lesprogramma’s bouwen we stap voor stap op,” zegt projectleider prof. Stefan Hild van de Universiteit Maastricht. “Van eenvoudige instructievideo’s en interactieve online tools tot workshops in onze laboratoria en cleanroom.” ETpathfinder, waar veel van de technologie voor de Einstein Telescoop wordt voorbereid en getest, fungeert daarbij als experimentele leeromgeving.
In het eerste projectjaar verdiepen elf gepromoveerde technologie-experts zich in de gebruikte technieken. Daarna vertalen zij deze kennis, samen met het mbo en hbo, naar bruikbaar leermateriaal. “We starten met verschillende technische domeinen,” aldus Hild. “Dat levert tientallen trainingen op, waar bedrijven naar behoefte uit kunnen kiezen.”
Bruikbare kennis
Via een digitaal leerplatform worden de trainingen breed beschikbaar gesteld. Bedrijven kunnen zelfstandig of onder begeleiding aan de slag. Innovatieworkshops, bedrijfsbezoeken en praktijkgerichte oefeningen maken de overdracht van kennis concreet en toepasbaar. Daarmee krijgt het MKB directe toegang tot technologieën die eerder vooral in onderzoeksinstellingen beschikbaar waren.
Het project speelt ook in op het groeiende tekort aan technisch geschoold personeel. Door praktijkgericht onderwijs te koppelen aan actuele innovaties, draagt het Smart Skills Lab bij aan een toekomstbestendige arbeidsmarkt. De opgebouwde kennis en vaardigheden blijven bovendien van waarde, ongeacht de uiteindelijke locatie van de Einstein Telescoop.
Universiteit Maastricht
Het ETpathfinder Smart Skills Lab is een initiatief van de Faculty of Science and Engineering (FSE) van de Universiteit Maastricht en haar 16 partners. Binnen FSE speelt fundamenteel onderzoek een centrale rol, maar de faculteit zet ook sterk in op toepassing en samenwerking met het bedrijfsleven. Via ETpathfinder en het Smart Skills Lab laat de Universiteit Maastricht zien hoe academische kennis direct kan bijdragen aan innovatie, scholing en economische versterking in de regio.
Het ETpathfinder Smart Skills Lab ontvangt ruim 2 miljoen euro van het Europese Interreg-programma, dat grensoverschrijdende samenwerking stimuleert. De partners zelf dragen samen een gelijk bedrag bij aan het project. Dankzij deze steun kunnen bedrijven in de regio snel profiteren van de technologische spin-off van fundamenteel wetenschappelijk onderzoek. Zo wordt pure nieuwsgierigheid naar het universum direct verbonden aan economische groei en innovatie op aarde.
Overzicht van de 17 partners
| Nederland | België | Duitsland |
| Universiteit Maastricht - Maastricht | KU Leuven – Leuven | RWTH Aachen - Aken |
| Open Universiteit – Heerlen | UC Leuven – Heverlee | |
| Eindhoven University of Technology - Eindhoven | Universiteit Antwerpen - Antwerpen | |
| Vista College - Maastricht | POM Limburg – Hasselt | |
| LIOF – Maastricht | SyntraPXL – Hasselt | |
| Provincie Limburg – Maastricht | Universiteit Gent – Gent | |
| Fontys Hogelschool – Eindhoven | Vrije Universiteit Brussel - Brussel | |
| Zuyd Hogeschool - Heerlen | ||
| NWO – Amsterdam |
Meer informatie
De Einstein Telescoop (ET) is een toekomstig ondergronds observatorium dat zwaartekrachtsgolven zal meten en zo het universum helpt te ontrafelen. De bouw ervan betekent niet alleen een wetenschappelijke mijlpaal, maar ook een enorme economische impuls: ruim 2,5 miljard euro aan investeringen, duizenden banen en tal van kansen voor bedrijven in uiteenlopende sectoren. De mogelijke bouwlocatie ligt in het hart van de Vlaams-Nederlandse grensregio.
Als voorbereiding op de ET werd in Maastricht al het R&D Field Lab ETpathfinder gebouwd – een unieke testomgeving voor de technologieën die straks in de telescoop nodig zijn. Maar toegang tot die kennis en infrastructuur blijft voor veel KMO’s/MKB’s een uitdaging. Daarom is er nu het ETPathfinder Smart Skills Lab: een grensverleggend project dat technologische kennis en vaardigheden toegankelijk maakt voor bedrijven in de regio zodat ook zij mee kunnen bouwen aan de technologie van morgen.
Het project bestaat uit drie grote pijlers:
- Technologie vertalen naar praktijk: 11 “ET Technologie Experts” worden ingezet bij hogescholen, universiteiten en beroepsinstellingen om complexe kennis om te zetten naar bruikbare opleidingen en bedrijfscases. Denk aan trainingen in precisietechniek of data-analyse, ontwikkeld in nauwe samenwerking met instellingen als Fontys, Zuyd Hogeschool, UCLL, Vista College en SyntraPXL.
- Vaardigheden versterken in het MKB/KMO: via een online leerplatform worden opleidingen en materialen breed beschikbaar, zodat bedrijven op eigen tempo en volgens hun eigen noden kunnen bijleren. Innovatieworkshops en korte bedrijfsdetacheringen maken de leerervaring concreet en toepasbaar.
- Samenwerking over de grens: het project verbindt Vlaamse, Nederlandse én Duitse partners – waaronder RWTH Aachen – in een netwerk rond leren, innoveren en technologieoverdracht. Zo ontstaat een veerkrachtig ecosysteem dat verder gaat dan landsgrenzen of sectoren.
Daarnaast wordt het nijpende tekort aan technisch geschoold personeel aangepakt. Door nauwe samenwerking tussen onderwijs, onderzoek en bedrijven worden jongeren en werkenden klaargestoomd voor de jobs van de toekomst. En dat niet alleen voor de Einstein Telescoop, maar ook voor de bredere hightechindustrie in de regio. Het ETPathfinder Smart Skills Lab is dus meer dan een opleidingsinitiatief: het is een strategische investering in mensen, bedrijven en kennisdeling met blijvende impact, ongeacht waar de Einstein Telescoop uiteindelijk wordt gebouwd.
Lees ook
-
Ziekenhuisplastic krijgt tweede leven: subsidie van €3 miljoen voor meer circulariteit in de zorg
Wat begon als een lokale pilot in de operatiekamers van Zuyderland Medisch Centrum, groeit nu uit tot een Europees initiatief met wereldwijde potentie. Het doel: schoon ziekenhuisplastic niet langer verbranden, maar recyclen tot hoogwaardige kunststoffen voor opnieuw medische toepassingen.
-
Céline Nicole versterkt samenwerking tussen Universiteit Maastricht en HAS green academy in hightech tuinbouw
Samenwerking UM en HAS krijgt vorm: dr. Céline Nicole combineert fundamenteel en toegepast onderzoek in hightech tuinbouw.
-
MaGIC Summer School: natuurkundedocenten duiken diep in zwaartekrachtgolven
Afgelopen week vond de eerste editie van de MaGIC Summer School in Maastricht plaats. Het evenement brengt natuurkundedocenten van middelbare scholen van over de hele wereld samen om meer te leren over zwaartekrachtgolven en de Einstein Telescope.
